Als Iris (38) voor het eerst moeder wordt, is haar bevalling traumatisch. Ze scheurt bijna volledig uit en kan een jaar lang niet eens zitten. Als ze opnieuw zwanger wordt, kiest ze voor iets nieuws: een moeder geassisteerde keizersnede, waarbij je zelf je baby uit de buik tilt.
Iris de Jong Posthumus: “Ik hoop dat vrouwen met een traumatische bevalling, net als ik, door deze methode uit hun angst stappen en hun kinderwens heroverwegen.”
Wanneer Iris van haar eerste kind bevalt, verloopt dat niet zonder moeilijkheden. Ze is al ruim over de 41 weken zwangerschap wanneer de bevalling op gang komt. In het ziekenhuis blijkt dat haar dochter een sterrenkijker is.
Iris vertelt: “Mijn kindje bleek klem te zitten en op de monitor was te zien dat haar hartslag daalde. Er werd me gezegd dat ik zo snel mogelijk mijn kindje op de wereld moest zetten, maar dat ging niet vanzelf. Ik zei nog: ‘Doe alsjeblieft een keizersnede‘. Het stond zelfs in mijn bevalplan, maar er werd niet naar me geluisterd.”
Totdat het kind in nood komt en ze nu toch echt geboren moet worden. “Daarvoor gebruikten de artsen tot drie keer toe de vacuümpomp en ik werd van onderen flink ingeknipt. Met veel moeite kregen ze mijn baby eruit.”
Haar dochter, genaamd Evelien, komt met een grote zwelling op haar gezicht ter wereld. De volgende dag wordt haar baby gecontroleerd op mogelijke interne schade, maar gelukkig blijkt dat niet het geval te zijn. “Mentaal en fysiek was ik gebroken na deze bevalling”, vertelt Iris. Als gevolg heeft ze een derdegraads ruptuur, waarbij de huid, de spierlaag en zelfs een deel van de kringspier zijn gescheurd. “Een jaar lang kon ik niet eens zitten.”
Eva kreeg PTSS door traumatische bevalling: 'Ik zakte steeds verder weg'
Ook heeft ze als gevolg van haar traumatische bevalling last van PTSS (posttraumatische stressstoornis), waardoor de eerste periode na de bevalling totaal geen roze wolk is. “Ik voelde me rot, onzeker en vroeg me af waarom mijn lijf niet normaal kon bevallen. Waar lag dat aan?” Gelukkig wordt ze geholpen met EMDR-therapie, waardoor de traumatische herinneringen aan haar bevalling geleidelijk vervagen.
Toch wil ze heel graag een tweede kindje. Drie jaar na de geboorte van Evelien heeft ze dan ook een positieve test in handen. “Het was een lang gekoesterde wens die uitkwam, maar tegelijkertijd dacht ik: hoe moet dat dan met de bevalling?” Gelukkig wijst een vriendin haar op de MAC-bevalling; de moeder geassisteerde keizersnede, speciaal bedoeld voor vrouwen die een traumatische bevalling hebben gehad.
Gynaecoloog Koen Deurloo, arts in het Diakonessenhuis in Utrecht, begeleidt Iris. Hij neemt alle tijd om haar mee te nemen in het proces, stelt haar gerust en bereidt haar zo goed mogelijk voor. Deurloo legt uit: “Er is veel overlap met de gewone keizersnede, maar wat we anders doen is dat we de moeder in staat stellen om de baby zelf aan te pakken. Ze moet er dan net zo bij liggen als ik, dus met handschoenen, operatiejas en haarnetje.”
Zodoende ben je als moeder onderdeel van het OK-team, vertelt Iris. “Doordat je zelf je kindje uit de buik haalt, ben je de eerste die je eigen kindje aanraakt. Dat maakt het heel bijzonder.”
Omdat Iris ook andere getraumatiseerde ouders wil helpen, gaat ze in op de aanvraag van het programma De helden van de zorg, een programma van SBS6, om haar bevalling te filmen. Iris: “Hier wilde ik direct aan meewerken. We zijn zelf niet van de publiciteit, maar we willen wel graag andere stellen helpen om hun trauma’s te verwerken. Maar wel op een manier die passend is, waarbij je zelf de regie in handen hebt en waarbij er naar je geluisterd wordt. Zodoende wilden we wel ons verhaal doen.”
