Een vrouw in China schreef jarenlang nepartikelen op de Chinese Wikipedia, met name over de Russische geschiedenis. Ze schreef over veldslagen, staten en mensen die helemaal niet bleken te bestaan, meldt VICE.
In totaal schreef de vrouw, onder de gebruikersnaam ‘Zhemao’, 206 nepartikelen op Wikipedia sinds 2019.
Zhemao deed zich voor als de dochter van een Chinese diplomaat die getrouwd was met een Russische man en ook in Rusland woonde. Op haar account noemde ze haar diploma’s, waaronder een PhD in geschiedenis aan de Moscow State University. Ze had ook andere accounts waarmee ze op zichzelf reageerde en die haar konden ‘verifiëren’. In werkelijkheid is ze een huisvrouw zonder diploma’s, die zich verveelde en haar fantasie de vrije loop liet gaan.
Daarom schreef ze lange, gedetailleerde artikelen over met name Russische geschiedenis, die feit en fabel door elkaar mengden. Ze schreef over verscheidene oorlogen tussen de Slavische staten – oorlogen waarvan niks te vinden is in Russische geschiedenisboeken. Ook de afbeeldingen maakte ze zelf. Zo deelde ze bijvoorbeeld een verzonnen landkaart en maakte foto’s van oude munten die ze zogenaamd van Russische archeologen had gekregen, schrijft VICE.
Omdat de stukken zo goed geschreven waren en ze bovendien steeds naar andere informatie linkte (die al dan niet echt bestond), viel het jarenlang niemand op. Sterker nog: een artikel over de deportatie van Chinezen in de Sovjet-Unie werd uitgelicht door Wikipedia zelf en vertaald in meerdere talen. Zelf kon de vrouw geen Russisch of Engels.
Experts zien het voorval als een voorbeeld van Wikipedia’s uitdaging om informatie, die door particulieren wordt geschreven, te factchecken. Ingezonden artikelen worden wel gecheckt, maar vooral op plagiaat en bronvermelding. Andere Wikipedia-bijdragers vonden Zhemao daardoor niet verdacht, maar waren juist onder de indruk van haar kennis over Middeleeuws Rusland.
Het was de Chinese auteur Yifan die de oplichterij uiteindelijk ontdekte. Hij deed onderzoek naar een nieuw boek toen hij op een pagina over de Kashin-zilvermijn stuitte. Daarop stond informatie over de mijn, de ontdekking ervan, de mensen die er werkten en allerlei geologische informatie.
Maar wat hem interessant materiaal voor een boek leek, bleek een geheel verzonnen wereld te zijn; ze haalde bronnen aan die niet bestonden en Russen hadden nooit van de verhalen gehoord. Na onderzoek van een groep Wikipedia-bijdragers bleek dat alles een scam was.
Alle accounts van Zhemao zijn permanent verwijderd, net als het merendeel van haar artikelen. Woordvoerders benadrukken dat dit soort fraude zelden gebeurt.
Dit jaar al ruim 9 ton schade door datingfraude gemeld: 'Gemiddeld voor 13.000 euro opgelicht'
