Van alle zwangerschappen eindigt 10 tot 15 procent in een miskraam. Meestal zorgt dat voor groot verdriet, maar er is vaak weinig aandacht en begrip, vindt Jeffrey Vonk van Return Grafkisten en Rouwbegeleiding. Daarom ontwierp hij het miskraamkistje.
Met dit kistje kunnen mannen en vrouwen ceremonieel afscheid nemen, ook als de miskraam al jaren geleden is.
“Ik heb veel gereisd, ben in totaal in 72 landen geweest. In het buitenland zag ik hoe mensen in andere culturen met de dood omgaan”, aldus Jeffrey. De verschillen met Nederland zijn groot. “In andere landen wordt het leven meer gevierd.” Zo zag hij hoe in Guatemala mensen met muziekinstrumenten door de straten trokken vanwege een stilgeboren kindje. “Ze maakten muziek en na de optocht vierden ze feest.”
Dat gebeurt in Nederland veel minder, en ondanks dat miskramen veel voorkomen, lijkt er volgens Jeffrey nog een taboe op te liggen. “Veel vrouwen blijven jarenlang rondlopen met een pijn waar de maatschappij geen begrip voor lijkt te hebben.”
In zijn werk spreekt Jeffrey veel vrouwen die hun kindje tijdens de zwangerschap zijn verloren. Het zet hem aan het denken en confronteert hem met zijn eigen verleden. “Ik heb het twintig jaar geleden zelf ook meegemaakt. Mijn ex kreeg een miskraam. Ik was vrij jong en het was een ongewenste zwangerschap, maar we wilden er volledig voor gaan.”
Het is een schok als de zwangerschap plotseling eindigt in een miskraam. “We hebben het stoffelijk overschot meegegeven aan de huisarts. Mijn ex heeft daar lang mee rondgelopen. Ook uit mijn hoofd verdween het niet. Wat als we ceremonieel afscheid hadden genomen? Ik had het nooit écht een plekje kunnen geven.” Zo zijn er velen met hem, al benadrukt hij dat het verdriet bij stellen met een kinderwens vaak vele malen groter is.
Een miskraam is vaak onverwacht. “Vrouwen bevallen dan bijvoorbeeld in bad of op het toilet. Het klinkt hard, maar soms wordt het doorgespoeld of weggegooid. Anderen geven het aan de huisarts die het daarna vernietigd. Heel treurig.”
Tekst gaat verder onder de foto.
De tweeling van Bjorn overleed: 'De grond zakte onder mijn voeten vandaan'
Om toch waardig afscheid te kunnen nemen, ontwerpt de ondernemer een miskraamkistje: een klein kistje dat zonder stoffelijk overschot erin ceremonieel kan worden begraven. Al gaat daar een heel proces aan vooraf. “We laten de ouders een brief schrijven, die gaat meestal mee in het kistje. Ik vraag wat ze nog willen zeggen tegen het kind. Willen ze zeggen dat het gewenst was, dat het er had mogen zijn? Zijn er nog andere dingen die ze hun kindje willen meegeven.”
Daarna gaan ze naar een bos of veld en wordt er een gat gegraven. “Het is eigenlijk een mini begrafenis. De ouders stoppen het kistje in de grond en gooien – als ze dat aankunnen – zelf het gat dicht. Dat is intens, ook al zit er geen stoffelijk overschot in de kist. Toch voelt het alsof dat er wel inzit. Het is verdrietig, maar ook mooi.”
Zelf heeft hij twintig jaar na dato zijn dochter alsnog een naam gegeven. “Welke naam hou ik liever voor me, maar het was een meisjesnaam die al jaren in mijn hoofd zat. Het maakte het heel persoonlijk.” Het begraven van het kistje geeft hem rust. “Ik geloof dat het als de eicel bevrucht wordt, er een ziel naar de aarde wordt gestuurd. Na de miskraam zat die ziel niet meer in het lichaam. Ik was bang dat het geen plekje had gekregen en nog ronddoolde. Ik heb haar toegesproken en haar als het ware naar boven gestuurd. Voor mij was het belangrijk dat ze wist dat ze gewenst was. Dat uitspreken gaf rust. Ik kon het eindelijk afsluiten.”
De man van rouwcoach Chantal Frederiks stapte uit het leven: 'Of ik er al eens overheen was'
