Manou (47) en haar ex-man gingen vijf jaar geleden uit elkaar. Ze had destijds nooit kunnen vermoeden dat het zou leiden tot een breuk tussen haar en haar zoon (15).
Aan ons vertelt zij haar verhaal, waar ook haar dochtertje (10) bij betrokken is.
Lees ook
Waarom je volgens de notaris al vóór je bruiloft over je scheiding moet nadenken
We schreven er eerder over: ouders die hun macht misbruiken tijdens een vechtscheiding, met als doel dat hun kinderen hun voormalige partner afwijzen. Vaak zijn de vaders daarbij het slachtoffer, maar bij Manou is hij juist degene die ervoor heeft gezorgd dat zij haar zoon niet meer spreekt. Om het nog schrijnender te maken, woont hij op loopafstand in hetzelfde dorp.
“We gingen in goed overleg uit elkaar”, vertelt Manou. “Soms kijk ik terug op hoe onze relatie ooit ontstond en begrijp ik niet hoe we überhaupt bij elkaar kwamen; in eerste instantie vond ik hem niet zo aardig.” Op dezelfde manier denkt Manou soms na over hoe hun relatie verslechterde nadat zij na hun aanvankelijke breuk vrienden bleven. “Vlak erna gingen we nog samen eten met de kinderen. Natuurlijk was dat lastig, maar het ging wel. Ik vraag me vaak af wanneer de hele situatie zo dramatisch werd.”
Manou en haar ex-man kregen allebei ongeveer gelijktijdig een nieuwe relatie; daar heeft het volgens haar niks mee te maken gehad. “In het begin vonden de kinderen het niet leuk om naar hem toe te gaan. Ik vermoed dat daar frustratie bij hem is ontstaan. Soms moesten ze huilen als ze naar zijn huis gingen; die tranen droogden ze dan snel, want huilen mochten ze van hem niet. Ik denk dat hij bang was dat mensen zouden denken dat hij iets niet goed deed als ouder.” Ze sluit niet uit dat zijzelf ook invloed op de verandering in zijn gedrag heeft gehad. “Ik ben ook een hoofdrolspeler in deze situatie. Ongetwijfeld heb ik dingen gedaan die als een rode lap op een stier hebben gewerkt.”
Lees ook
5 x tips: zo maak je een scheiding een beetje draaglijker voor een kind
Na een tijd begon Manous zoon plezier te krijgen in de bezoekjes aan zijn vader. Daar was ze blij mee, maar tegelijkertijd ging het met zijn jongere zus juist de andere kant op: “Zij voelde zich buitengesloten. Soms vertelde ze bij thuiskomst dat haar broer en vader tegen haar hadden gezegd dat ze haar ‘irritant’ vonden. Ze probeerde lief te doen en vooral lief gevonden te worden, maar hoe meer ze dat probeerde, hoe meer zij haar negeerden.”
“Voor mij als moeder was dat heel dubbel: een vrolijke zoon, een verdrietige dochter.” Naarmate de relatie tussen haar zoon en ex-man aantrok, kreeg ze het gevoel dat de tiener zich steeds verder van haar verwijderde. “Hij reageerde kortaf als ik iets vroeg, vertelde minder uit zichzelf. Voor een puber ook normaal, en zeker voor een kind van gescheiden ouders. Maar ik voelde iets veranderen.”
Manou deelde met familie en vrienden haar angst dat ze haar zoon kwijt zou raken, maar die “verklaarden me voor gek”. “Ze zeiden: ‘Die jongen is zo gek op jou, dat gaat nooit gebeuren.'” En toch gebeurde het. Toen zij en haar ex al jaren uit elkaar waren, vroeg haar zoon of ze naar zijn vaders huis wilde komen. “Daar zei hij: ‘Ik wil niet meer bij jou wonen en geen contact meer.’ Zijn vader zat daarbij met zijn armen over elkaar en een glimlach op zijn mond. Ik werd helemaal koud. Het is zó’n klap – ik huilde niet eens, want ik bevatte het niet.”
