Gijs Naber en Hadewych Minis spelen in de aangrijpende film De Pupil. Met deze film willen de makers seksueel misbruik (in dit geval binnen een sportclub) bespreekbaar maken. ‘We willen niet shockeren, maar een gesprek openen.’
Gijs Naber en Hadewych Minis vertellen in gesprek met LINDA. waarom zij het zo belangrijk vinden dat de film is gemaakt.
Gijs Naber vertolkt de rol van voetbalcoach Ries. De twaalfjarige Daan (gespeeld door Bart de Wilde) is helemaal weg van hem. Hij kan zijn geluk niet op wanneer Ries vertelt dat Daan naar het eerste team van de club gaat. Ries wil Daan opleiden tot een toptalent en geeft hem daarom extra aandacht tijdens trainingen en hij komt ook bij Daan thuis over de vloer. Daan geniet van de aandacht van zijn coach, tegen wie hij opkijkt. Als Ries hem dan ook thuis uitnodigt, is Daan blij. Maar hier lokt Ries hem naar een geheime volwassen wereld, waar het seksuele misbruik begint.
Daan komt in een negatieve spiraal terecht: hij begint met spijbelen, vervreemdt van familie en vrienden en raakt in een gevecht met zichzelf terecht. Gijs vertelt dat de film niet alleen over het misbruik gaat, maar ook alles eromheen. Hiermee willen ze het taboe op misbruik doorbreken. “We willen niet shockeren, maar een gesprek openen”, vertelt Gijs. De film is gebaseerd op het boek Je ogen verraden je van Steven van der Hoeven.
Gijs Naber: 'Ik heb inmiddels een gapend gat in mijn neus, waar je de chemicaliën zo in kan gieten'
“Ik voelde de maatschappelijk noodzaak om dit verhaal te vertellen en een film over grooming te maken”, vertelt Gijs op de vraag waarom hij zo’n controversiële rol heeft aangenomen. “Het leek me goed om een film te maken die genuanceerder is.” Toch gaat hij bij zijn beslissing niet over één nacht ijs. “Ik dacht meteen: ja. Maar ik heb wel met de regisseur gesproken en nagedacht over hoe ik de rol dan precies ging spelen en hoe het script eruit zou komen te zien. Bijvoorbeeld over hoe expliciet het misbruik te zien is.”
Voor Hadewych geldt hetzelfde als voor Gijs. “Ik vind het heel belangrijk dat er zulke films met een maatschappelijk thema gemaakt worden. Daarnaast ben ik blij dat we kinderen en mensen die dit hebben meegemaakt een stem kunnen geven en een taboe kunnen doorbreken.”
Om zich voor te bereiden op deze rol, voedt Gijs zich met informatie over het onderwerp – zoals bij elk project. Dat doet hij door veel onderzoeken te lezen. “Maar daarnaast heb ik ook gekeken naar de intenties van Ries. Dat voelt best wel cru, want zijn acties begrijp je niet, maar zo hoopte ik zijn worsteling voelbaar te maken.” De worsteling waar Ries mee zit, is dat hij weet dat zijn pedofiele behoeftes moreel gezien onverantwoord zijn, maar hij het vanuit liefde bedoelt. “Ik probeerde het dus te zien als hoe ik naar vrouwen, of mijn vrouw, kijk en hoe ik daarover denk. Zo probeerde ik het in perspectief te zetten en op zoek te gaan naar de emotie die daarbij loskomt. Toch een beetje op zoek gaan naar het menselijke.”
Hadewych Minis: 'Als je kinderen krijgt, word je, alleen al door de vermoeidheid, wolliger in je hoofd'
Hadewychs zoon is even oud als Daan. Daardoor komt het soms best even dichtbij. Hij is aan het puberen en door zijn gedrag verandert hij. “Mijn man en ik hebben het er vaak over: hoe weet je nou wat de puberteit is of wanneer er iets akeligs in zijn leven gebeurt? Onze zoon kan soms ook heel boos reageren. Dat doet me dan gelijk denken aan Daan. Ik ga dan het gesprek met hem aan, zeg dat hij me alles kan vertellen. Zelf vertelde ik vroeger alles aan mijn moeder en natuurlijk wil ik dat mijn kind dat ook doet. Maar een zoon en moeder is toch anders.”
