Anjo Snijders (42) heeft de ziekte ALS en het is zijn laatste dag hier. Vandaag om 17.00 uur wordt zijn leven beëindigd. In een gesprek met 3FM-dj Wijnand Speelman vertelt hij over zijn laatste uren. ‘Het was een rollercoaster de laatste maanden, maar vandaag is er rust.’
Om kinderen uit te leggen wat ALS is, creëerde hij samen met filmmakers uit Hollywood de animatiefilm LUKi & the Lights.
Wijnand ontmoet Anjo voor het eerst zes maanden geleden in het Glazen Huis tijdens het jaarlijkse 3FM Serious Request-evenement, dat zich in december richtte op het ondersteunen van Stichting ALS. De dj leert hem kennen als bevlogen actievoerder voor Stichting ALS én een echte familieman. Na het Glazen Huis ontstaat er een bijzondere vriendschap tussen Anjo en Wijnand.
Voor een reportage voor 3FM Serious Request komt Wijnand bij Anjo thuis en spreekt met hem en zijn vrouw Sascha over de ziekte. Het gesprek onthult het aangrijpende verhaal van Anjo, die zes jaar eerder, tijdens zijn dienst bij Defensie, ontdekt dat hij zijn helmriempje niet meer kan sluiten. Een bezoek aan de arts onthult dat hij lijdt aan PSMA (progressieve spinale musculaire atrofie), een ziekte gekoppeld aan ALS. Zijn dochters zijn dan twee en zeven jaar oud.
In de reportage vertellen ze ook over het moment dat je je kinderen moet gaan uitleggen wat er aan de hand is. Sascha: “We zetten onze oudste dochter op de bank en zeiden: ‘Papa’s handen doen het niet meer en daarom heeft de dokter papa nagekeken en het blijkt een ziekte te zijn die de dokter niet meer beter kan maken.’ Onze dochter vroeg toen of papa doodgaat. ‘Ja, hier ga je wel aan dood, maar we hopen dat het nog heel lang duurt’, zeiden we”, vertelt Sascha in tranen.
Anjo: “Het is verschrikkelijk. Je hebt het idee dat je je kind iets aandoet, maar je hebt ook de ongelooflijk zware taak om je kind in zo’n zwaar proces mee te nemen.” Uitleggen wat ALS is, is niet zo eenvoudig. Anjo: “We vertelden dat eerst papa’s handen het niet meer deden. In papa’s hand zit een lampje en in de arm zitten de stroomdraadjes, als die het niet meer doen, brandt het lampje niet meer.”
Om het aan hun kinderen, maar ook aan alle andere kinderen uit te leggen, wilden ze een beeldend verhaal creëren waarin duidelijk wordt wat de ziekte inhoudt. Na een oproep op social media krijgen ze contact met filmmakers uit Hollywood. Het leidde tot een animatiefilm over robot Luki, waarbij één voor één de lampjes in zijn lichaam uitvallen. Dit staat symbool voor het aftakelingsproces van ALS-patiënten, waarbij de spieren één voor één uitvallen.
Sandra (45) heeft ALS: 'Dacht eerst dat ik een burn-out had'
“We horen zoveel verhalen van ouders die het moeilijk vinden het aan hun kinderen uit te leggen, waardoor ze het onderwerp vermijden. Hierdoor blijven kinderen met veel vragen zitten”, legt Anjo uit. De animatiefilm moet hier verandering in brengen. Hoewel Anjo de officiële première van de film niet meer zal meemaken, heeft hij wel de voorpremière kunnen bijwonen met vrienden en familie. De plannen zijn ambitieus; na de première sturen ze de film in voor een nominatie voor de Oscars.
Voor Anjo is de ziekte al vergevorderd. Hij kan niet meer lopen en zijn armen niet meer gebruiken. Alleen zijn schouders bewegen nog een beetje. Dit doet hem besluiten, nu hij nog helder van geest is, te kiezen voor euthanasie. En vandaag is die dag aangebroken. Om 17.00 uur blaast hij zijn laatste adem uit.
Vanmorgen vertelde Anjo in de ochtendshow van 3FM aan Wijnand hoe dat voor hem is. “Het was een rollercoaster aan emoties de afgelopen weken, vandaag is er rust. Af en toe sta ik er wel bij stil, maar het is gek hoe je hoofd werkt. Vanmorgen dacht ik nog aan een knutselproject en dan realiseer je je ineens dat dat nooit gaat gebeuren. Maar ik heb er vrede mee.”
Euthanasie noemt hij ‘het beste alternatief’. “Sinds een halfjaar heb ik de tijd om me daarop voor te bereiden. Als ik er nu niet uitstap weet ik ook dat het leven ondraaglijk slechter gaat worden. Ik heb een grens getrokken. Nu doet mijn hoofd het nog, ik kan nog praten, maar wel met moeite.” Boos is Anjo niet, als Wijnand hem dat vraagt. “Zo’n ziekte is gewoon pech. Niemand kan er iets aan doen, de wereld om me heen ook niet. Ik heb al vroeg besloten dat boos zijn en vechten tegen ALS geen zin heeft.”
Aanstaande zaterdag is zijn uitvaart, maar Anjo noemt het liever zijn afterparty. “Als het goed is, is vanmiddag alles al geregeld daarvoor. En dan kunnen we dat ook loslaten.” Zijn laatste uren zijn inmiddels aangebroken. Voordat het zover is, neemt Anjo nog afscheid van zijn naasten. “Dat zijn momenten waar ik niet naar uitkijk. Het is heel verdrietig, maar tegelijkertijd weet iedereen dat het goed is zo. We hebben er allemaal vrede mee.”
Hij wil graag herinnerd worden als iemand die van wat hij gekregen heeft iets moois heeft gemaakt. “Je bepaalt niet welke kaarten je krijgt, maar wel hoe je ze uitspeelt.” Ook Sascha en de meiden hebben vandaag rust over zich, vertelt hij. “De laatste dagen hebben we kunnen doorbrengen onder de voorwaarden die we zelf wilden.”
Wijnand, die zelf erg geëmotioneerd raakt, bedankt Anjo aan het einde van het gesprek voor hun vriendschap. “Hoewel het kort was, slechts een halfjaar, was het zo waardevol om samen herinneringen te maken.” Anjo wil graag nog een boodschap delen met de luisteraars van de show: “Wees lief voor elkaar. Als we voor elkaar zorgen, laten we de wereld mooier achter dan hoe we hem hebben gevonden.” Wijnand sluit vervolgens af met het nummer Speed of Light van Chef’Special, live gespeeld in de studio van 3FM, en eindigt met de woorden: “Fijne reis jongen.”
Zie hieronder het fragment tussen Wijnand en Anjo. Voor meer informatie over ALS, de ALS Stichting of de film LUKi & the Lights, ga naar www.3fm.nl/anjo.
Dit bericht op Instagram bekijken
Sophie (32) werd door spierziekte afgekeurd en vertrok naar het buitenland: 'Ik wilde leven'