Lees ook
Julia’s ouders hadden een vechtscheiding: ‘Ze praten alleen nog via een advocaat’
Sindsdien heeft Manou meermaals geprobeerd met haar zoon in contact te komen. Eén keer lukte dat en had zij een fijn gesprek met hem, waarin hij zei dat-ie het leuk zou vinden om een keer samen iets te gaan doen en om hun hond weer eens te aaien. Twee dagen later kreeg ze een appje, waarin hij die uitspraken terugnam. “Misschien heeft zijn vader het wel gestuurd, dat weet ik niet. Maar hij heeft in elk geval op hem in kunnen praten.”
Ondertussen wil Manous ex-man hun dochter niet meer zien. “Toen ze net zeven was, zei hij tegen haar dat hij niet wist hoe hij met haar karakter om moest gaan en dat ze daarom niet meer mocht komen. Volgens hem heeft zij een gedragsstoornis, omdat ze soms niet eerlijk is. Dat kon gaan om het krabben van haar broer, of het pakken van een snoepje. Hij vindt haar achterbaks, maar ik zie het vooral als iets wat kinderen doen. Zij vraagt zich alleen maar of waarom haar vader haar niet wil zien en hij haar niet gelooft.”
Manou is bezorgd om wat de verstandhouding tussen haar en haar ex-man met hun kinderen zal doen. “Ik ben bang dat mijn dochter op deze manier nooit zelfvertrouwen zal krijgen. Maar ook voor mijn zoon vrees ik dat hij hierdoor beschadigd raakt.” Ze noemt haar kinderen de grootste slachtoffers van de situatie, maar benadrukt dat ook haar familieleden hieronder lijden: “Mijn moeder wil haar kleinzoon ook dolgraag zien.”
Lees ook
Ivo spreekt zijn kinderen sinds een heftige vechtscheiding niet meer
Manou is inmiddels verhuisd, omdat ze haar ex-man en zoon regelmatig tegenkwam. “Als ik mijn zoon zag, draaide hij zijn hoofd weg. Als hij er echt niet onderuit kon, stak-ie zijn hand even snel omhoog. Nu ik verhuisd ben, hoef ik niet steeds te kijken of ik een glimp van hem kan opvangen.” Ze trekt de vergelijking met rouw: “Je kind is niet dood, maar het gevoel is hetzelfde. Ik kan niet meer met hem praten, kan hem niet meer knuffelen. Toen ik jarig was, hoorde ik niets van hem. En toen ik hem appte dat onze hond, waar hij dol op was, vroegtijdig is overleden aan kanker, bleef een reactie ook uit.”
En haar dochter? “Haar vader heeft haar inmiddels twee keer gevraagd met hem te lunchen. Dat wilde ze wel, dus die twee lunches hebben nu plaatsgevonden. Ik zal dat niet in de weg staan. Maar ik ben doodsbang dat hij met haar hetzelfde probeert te doen. Niet onterecht, want beide keren vond hij het nodig om heel naar over mij te praten tegen haar.”
Manou wil graag haar verhaal over ouderverstoting delen: “Ik wil dat mensen die iets vergelijkbaars meemaken, weten dat ze niet alleen staan. Met de groei aan scheidingen, komt dit soort situaties ook vaker voor.” Bovendien wil Manou mensen meegeven dat dit soort situaties zich kunnen voordoen zonder dat daar een concrete aanleiding voor is. “Als ik dit verhaal zou horen, zou ik misschien denken: ‘Daar zit meer achter, een kind gaat niet zomaar bij zijn moeder weg.’ Dat wil ik wegnemen.”
De echte naam van Manou is bekend bij de redactie. Enkele details uit dit artikel zijn gefingeerd om de anonimiteit van de betrokkenen te waarborgen.
