‘Ewout: Gevaarlijke Gevangenissen’

Het is niet de eerste keer dat de presentator zich onderdompelt in de wereld van gevangenissen. In 2017 brengt hij vrijwillig nachten door in de cel van zes beruchte gevangenissen voor zijn programma ‘Beruchte gevangenissen: Ewout in de cel’. Deze keer bezoekt hij de gevaarlijkste gevangenissen ter wereld. “Er is best wat tijd overheen gegaan en we gaan nu echt naar de gevaarlijkste gevangenissen ter wereld. Dat maakt deze serie weer heel anders.”

In de eerste aflevering bezoekt Ewout een gevangenis in El Salvador. “Sinds deze geopend is, proberen we daar al binnen te komen. Dat gaat niet zo makkelijk als cameraploeg uit Nederland, maar het is gelukt.” Gevangenis CECOT in El Salvador is de grootste en strengst beveiligde gevangenis ter wereld. “Ik vond het ook direct de heftigste. Dat zet meteen de toon voor de serie.”

In de eerste aflevering zien we Ewout door deze gevangenis lopen. Om hem heen is niets anders dan een rechte gang, met enorme cellen waarin honderden gevangen hem muisstil aanstaren. “Ik ben gewend dat als je een gevangenis binnenstapt, er altijd rumoer en onrust is. Hier kwam ik in de grootste gevangenis waar ik ooit ben geweest: een hal die leek op een soort vliegtuighangar met honderd gevangenen per cel, en ze waren doodstil. Ze zwegen allemaal. Dat maakte het zo surrealistisch. Want op dat moment besefte ik: als al deze mensen – de grootste moordenaars van El Salvador – zo stil zijn, wat zijn dan de consequenties als ze dat niet zijn? Deze mensen staan volledig onder druk. Dat was heel voelbaar.”

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

Opgesloten in Nigeria

Naast El Salvador bezoeken Ewout en zijn team gevangenissen in Mexico, Uruguay en meer. “Mexico-Stad zit vol met grote drugsbendes en in Uruguay zijn recent enorme gevangenisuitbraken geweest.” Ook gaan ze naar een gevangenis in Nigeria, maar dat verloopt anders dan gepland. “Wij weten van tevoren nooit wat we kunnen verwachten van een gevangenis. In dit geval wisten we dat wel. In Nigeria zitten mensen vaak lang opgesloten in vieze, onmenselijke omstandigheden.”

Maar als ze aankomen in de gevangenis in Nigeria, krijgen ze een totaal ander beeld te zien. “De directie liet ons eerst alleen maar voetballende gedetineerden zien, terwijl onze aandacht al snel werd getrokken door andere gedetineerden.”

Als Ewout en zijn team op een onbewaakt moment beelden maken van de werkelijke omstandigheden in de gevangenis, gaat het mis. “We werden direct vastgezet, want dat was niet het beeld dat zij wilden laten zien. We zaten in een ophoudcel met mensen die daar werkten. Ze waren bewapend en maakten duidelijk dat we de cel niet uit zouden komen als we het beeldmateriaal niet zouden wissen. Dat heeft uren geduurd. Uiteindelijk besloten we het materiaal te wissen, omdat dat de enige manier was om daaruit te komen. Helaas dus wel zonder aflevering.”

Het echte verhaal laten zien

Dat directeuren vooral de positieve kant van de gevangenis willen tonen, maakt Ewout vaker mee. “Ze hoeven ons niet toe te laten, maar vaak doen ze dat omdat er kritiek is gekomen op de gevangenis. Zij zien het als gelegenheid om voor de camera een beeld te schetsen alsof het er heel goed aan toe gaat. Het is voor ons altijd zoeken hoe we daar doorheen breken.”

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

Het werkt ook andersom. “Soms zijn er gevangenissen die juist willen laten zien hoe slecht het daar is, omdat ze trots zijn op hun strenge aanpak. Dat was ook zo in El Salvador. De directeur gaf aan dat er geen incidenten waren, maar hij vond het ook goed dat iedereen zo hard werd aangepakt.”

Om die reden verblijven Ewout en zijn team meerdere dagen in een gevangenis. “Die dagen zijn nodig om tot die doorbraak te komen. Je wil niet alleen het promoplaatje laten zien, maar het echte verhaal.”

‘Beest in een kooi’

Dat levert veel indringende momenten op. “De gesprekken die ik heb met mensen die soms vreselijke moorden of misdaden hebben gepleegd, vind ik iedere keer weer aangrijpend. Ook de slechte omstandigheden waarin de mensen leven maken indruk. In Nederland is gevangenschap gericht op de toekomst: je wil niet dat mensen getraumatiseerd de gevangenis uitkomen. In die landen is dat vaak wel het geval.”

En dat maakt indruk. “Vaak dacht ik: jeetje, ik ben hier drie dagen. Deze mensen zitten hier de rest van hun leven.” Dat geeft soms een gevoel van onrechtvaardigheid. “In Nederland kun je ervan uitgaan dat je pas de gevangenis ingaat als er echt voldoende bewijs is dat je schuldig bent. Dat is daar vaak niet zo. We hebben in veel gevangenissen meegemaakt dat mensen soms jaren wachten tot hun zaak voorkomt. We zagen ook tientallen mensen samen in een cel liggen, waar het vies is en ze ziek worden. Wat je ook gedaan hebt, dat zijn echt onmenselijke omstandigheden.”

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

El Salvador gaat daarin nog een stap verder. “Die gevangenen zijn afgesloten van de buitenwereld. Zij mogen geen bezoek ontvangen en kunnen nooit meer bellen met hun geliefden of familie. Dan is er gewoon een streep door je naam gezet. Dat kun je je niet indenken: deze mensen zitten de hele dag als een soort beesten in een kooi, zonder enig perspectief op een betere toekomst.”

Veel ellende

Hoewel het voor Ewout geen onbekend terrein is, blijft het spannend. “Het is pittig om al die ellende te zien en om op een plek te komen waar mensen je liever niet hebben. Normaal, als ik een programma maak zoals de Bureau-serie, vinden agenten het leuk dat we er zijn met de camera. In de gevangenis is dat anders, en in een paar dagen krijg je dat flink mee. Ook de omstandigheden waren zwaar, met verre reizen en overnachtingen in de gevangenissen.”

Tijdens de opnames slaapt Ewout namelijk in de gevangenissen. Zo zien we hem in de eerste aflevering overnachten in een isoleercel. “Je hebt op zo’n dag zoveel indrukken, dat het helemaal niet zo erg is om daar alleen te liggen. Er zijn ook gevangenissen waar ik met tientallen anderen in een cel moet overnachten. Dan is het half slapen en hopen dat het snel ochtend wordt.”

Vanaf 15 oktober is ‘Ewout: Gevaarlijke gevangenissen’ wekelijks om 20:30 te zien bij RTL5 en bij Videoland.

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door RTL (@rtl.nl)

Het beste van LINDA. direct in je mail? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.

Ewout Genemans over 'Ewout In De Verslavingskliniek': 'Er zit zoveel schaamte op dit onderwerp'Lees ook