Van kroegbaby’s na een onenightstand tot er moedwillig ingeluisd zijn. De podcast ‘Plotse Papa’s’ beschrijft de impact van een ongeplande zwangerschap op het leven van jonge mannen.
Bert Bensink (32) was zelf 22 toen de vrouw met wie hij scharrelde ongepland zwanger werd: “De inkt van mijn afstudeerscriptie was nog nat.”
Bert scharrelt zo’n drie maanden met zijn 29-jarige collega als hij haar vraagt of ze niet eens ongesteld moet worden. “Ze schrok zich rot van mijn vraag. Direct voelde ik nattigheid.”
Ze blijkt zwanger. “Ik was in shock”, vertelt Bert. Op dat moment is hij net twee weken afgestudeerd. “Bij het bijbaantje naast mijn studie kon ik blijven. Maar verder woonde ik nog met een huisgenoot en bestond mijn leven vooral uit festivals en feesten.” Over de vraag of hij überhaupt vader wil worden, had hij nog geen seconde nagedacht.
Al snel beseft Bert dat hij niet klaar is voor een leven als kersverse vader en stuurt aan op een abortus. “Ik vond dat er meer een gemeenschappelijke basis moest zijn: op z’n minst een relatie of samenwonen.” Maar de aanstaande moeder ziet abortus als moord. “Natuurlijk respecteerde ik die keuze. Het is haar lichaam”, zegt Bert. Daarmee verandert de vraag of hij überhaupt vader wil worden in de keuze of hij wel of niet meedoet. “Dat was voor mij geen vraag. Als ik een kind op de wereld heb rondlopen, dan wil ik het kennen ook.”
Die vastberadenheid druist in tegen het maatschappelijke stigma dat volgens Bert op jonge vaders in soortgelijke situaties heerst. “Het idee is dat je een soort flierefluiter bent die in de rondte neukt en niet bereid bent verantwoordelijkheid te dragen als het moeilijk wordt.” Precies dat vooroordeel drijft Bert tot het maken van deze podcast. Hij spreekt met andere jonge vaders over de eenzaamheid, schaamte en stressklachten die zij allemaal ervaarden. “We zijn onder verschillende omstandigheden vader geworden, maar er is één opvallend ding dat in alle verhalen duidelijk terugkomt: de regelmodus waarin vaders schieten. De rol van kostwinner en beschermer van het gezin legt de maatschappij ons op.”
Met zijn podcast Plotse Papa’s wil Bert de aandacht voor jonge vaders vergroten. “Tuurlijk is de aandacht voor de vrouw terecht. Zij draagt de fysieke consequentie en haar wereld staat evengoed op z’n kop. Maar de vader is er ook. Daar mogen we ook bij stilstaan.”
Bert schiet zelf ook in een regelmodus. Zijn pasgeboren dochter Noa woont bij haar moeder, waar Bert vaak langsgaat om te helpen. “Haast geforceerd probeerde ik mezelf nuttig te maken, maar ik voelde me het derde wiel aan de wagen.” Die periode voelt als een dubbelleven. “Als ik naar binnen stapte was ik ineens vader, maar liep ik een paar uur later de deur uit, dan was ik weer een studentikoze, zorgeloze 23-jarige.”
Ondertussen verloopt de relatie met de moeder stroef. “Onze relatie stond op scherp omdat ik pleitte voor abortus. Je wijst iemand in het diepst van z’n wezen af juist op het moment dat diegene heel kwetsbaar is.” Hun wisselende contact heeft ook effect op het contact met zijn dochter. “Als we ruzie hadden, zag ik Noa een paar maanden niet en werd er niet gevaderd” vertelt Bert.
In de jaren die volgen neemt zijn vaderschap ongeveer iedere denkbare vorm aan. “Toen ik ouder werd en mijn eigen woonruimte kreeg, verbleef Noa van donderdag tot en met zaterdag bij mij. Dan bracht ik haar naar school, dansles en voetbaltraining.” Later wisselt de hoeveelheid contact weer.
Bert voelt zich overgeleverd aan de moeizame verstandhouding met Noa’s moeder en sinds drie jaar heeft hij nauwelijks tot geen contact met zijn dochter. Mede hierdoor stort hij op zijn 29e in en belandt hij in een burn-out. “Door therapieën heb ik geleerd het een plek te geven. Ik vind het jammer dat ik haar niet zie, maar ik moet mezelf ook beschermen. Telkens weer een band opbouwen en afscheid nemen valt mij emotioneel zwaar en is niet goed voor mijn dochter.”
Toch begrijpt hij Noa’s moeder ook. “Ik weet zeker dat het voor haar minstens net zo zwaar en ingewikkeld is geweest.” Het liefst stapt hij over hun problemen heen om het belang van hun kind voorop te stellen. “Het belangrijkste is dat Noa een gelukkig, lief en vrij kind kan zijn. Voor nu blijf ik aangeven dat ik er ben en contact wil, wat het met mij doet is niet het belangrijkste.”
De VPRO-podcast ‘Plotse Papa’s’ is te luisteren via 2doc.nl/docs en alle populaire podcastplatforms.
Pascal werd vader op zijn veertiende: 'Ik accepteerde de situatie en ging ervoor'
