Gezondheidsraad

De Gezondheidsraad heeft een voorkeur voor de mRNA-vaccins. Deze blijken namelijk effectiever en kennen minder bijwerkingen dan de zogeheten vectorvaccins van AstraZeneca en Janssen. In zeldzame gevallen zijn mensen die met vectorvaccins zijn ingeënt, getroffen door een ernstige combinatie van trombose (bloedstolselvorming) en een tekort aan bloedplaatjes.

“Bij jongere mensen, die nu aan de beurt zijn voor vaccinatie, is het risico op een ernstig beloop van Covid-19 klein”, schrijft de raad. “Het risico op de zeldzame bijwerking van vectorvaccins, die in verhouding vaker voorkomt bij jongere mensen, weegt daardoor des te zwaarder.” Volgens berekeningen van het RIVM valt ook “nauwelijks effect te verwachten op het aantal infecties, ziekenhuisopnames en sterfte door Covid-19 als alleen mRNA-vaccins worden gebruikt voor de huidige fase van het vaccinatieprogramma”.

Moderna en Pfizer/BioNTech

De levering van mRNA-vaccins loopt goed en het aantal coronabesmettingen daalt al een tijd. Daarom kan Nederland zich deze keuze veroorloven, vindt het adviesorgaan. Wel benadrukt de Gezondheidsraad dat het Janssen-vaccin “voldoende effectief en veilig is”. Een harde leeftijdsgrens komt er niet voor dit vaccin. “Daarvoor zijn de gegevens vooralsnog te beperkt.”

Voor AstraZeneca blijft de Gezondheidsraad bij het eerdere advies om dat vaccin alleen nog in te zetten voor mensen van 60 jaar en ouder. Mensen die er al een keer mee zijn geprikt, zouden wel ook de tweede prik moeten halen. De zeldzame bijwerkingen doen zich vooral voor na de eerste prik. en één prik biedt onvoldoende bescherming. Ook is niet bekend wat het effect is van een tweede prik met een ander vaccin.

Janssen

Gebruik van het Janssen-vaccin blijft volgens de deskundigen die het advies hebben opgesteld wel verantwoord. Mensen die al zijn ingepland voor dit vaccin, kunnen het wat de raad betreft gewoon halen. De jongste leeftijdsgroep die tot nu toe een afspraak mag maken voor vaccinatie is geboren in 1981. Ook voor mensen die “via de reguliere kanalen moeilijk te bereiken zijn voor een tweede vaccinatie” kan Janssen geschikter zijn, omdat daar slechts één prik van nodig is. Het gaat dan bijvoorbeeld om dak- en thuislozen.

“In andere situaties en onder andere omstandigheden kan het Janssen-vaccin wel degelijk van groot belang zijn voor de bestrijding van Covid-19”, benadrukt de Gezondheidsraad overigens. Dit houdt de mogelijkheid open om het vaccin in de toekomst toch weer aan jongere mensen te geven.

Kabinet

Het kabinet neemt het advies van de Gezondheidsraad aan. Dat meldt demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge woensdag. Omdat er nu meer vaccins van dit type beschikbaar zijn én de virussituatie het toelaat, kan dat. De verwachting is dat het hierdoor ongeveer een week langer duurt voordat iedereen zijn eerste prik heeft.

Mensen die hun inenting met Janssen al hebben gehad, hoeven zich volgens de minister geen zorgen te maken. Het middel is veilig en effectief. Wie nog een afspraak heeft staan voor die inenting, mag zelf kiezen om die door te laten gaan of te verzetten. Iedereen die vanaf nu bij de GGD een prikafspraak maakt, krijgt Pfizer of Moderna aangeboden.

Voordeel

Het middel van Janssen heeft wel nog als voordeel dat er maar één inenting nodig is. De minister wil “goed onderzoeken” of het misschien toch mogelijk is om mensen de mogelijkheid te geven voor dit middel te kiezen. Daar zitten volgens hem wel juridische “haken en ogen” aan. De minister is van plan om het middel in de toekomst te blijven inzetten waar dat nuttig en nodig is.

Lees ook
AstraZeneca-weigeraars kunnen vanaf 5 juni afspraak maken voor Pfizer of Moderna