In De Pupil is goed te zien hoe de ouders van Daan omgaan met een zoon die ze steeds meer afstand van hen zien nemen door het misbruik. Hadewych: “Het gaat dus niet alleen om de emotie van de moeder of ouders, het gaat om Daan. Maar je ziet wel wat voor effect het misbruik heeft op iedereen die om Daan heen staat.”
Helft jongeren maakt ooit online seksueel misbruik of seksuele intimidatie mee: ‘We kunnen niet meer wegkijken’
Gijs heeft samen met zijn vrouw Thekla Reuten twee zonen. “Mijn kinderen zijn wat jonger dan Daan, maar mijn neefjes zijn wel zijn leeftijd. Ik was me tijdens de opnames heel bewust van het feit dat het iedereen kan overkomen en hoe jong die kinderen zijn. Dat gaat me mijn pet te boven.”
Tijdens het draaien is hij daar niet mee bezig. “Dan kijk je heel technisch naar de scènes, ook de intieme scènes. Die draaiden we overigens ook los van elkaar, Bart en ik. Ook gebruikten we soms andere woorden en zinnen dan die in het script stonden om het voor hem makkelijker te maken om te spelen, minder heftig. Zo vervangen we het woord seks voor blowen bijvoorbeeld. Want ik kan het loskoppelen, de scène en de realiteit. Maar voor Bart is dat anders, hij heeft natuurlijk veel minder ervaring. Dit is de eerste film die hij doet.”
Op de set zijn altijd een psycholoog en een intimiteitscoach aanwezig. Iedereen die aan de film werkt, is zich bewust van de impact die de film kan gaan hebben. “Toch vond Daan het ook wel spannend dat een man van midden in de veertig tegenover hem zat die opeens dingen in een scène zei die helemaal niet fijn zijn.” Voor Gijs is het ook een schakeling. “Het is een knop omzetten, dat is mijn werk als acteur. Ik probeerde me het gevoel voor te stellen zoals ik tegenover een vrouw zou zitten.”
Tijdens het draaien vindt Gijs het niet heftig. Maar als hij sommige scènes terugziet, raakt het hem wel. “Dan komt het wel binnen; potverdorie, er zit gewoon echt een heel jong kind tegenover mij. Het zal je maar overkomen.” Dit besef heeft hij vooral bij de scène waarin je als kijker wéét dat het misbruik bezig is, maar het niet ziet. Dat is tevens ook de kracht van de film. “Hier besefte ik dat misbruik gewoon op een random woensdagmiddag kan gebeuren.”
Hadewych heeft vooral veel plezier tijdens het draaien. “De scènes die ik draaide, waren juist heel leuk om te spelen. Hier voelden we nog niet het effect dat de film heeft. Maar toen ik de film zag, was ik echt heel erg geraakt. Tuurlijk, ik kende het script al. Maar ik was onder de indruk van het effect dat je nergens expliciet ziet wat er gebeurt en dat er voor Daan eigenlijk geen ontsnappen aan is.”
De scène dat ze samen met Daan op zijn bed zit en vraagt of er iets is, raakt haar het meeste. “Ik zag gewoon mezelf met mijn eigen zoon voor me, waar ik probeer het beste te doen voor hem. Je ziet het gevecht dat ze beiden doormaken heel erg.”
Gijs hoopt ook dat de film helpt bij het bewustzijn creëren over seksueel misbruik en grooming. “Dat organisaties, zoals een voetbalclub, beseffen dat dit ook bij hen kan gebeuren en dat ze daarnaar handelen zoals een extra vertrouwenspersoon. “Ik hoop dat mensen door het zien van de film sneller kunnen aanvoelen wanneer ze aan de bel moeten trekken. Dat het een gesprek opent. Daarnaast hoop ik dat kinderen die dit meemaken weten dat er áltijd mensen zijn die ze willen helpen en dat er áltijd een oplossing is om uit zo’n situatie te komen.”
Voor Hadewych geldt hetzelfde. “Je ziet ook wat de consequenties zijn als je het voor jezelf houdt. De film laat dus zien hoe goed het is dit soort dingen bespreekbaar te maken en wat jij als buitenstaander voor een slachtoffer kan betekenen. Een goede vriendschap betekent ook zo veel.”
Spannend vindt Gijs het niet dat de film binnenkort in heel Nederland te zien is. “Het is denk ik spannender voor Bart. We mogen trots zijn op hem én op deze film.”
Het beste van LINDA. direct in je mail? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
Mandy (37) over de gevolgen van seksueel misbruik door haar opa: 'Nog dagelijks last van'
