Vandaag opent Stichting Beschermde Wieg twee vondelingenkamers in ziekenhuizen AMC Amsterdam en het Erasmus MC in Rotterdam. Moeders kunnen daar hun baby in het bed leggen als ze er niet meer voor kunnen zorgen.
Door heel Nederland staan nu dertien vondelingenkamers. Wat de stichting betreft worden dit er nog veel meer, vertelt Kitty Nusteling, operationeel directeur van Stichting Beschermde Wieg.
Maar de stichting doet heel veel meer dan de vondelingenkamers. “De kamer is het allerlaatste redmiddel. We bieden een 24-uurs noodlijn, waar radeloze vrouwen altijd naartoe kunnen bellen. We vragen naar hun verhaal, beantwoorden hun vragen en kunnen actief helpen om hun situatie te verbeteren. Bijvoorbeeld als iemand in een gewelddadige relatie zit, kunnen we helpen om daaruit te ontsnappen. Gaat iemand gebukt onder langdurige armoede, dan maken we een plan om een opleiding te volgen en uit de situatie te komen. Het is een daad van liefde en een manier van veiligheid zoeken voor je kind. We voorkomen hiermee dat baby’s op onveilige plekken worden achtergelaten”, vertelt Nusteling.
Vijftien maanden jeugddetentie voor ouders die baby achterlieten in ondergrondse afvalcontainer
Sommige vrouwen benaderen de stichting aan het begin van de zwangerschap, anderen vragen later om ondersteuning. Anoniem contact is ook mogelijk. Jaarlijks helpt de stichting zo’n tweeduizend vrouwen. Één ding is het belangrijkst: de stichting helpt áltijd en oordeelt nooit. “Vrouwen zitten in een onveilige omgeving of hebben geen netwerk om zich heen om ze te ondersteunen. We zien verkrachtingen, eerwraak, incest: echt hele nare dingen. Soms houden ze hun zwangerschap geheim. We kunnen meegaan naar een consult, naar ziekenhuisbezoeken en de bevalling. We maken een plan hoe ze hun (onbedoelde) zwangerschap kunnen aangaan en kunnen helpen om praktische zaken te regelen.”
Maar het is niet alleen praktisch verlichten, benadrukt Nusteling. “We halen het gevoel weg dat ze er alleen voor staan en eenzaam zijn. We kunnen helpen een nieuw positief netwerk op te bouwen, bijvoorbeeld door een buddy bij het gezin te betrekken.”
Tekst gaat verder onder de foto.
Vondelingenkamer in Erasmus MC.
Een vondelingenkamer is een ruimte waar een moeder haar baby kan achterlaten. De verpleegkundige krijgt een seintje wanneer de kamer in gebruik is. “De moeder kan anoniem haar baby in een wieg leggen en weglopen, maar ook contact opnemen met het personeel via een intercom. Zo’n twee keer per jaar wordt er gebruikgemaakt van deze kamers. We bieden hulp en doen ons best om moeder en kind bij elkaar te laten blijven. Als de moeder de wens heeft om toch samen met het kind te blijven, hebben we een samenwerking met Stichting het Babyhuis. Daar kan de moeder terecht voor extra ondersteuning. In het uiterste geval kan de moeder ook haar baby afstaan. In de meeste gevallen hebben we de contactgegevens van de moeder.”
De baby gaat dan drie maanden naar een pleeggezin. “Na de drie maanden hebben we weer contact met de moeder. We vragen of ze nog steeds zeker weet of ze dit wil. Staat ze achter de keuze, dan gaat de Raad voor de Kinderbescherming op zoek naar een geschikt adoptiegezin. Dan hopen we dat de biologische moeder of ouders nog wel in beeld blijven, al is het eens in het jaar een contactmoment.”
Vijf jaar vondelingenkamer in Nederland: belangrijk 'laatste redmiddel'
De ziekenhuizen in Amsterdam en Rotterdam zijn de eerste academische ziekenhuizen waar de vondelingenkamers staan. Stichting Beschermde Wieg streeft naar kamers door heel Nederland. “We zijn met vier andere ziekenhuizen in gesprek. Het duurt even om het voor elkaar te krijgen. Er moet beveiliging zijn, een goed werkend systeem en een verloskundige om de baby binnen vijf tot tien minuten op te halen uit de kamer. Iedereen moet er tijd voor hebben en er gemotiveerd voor zijn.”
De stichting heeft een duidelijke missie: “Geen baby’s die op onveilige plekken zijn of worden achtergelaten en dat geen moeders die zich eenzaam voelen. We hopen natuurlijk dat de kamers leeg blijven en dat de moeder het kindje toch zelf wil houden. We zouden echt in elk ziekenhuis zo’n kamer willen. Al is het alleen maar voor het signaal naar de moeders dat er meer vrouwen zijn zoals zij. De doelgroep wordt daarmee erkend. Zo voelen ze zich niet alleen. De kamers zijn taboedoorbrekend. Het geheim van de moeder is veilig bij ons, net als hun kind.”
Politie doet ultieme poging om zaak op te lossen: 'Wie liet overleden baby achter in Lekkerkerk?'
