Zwangeren vaccineren

“Twee zwangeren zijn in België al overleden. En ik wind me er steeds meer over op dat deze groep in Nederland geen voorrang krijgt”, zegt Kirsten Schatorje (38), verloskundige van praktijk Nona in Doetinchem.

Schatorje en haar collega’s “hobbelen van ziekige zwangere naar ziekige zwangere”, terwijl twee derde van de verloskundigen niet is ingeënt. “Als een van ons besmet is, zouden we zo een hele trits cliënten kunnen infecteren. Met alle gevolgen van dien.”

Zwangerschapscomplicaties

Zwangeren lopen op zich niet meer kans dan anderen om het coronavirus op te lopen. En krijgen ze het virus toch, dan zijn de klachten meestal mild. Maar inmiddels hebben verschillende internationale studies laten zien dat bij zwangerschap de kans op ernstige corona groter is. Ook lijkt bij corona het risico op zwangerschapscomplicaties groter.

In Nederland zijn nog geen zwangeren aan corona overleden, laat hoogleraar Verloskunde UMC Utrecht Kitty Bloemenkamp weten. Het onderzoek van Bloemenkamp en haar team, dat binnenkort in het gynaecologenvakblad BJOG verschijnt, blijkt bovendien dat binnen de groep zwangeren een kleine groep een nog hoger risico loopt. Zij moeten vaker aan de zuurstof en komen vaker op de ic terecht. Dit wordt niet overal benoemd, zegt Bloemenkamp: “Het gaat om vrouwen boven de 35, om vrouwen die morbide obees zijn, onderliggende ernstige aandoeningen hebben en een niet-westerse afkomst hebben.”

Lees ook
Alles wat we weten over zwangerschap en corona, verteld door een gynaecoloog

Doodgeboorte

Ruim 9000 vrouwen hebben sinds 1 maart 2020 in Nederland bewezen corona gehad. Zesendertig vrouwen belandden op de intensive care en 33 op de obstetrische ‘high care’. In totaal waren er 160 vroeggeboortes. Ook waren er 88 miskramen en 12 doodgeboortes. Of er een verband is tussen de doodgeboortes en corona is nog onduidelijk. Bloemenkamp: “Daar gaan we nu onderzoek naar doen. Alle placenta’s bekijken.”

Tijdens de eerste golf waren er minder zwangeren met corona, vertelt Bloemenkamp. “Ze sloten zichzelf praktisch maanden op in huis, maar nu vliegen de besmette zwangeren me op de poli om de oren.” Zij hoopt zo snel mogelijk de cijfers uit de eerste golf met de tweede en de derde te kunnen vergelijken: “Want we zitten ook met de vraag of de nieuwe Covid-varianten zorgen voor meer doodgeboortes. Zwangeren zouden maar beter weer wat voorzichtiger kunnen zijn. Persoonlijk zou ik graag zien dat ze voorrang krijgen bij het vaccineren.’

Geen voorrang

Extra ingewikkeld is dat vaccinatie voor zwangeren eerst werd afgeraden en nu weer aangeraden. Bloemenkamp zat in de multidisciplinaire werkgroep, onder leiding van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) die dit advies opstelde: “Eerst waren we voorzichtig omdat er geen data waren die ons kon vertellen of het wel veilig voor ze was om een prik te nemen. Nu zijn in de VS 90.000 zwangeren gevaccineerd zonder noemenswaardige bijwerkingen. Dit in combinatie met de onderzoeken waaruit blijkt dat sommigen echt ernstiger ziek worden, onderschrijft ons advies dat zwangeren een prik zouden moeten nemen.”

De vraag is waarom de NVOG in hun advies niet voor voorrang pleit? Hun woordvoerder laat weten: “Het ministerie gaat over de voorrang.” Zwangeren worden nu uitgenodigd op basis van hun geboortejaar. Begin mei zijn mensen met een geboortejaar tussen 1961 en 1971 pas uitgenodigd. De gemiddelde zwangere is iets jonger en moet dus wachten.

Onduidelijkheid

Onder verloskundigen, huisartsen en gynaecologen is ondertussen flink onduidelijkheid over hoe de zwangere een prik kan krijgen. Sommige huisartsen zetten zwangeren op de voorrangslijst die ze voor 5 mei naar de GGD mogen sturen. Dit is de groep kwetsbaren die normaal ook de griepprik krijgen, maar die huisartsen mogen toevoegen. Niet alle huisartsen doen dit met zwangeren. Er zijn er ook die melden dat de zwangeren niet op de lijst van medische risicogroepen staan.

Verloskundige Schatorje: “We geven dus nu uitgebreid voorlichting over de prik en veel van onze cliënten willen ‘m graag, maar hoe? Wie zet het vinkje hiervoor bij VWS?”

Lees ook
Kabinet onderzoekt betaald verlof na miskraam of doodgeboorte