“Nederlandse vrouwen zijn hard voor elkaar. Last van je menstruatie? Doorbijten, anders ben je een zeikwijf”, zegt Maddy Smeets, gynaecoloog en oprichtster van het expertisecentrum Endometriose in Balans.
Maar als je de maandelijkse periode niet doorkomt met een volledige dosis paracetamol, dan kan er volgens Smeets echt iets aan de hand zijn.
1 op de 10 Nederlandse vrouwen lijdt aan endometriose, een relatief onbekende vrouwenziekte die vaak pas na zeven jaar wordt ontdekt. Bij vrouwen met endometriose is slijmvlies dat aan de binnenkant van de baarmoederholte zit, ook buiten de baarmoeder aanwezig. Dit slijmvlies kan op verschillende plekken in het lichaam voorkomen, zoals op de eierstokken, de blaas, de darmen of de nieren.
Waar baarmoederslijmvlies normaal gesproken via de schede een weg naar buiten vindt tijdens de menstruatie, kan het slijmvlies in de buikholte het lichaam niet verlaten. Het lichaam moet het slijmvlies zelf opruimen. Een ontstekingsreactie is het gevolg. Dat veroorzaakt hevige pijn en kan zelfs leiden tot onvruchtbaarheid. Volgens Smeets wordt zo’n 30 procent van de onvruchtbaarheid veroorzaakt door endometriose.
Omdat endometriose op verschillende plekken in het lichaam voorkomt, zijn de symptomen divers. “Zit het in je blaas? Dan heb je pijn bij het plassen of plas je bloed. Zit het in je darmen? Dan kan dat leiden tot pijn bij het poepen of darmkrampen”, vertelt Smeets. Juist door al die verschillende klachten is endometriose meestal niet het eerste waar de huisarts aan denkt. Vrouwen krijgen gemiddeld drie verkeerde diagnoses voordat endometriose wordt vastgesteld.
Het hele proces van het eerste huisartsconsult tot de uiteindelijk diagnose duurt gemiddeld zeven jaar. “Geen arts kan wat vinden. Al die tijd lopen vrouwen onbehandeld rond en nemen de klachten toe. Vrouwen raken de regie over hun leven kwijt”, aldus Smeets.
Vorig jaar spraken we Linda (44), die vijf maanden lang drie à vier dagen per maand in een ziekenhuisbed lag door haar endometriose. Ze verloor zoveel bloed dat ze twee bloedtransfusies kreeg.
Charlie (24) heeft endometriose: 'Het bloed stroomde langs mijn been'
Een geneesmiddel bestaat niet. Veel vrouwen onderdrukken de klachten met anticonceptie, maar hormonen doen niet genezen. De komende tien tot twintig jaar hoeven we volgens Smeets ook geen geneesmiddel te verwachten. “Financiering voor onderzoek naar een mogelijk geneesmiddel is er niet. En dat terwijl endometriose leidt tot hoge kosten voor de maatschappij.”
Het ontbreken van onderzoek naar de vrouwenziekte wijt Smeets aan de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen in de zorg: “Als het een penisziekte was zou het probleem allang opgelost zijn.” vertelt Smeets. Volgens de gynaecoloog worden vrouwen slechter bediend dan mannen: “We hebben een enorme achterstand door te doen alsof we elkaars gelijken zijn. Dat is gewoon niet zo”, aldus Smeets.
Voor nu wil de gynaecoloog vrouwen vooral oproepen te verzachten en naar elkaar te luisteren. “Zeg niet: het hoort erbij, maar vraag je af: is dit inderdaad normaal? Neem elkaar serieus. Endometriose heeft impact en we kunnen het niet afdoen als vrouwenprobleempje.”
Afgelopen zondag 23 januari besteedde Pointer (KRO-NCRV) op NPO2 aandacht aan endometriose. Bekijk de uitzending hier terug.
Heb je naar aanleiding van dit artikel het vermoeden dat je ook last hebt van endometriose? Doe dan hier de test. Wanneer je meer dan vijf vragen met ‘ja’ beantwoordt, is het advies een bezoek aan de huisarts te brengen.
Vrouwen over endometriose: 'Mijn menstruatie sloopt me'
