Zwangere vrouwen kunnen vanaf 1 september allemaal een dertienwekenecho krijgen. Hiermee is het mogelijk om eerder dan de twintigwekenecho eventuele ernstig aangeboren afwijkingen op te sporen.
Claudia Snijder, gynaecoloog in het Haaglanden Medisch Centrum, legt aan LINDA.nl uit hoe dat precies werkt.
Wat is precies een dertienwekenecho?
“Het is een uitwendige echo waarop je eventuele ernstige aangeboren afwijkingen kunt opsporen. Je moet dan denken aan een open schedeltje, open ruggetje, een aantal hartafwijkingen of een defect in de buikwand waarbij de darmpjes zich buiten de darmwand bevinden. De echo is niet schadelijk voor de foetus.”
In hoe verre is deze echo nieuw?
“De dertienwekenecho wordt in Nederland aangeboden in studieverband. Dat wil zeggen dat alle vrouwen die deze echo kiezen, meedoen aan een wetenschappelijke studie. De onderzoekers willen weten of het opsporen van aangeboren afwijkingen bij de dertienwekenecho ouders helpt of dat vroegtijdig opsporen enkel bezorgdheid en stress oplevert. Zo kunnen we kijken of de dertienwekenecho bijdraagt aan verbetering van de prenatale zorg. Sommige vrouwen die meedoen aan de echo, zullen een vragenlijst of interview krijgen om te kijken hoe zij de echo hebben ervaren. Wat mij betreft is dit een mooie ontwikkeling.”
Wat zie jij als het grootste voordeel van de dertienwekenecho?
“Vrouwen krijgen meer tijd om na te denken over aanvullend onderzoek en het continueren van de zwangerschap bij ernstige aangeboren afwijkingen. Bij twintig weken is het proces soms gehaast. Dat komt doordat je in Nederland tot 24 weken de zwangerschap mag afbreken. Daarna niet meer. Na de twintigwekenecho word je eerst doorverwezen voor een uitgebreidere echo in een academisch ziekenhuis. Het doen van aanvullend onderzoek, zoals een vruchtwaterpunctie of andere onderzoeken, kunnen ook twee tot drie weken duren. Hierdoor zit je al snel aan de grens van 24 weken. Het is voor ouders ontzettend lastig om in een hele korte tijd een ingrijpende en verdrietige beslissing te moeten maken indien je kindje iets mankeert.”
Wat is het grootste verschil met de twintigwekenecho?
“Met de twintigwekenecho is de foetus al bijna twee keer zo groot (20 centimeter, red.) als met dertien weken. We kunnen met twintig weken uitgebreider en gedetailleerder naar sommige organen kijken.”
Zie je ook nadelen aan de dertienwekenecho?
“Soms zien we op de echo zaken waarvan we niet goed weten wat het is of wat voor gevolgen het heeft voor de zwangerschap. En dat kan stress en onzekerheid opleveren bij de zwangere vrouw. We moeten vertellen wat we zien, ook als het onduidelijk is. Soms wordt in de loop van de tijd pas duidelijk wat er precies aan de hand is, en soms blijkt het heel erg mee te vallen. Dat kan dus veel onzekerheid met zich meebrengen voor de zwangeren. Het kan ook nog zijn dat er juist weer nieuwe informatie opduikt met twintig weken, waar je met dertien weken nog geen weet van had.”
Denk je dat veel vrouwen zullen kiezen voor de dertienwekenecho?
“Ja, dat denk ik wel. De echo geeft informatie over ernstige afwijkingen en we denken dat zwangeren die extra vroege informatie op prijs stellen. De standaard is een echo met tien weken om tot een uitgerekende datum te komen. Daarna volgt vanaf elf weken de NIPT, soms in combinatie met een korte echo. De dertienwekenecho en daarna de twintigwekenecho zouden de nieuwe standaard kunnen worden.”
