Yvonne Kroonenberg

De Playboy-column van Yvonne Kroonenberg (71) verscheen in de jaren ’80, ’90 en ’00, en maakte haar al snel beroemd. Maar haar plekje tussen de blote borsten was minder spannend dan het lijkt, zegt ze. “Het was een blad voor huisvaders gemaakt door huisvaders – zo’n hitsige bende was het helemaal niet.”

In die jaren wist ze de verschillen tussen mannen en vrouw zo goed te vatten dat ze ook wel ‘de mannenfluisteraar’ werd genoemd. Ze schreef meerdere boeken, zoals Zij houdt van hem. Hij ook. Onlangs verscheen een nieuwe versie van haar bekendste boek, de verzamelbundel Alles went behalve een vent, waarin haar beste columns een kleine opfrisbeurt hebben gehad.

Hoe vond je het om je eerdere werk terug te lezen? 

“Intimiderend. Ik had het nooit meer gelezen en de tijd gaat snel. We kijken allemaal in de spiegel en zien dat we rimpels krijgen, maar de manier waarop we naar sex en relaties kijken verandert ook. Dat had ik even gemist. Ik had een goede, jonge redacteur die de verhaaltjes heeft uitgekozen die voor haar interessant waren. Ook legde ze uit hoe ons taalgebruik is veranderd. De uitdrukking ‘met iemand naar bed  gaan’ wordt niet meer gebruikt: je hebt sex met iemand of je doet iemand. Dat wist ik niet.”

Wat is door de jaren heen het meest veranderd? 

“De manier waarop we naar mannen en vrouwen kijken. In de tijd dat ik die columns schreef, waren vrouwen huishoudelijker dan nu – dat was hun taak. Dat is nu nog steeds zo als er sprake is van kinderen. Maar vroeger kookten mannen echt nooit. Nu ken ik zat mannen die goed kunnen koken, terwijl een heleboel meiden dat weer niet kunnen. En daar schamen ze zich ook niet voor, van: o god, dat had ik moeten leren.”

Dus vrouwen staan steviger in hun schoenen? 

“Voordat ze kinderen krijgen, zijn de  jonge meiden van nu vaak fel en ambitieus. Ze gaan zelf halen wat ze willen: of dat nou een relatie of een carrière is. Op het werk worden oudere mannen daar een beetje bang van. Die meiden zijn loeigoed in hun vak en hebben geen respect voor een oude kwibus die denkt dat hij het beter weet.”

“Maar als ze verliefd worden, blijven ze weerloos en durven ze dingen niet. Ze zijn bang dat ze niet leuk genoeg zijn of niet goed zijn in bed en er raar bij liggen. Vroeger waren mannen onzeker, omdat ze slecht voorgelicht waren en nog nooit van een clitoris gehoord hadden. Ook beffen deden ze niet. Nu weten ze dat wel, maar valt het vaak nog steeds tegen. Maar ook de meiden van nu zeggen niet: een beetje hoger, en een beetje meer naar links.”

Waarom niet? 

“Het is het moment niet, het is geen autorijles. Als je verliefd bent op iemand of je gaat met iemand mee naar huis, is dat zo opwindend dat je bevangen bent. Een slechte omstandigheid om zaken in te doen.”

De jonge generatie wordt vaak preuts genoemd. Bent u het daarmee eens? 

“De jaren zeventig, voordat aids uitbrak, waren losbandig. De pil maakte dat mogelijk, want je werd niet meteen meer zwanger, en door de hippietijd was de moraal losser. Door aids is de mens terughoudender geworden. Dat is normaal, ook in de achttiende eeuw is er een periode van losbandigheid geweest. Het schommelt. Ook slikt niet iedere vrouw de pil meer. De hormonale beïnvloeding is niet gering en je wordt er dik van.”

“Ouders zijn ook gemakkelijker geworden. Als je vriendje wil blijven slapen mag dat, en als je vervolgens een beetje met elkaar knoeit, nemen ze dat relaxed op. Het spannende en het stiekeme gaat er zo wel vanaf. Wat je dan overhoudt, is de vraag: vind ik het leuk? Als het dan allemaal tegenvalt, denk je: laten we maar gaan slapen.”

IJstijd

Yvonne kent haar man Joep al veertig jaar, maar tijdens ‘een ijstijd’ waren ze alleen vrienden. “We zijn onafscheidelijk sinds we weer bij elkaar zijn, en dat geeft veel diepgang. Sex kan oppervlakkig zijn, zoals een zak patat. Maar het kan ook een vervoermiddel zijn van je allerdiepste gevoelens.”

Beleeft u sex en liefde anders nu u ouder bent? 

“Als je jong bent en je hebt vaste verkering, heb je altijd beschikking over sex. Vooral als je samenwoont, doe je het vaak: soms is het leuk, soms was het ‘m niet helemaal en soms denk je: getsie. Je denkt er niet al te veel over na, want er is altijd weer een volgende keer.”

“Als je oud bent, heb je niet zo vaak sex, maar is het wel een bijzonder moment. Iedere keer dat je sex hebt, galmen de keren dat je het eerder met elkaar gedaan hebt mee. Er ontstaat een grote intimiteit.”

Wat moeten alle vrouwen, mannen en alles wat daar tussenin zit volgens u in ieder geval over sex en relaties weten? 

“Houdt elkaar in ere. Heb dus geen sex met iemand alsof je op een fiets stapt. Snauw niet, zeur niet, maar verwelkom de ander als een graag geziene gast. Wees vriendelijk: dan heb je een leuker leven met elkaar.”

Heb jij een prangende (sex)vraag voor Yvonne? Mail het (anoniem) naar lezer@linda.nl en wie weet wordt je vraag door Yvonne beantwoord in haar nieuwe LINDA-rubriek.