In 2021 kregen meer dan 80.000 Nederlanders de diagnose huidkanker. In 7500 van die gevallen gaat het om een melanoom, een van de meest agressieve soorten. Het is belangrijk dat je weet waar je op kunt letten om een (te) late diagnose te voorkomen.
Stichting Melanoom weet precies hoe je deze vorm van huidkanker kunt herkennen.
Als je een melanoom in een vroeg stadium ontdekt, is de kans op genezing groot: meer dan 95 procent. Dan moet je er dus wél op tijd bij zijn, want ze zaaien ook relatief snel uit. Regelmatig je huid controleren is daarin essentieel: zorg dat je weet hoe je huid en moedervlekken eruit zien, zodat je het ook merkt als er iets verandert.
Eerst de basis: wat is het precies? Een melanoom is een vorm van huidkanker die ontstaat uit pigmentcellen, zogenoemde melanocyten. Die bevinden zich over je hele lichaam, voornamelijk in de buitenste huidlaag. In een moedervlek liggen melanocyten in een groepje bij elkaar. Soms ontstaat in zo’n vlek een melanoom, maar het kan net zo goed voorkomen op een ‘gave’ huid. Dan líjkt het op een nieuwe moedervlek, maar is dit het niet.
Jaap heeft al 30 jaar huidkanker: 'Mijn hoofdhuid is lappendeken door alle melanomen'
Een genmutatie is in sommige gevallen de oorzaak, daar valt weinig aan te doen. In veel overige gevallen is blootstelling aan UV de boosdoener. Smeer ’s zomers dus royaal met zonnebrand (geef kinderen een extra laag) en vermijd de zon tussen 12.00 en 16.00 uur.
Ook in de herfst en winter loont het om je weer-app in de gaten te houden, vertelt dermatoloog Elsemieke Plasmeijer. “Zelfs een bewolkte dag kan een hoge UV-factor hebben. Check je weer-app en bij een factor van drie of hoger: smeer.”
Bij vrouwen tref je een melanoom vaker aan op de benen, bij mannen op de romp. Als melanocyten in een moedervlek ongeremd gaan delen, verandert deze van uiterlijk, op een gave huid heeft dit een nieuw vlekje tot gevolg. Stichting Melanoom tipt de ABCDE-methode om een melanoom te herkennen. Let hierbij op:
– Asymmetrie: de (moeder)vlek is niet symmetrisch in kleur of vorm.
– Border: de (moeder)vlek heeft een onregelmatige grillige rand.
– Color: de (moeder)vlek verandert van kleur of heeft verschillende kleuren.
– Diameter: de (moeder)vlek heeft een doorsnede van meer dan 6 mm.
– Evolving, oftewel verandering: de (moeder)vlek jeukt, bloedt of verandert.
Herken jij een of meerdere dingen uit bovenstaande lijst? Bel dan meteen de huisarts voor een controle, better safe than sorry. In het voorjaar van 2021 bleek namelijk dat door de coronacrisis een groot aantal melanomen niet op tijd is gesignaleerd. Oncologiecoach Astrid Nollen adviseert om eens per maand je huid te controleren: “Maak er een gewoonte van. Ben je er vroeg bij, dan is de kans groot dat het op te lossen is. Het bespaart je veel verdriet.” Een tool die je hier ook bij kan helpen is de Huidmonitor.
Dit bericht op Instagram bekijken
Tips van de dermatoloog: zó voorkom je huidkanker