Tekst loopt door onder de video.
Volgens Deurloo is de MAC-methode met name geschikt voor ouders die een nare bevalling hebben gehad. “Bijvoorbeeld bevallingen met veel schade of bloedverlies. Maar ook bij verlies van een kind, bij onzekerheid over de gezondheid van een kind of bij PTSS. Voor die vrouwen is deze manier van bevallen met name bedoeld.” Het is alleen mogelijk bij vrouwen met een lage-risico-keizersnede. “Dit is bijvoorbeeld niet geschikt als het om kindjes gaat die extra zorg nodig hebben, of als de moeder heel ziek is.”
Iris krijgt voordat de keizersnede plaatsvindt een ruggenprik, waardoor ze tot en met haar buik verdoofd is, maar verder wel volledig bij bewustzijn. Nadat de gynaecoloog de snede heeft gezet, plaatst hij Iris’ handen op de snede. “Zo was ik de eerste die het hoofdje aanraakte.” Nadat de schouders uit de buik zijn, kan Iris zelf haar kind uit de buik trekken. “Dat was zo fantastisch. Het was een van de mooiste dagen van mijn leven, terwijl ik die herinnering niet aan de bevalling van mijn eerste kind heb. Het was zo’n overweldigende ervaring, en daardoor zo helend. Het is fantastisch dat dit kan.”
Tessa (28) verloor drie liter bloed bij bevalling: 'Ik kon mijn baby niet verschonen of in bad doen'
Volgens de arts werkt de moeder geassisteerde keizersnede zo helend, omdat je als ouder betrokken wordt bij de bevalling. “Je bent niet meer het lijdend voorwerp. Ook heeft het iets magisch dat je zelf als eerste je eigen kind mag aanraken.”
Terwijl Iris nog in volledige euforie is, vraagt een verpleegster of ze het geslacht van haar kindje al weet. Dat wilden ze tijdens de zwangerschap nog niet weten. “Maar ik was daar helemaal niet mee bezig. Ik wist dat het gezond was, dat ik me goed voelde en dat was alles wat ik wilde weten.” Hun kind blijkt een jongen die de naam Koen krijgt.
Ook voor de partner van Iris is deze bevalling een stuk prettiger verlopen, zo vertelt hij. Joep: “Het hele proces was een stuk fijner. Het was heel mooi om te zien dat het Iris zo veel rust gaf, terwijl het de eerste keer misging door gebrek aan vertrouwen. En deze keer mocht ik ook helpen bij de bevalling.” Joep mag zijn vrouw een stukje omhoog helpen, zodat ze met haar handen bij haar buik kan om hun kindje eruit te tillen. “Ook al is het iets kleins, toch ben je op deze manier iets meer betrokken bij de bevalling.”
Afgelopen woensdag (24 april 2024) is Iris opnieuw bevallen, nu van haar derde kindje, die de naam Tom heeft gekregen. “De vorige bevalling was zo helend dat we vorig jaar hebben gekeken of een derde kindje ons ook gegund was. En gelukkig was dat zo.” Ook deze keer beviel ze middels een moeder geassisteerde keizersnede met begeleiding van dokter Deurloo. De angst was deze keer wel een stuk minder en ze keek er zelfs naar uit. Iris is pas de derde moeder bij wie deze manier van bevallen voor de tweede keer wordt toegepast.
Tekst loopt door onder de foto.
Iris tijdens de MAC-bevalling, de moeder geassisteerde keizersnede, waarbij ze haar zoontje Tom uit de buik tilt. Foto is gemaakt door geboortefotograaf Inge Berken.
De inmiddels kersverse moeder wil wel benadrukken dat een (moeder geassisteerde) keizersnede geen makkelijke manier van bevallen is. “Ik ben me ervan bewust dat het een hele zware operatie is. De artsen moeten door heel wat lagen heen snijden om de baby te halen en het herstel duurt vaak ook langer. Maar voor de vrouwen die net als ik een traumatische bevalling hebben gehad en daardoor hun kinderwens in de ijskast hebben gezet, hoop ik dat ze het door deze methode toch aandurven. Ik wil vooral dat andere ouders weten dat deze optie er is. Voor mij was het zo bijzonder; het zijn bevallingen om nooit meer te vergeten.”
Shanice van de Sanden deelt intieme beelden van thuisbevalling: 'Nam al mijn angsten weg'
