Noëlle* (41) is als baby van drie maanden oud geadopteerd. Van jongs af aan voelt ze zich eenzaam en ontwikkelt ze, mede door haar adoptie, de persoonlijkheidsstoornis borderline.
Ze vertelt haar verhaal bewust anoniem. “Ik leef in anonimiteit over mijn gevoelens en mijn persoonlijkheidsstoornis. Met borderline hebben mensen een stereotype voor zich. Ik ben er nog niet aan toe om het met al mijn familie en vrienden te delen.”
Als baby van één week oud is Noëlle achtergelaten bij een kinderopvanghuis. Daar heeft ze drie maanden gelegen. De fles werd gegeven volgens een bepaald systeem, waarbij er geen fysiek contact was. Geen knuffels, geen liefde, geen aandacht. Dit tekent haar tot op de dag van vandaag. “Ik ben als baby van drie maanden geadopteerd en naar Nederland gekomen. Als jongste ben ik opgegroeid met twee broers en een zus. Twee van de kinderen zijn geadopteerd, twee kinderen zijn niet geadopteerd.”
“Mijn jeugd was prima”, blikt ze terug. “Maar het gevoel dat ik het zwarte schaap van de familie ben, begon al heel vroeg. Mijn ouders maakten er weleens een grapje over, maar niemand was zich ervan bewust dat er voor mij een kern van waarheid in zat.”
Noëlle heeft al op jonge leeftijd een gevoel van eenzaamheid. “Ik had last van verlatings- en bindingsangst. Mijn adoptieouders hebben op hun manier hun best gedaan om alle kinderen aandacht te geven, maar ik heb altijd iets gemist. Met name in de puberteit had ik liefde nodig.”
Opgroeien in een groot gezin was niet altijd makkelijk. “M’n ouders hebben zich er misschien niet helemaal in verdiept dat er onderling een strijd om aandacht kan ontstaan tussen de geadopteerden en niet-geadopteerden. De niet-geadopteerden hebben toch indirect het gevoel gegeven dat ik, ‘de geadopteerde’, niet helemaal bij hun familie hoorde en mij er liever niet bij hadden willen hebben. Ik was niet makkelijk, en eiste veel aandacht op. Tot op de dag van vandaag is het voor mij voelbaar dat mij van alles is kwalijk genomen, terwijl er helemaal niet wordt gedacht dat je dit als geadopteerde niet expres doet.”
Noëlle is chronisch eenzaam, zoals ze het zelf noemt. “Ik draag het altijd bij me. Tijdens de feestdagen voel ik me het eenzaamst, of als ik omringd ben door een hechte (vrienden)groep. Als ik met mijn vriend bij zijn familie ben, kan ik me eenzaam voelen als ik zie hoe close die familie is. Ook met mijn eigen familie zie ik hoe goed de band is tussen mijn broer, zus en mijn ouders. Dan voel ik me een buitenstaander. Ik kijk ernaar en zie een compleet plaatje, en ik denk dat ik daar niet bij hoor.”
Lisa (34) en haar man hebben geen vrienden: 'Ik voel me eenzaam op het schoolplein'
Sinds een paar jaar voelt Noëlle een tweede vorm van eenzaamheid. “De eenzaamheid is versterkt door een persoonlijkheidsstoornis die ik heb gekregen door mijn verleden. Mijn omgeving wist altijd dat ik ‘anders’ was. Na de geboorte van mijn eerste kind vertoonde ik vreemd gedrag. Ik maakte me los van mijn kind en mijn toenmalige man en ging veel feesten. Mijn familie had veel vraagtekens, dus ik ging ook twijfelen aan mezelf. Om erachter te komen of er iets met mij aan de hand was, ben ik onderzocht. Sinds een paar jaar weet ik dat het borderline is.”
Waar het voor Noëlle een klap in haar gezicht was, voelden haar ouders opluchting. “Ze hadden al die tijd gelijk dat er iets met mij was. Mijn broers en zussen weten het niet, er zit bij mij een stukje schaamte. Borderline heeft een negatief stigma. Als iemand een voorbeeld moet geven van iemand die koekoek is, wordt diegene een borderliner genoemd. Dat is niet terecht, er zijn genoeg mensen met een persoonlijkheidsstoornis bij wie je het niet aan de buitenkant ziet. Mensen verwachten het bij mij totáál niet.”
Noëlle maakt onderscheid tussen de twee vormen van eenzaamheid die ze voelt. “Het gevoel van mijn adoptie is een chronische eenzaamheid waar ik mee moet leren leven. Met schematherapie en sensorimotortherapie maak ik het dragelijker. Ik leer om het baby’tje dat drie maanden lang geen liefde heeft gekend te omarmen en ik leer dat het oké is wie ik ben en dat dit bij mij hoort.”
“Met de eenzaamheid die ik voel door mijn persoonlijkheidsstoornis, geloof ik dat ik stappen kan maken. Daarin heb ik zelf een grote rol. Zolang ik het voor me hou, blijft de eenzaamheid er zijn. De zwaarte van de stoornis maakt het moeilijk om het bespreekbaar te maken. Ik ben heel bang om een bepaald label te krijgen, ik wil niet als ‘die persoon’ gezien worden. Ik geloof erin en heb hoop dat ik het door therapie kan loslaten en overwinnen. De acceptatie wordt steeds groter. Als ik sterk in m’n schoenen sta, weet wie ik ben en wat ik kan, durf ik het denk ik uiteindelijk te vertellen. Tot die tijd is de eenzaamheid er. Het voelt alsof ik een geheim met me meedraag.”
Merche is minder eenzaam door hosten eetclub: 'Alsof je met vriendinnen kletst'
Als Noëlle zich eenzaam voelt, pakt ze haar rust. “Vroeger deed ik dat op een destructieve manier door middel van feesten, winkelen en geld uitgeven. Tegenwoordig confronteer ik mezelf ermee om letterlijk alleen te zijn. Ik ga soms naar een museum, al had ik nooit verwacht dat ik dat zou doen én leuk zou vinden”, lacht ze. “Een eindje fietsen of een serie kijken helpt ook. En soms moet je er gewoon even doorheen. Dat klinkt heel makkelijk, en het is niet leuk, maar het is soms ook goed om er júíst wel doorheen te gaan. Het gevoel hoeft niet te worden weggestopt.
Ze voegt toe: “Ik probeer als ik me zo voel ook te onthouden welke dingen me wel gelukkig en minder eenzaam maken. Ik focus op de kinderen, die me zoveel liefde geven. Mijn zoontje, dat zijn lieve handje op mijn schouder legt als ik bezig ben om hem naar bed te brengen, en uit het niets zegt: ‘Je bent echt de liefste mama die er is.’ Dan kan ik mijn tranen bijna niet bedwingen, en besef ik meteen weer waar ik het voor doe, en dat ik me niet eenzaam hoef te voelen. Het is een geluksmomentje dat voor mij heel veel betekenis geeft. Ik word gezien, en ik word geliefd.”
Noëlle vertelt dat de therapie haar ook enorm helpt. “Als je de juiste therapeuten vindt – en die heb ik – dan is het heel fijn. Ik ben ze heel dankbaar. Ik heb echt een tijd gedacht dat ik voor altijd in de eenzaamheid zou blijven hangen. Nu geloof ik er stiekem weer in dat het er voor mij ook nog in zit. Los van de heftige dingen die ik heb meegemaakt, lijkt er toch nog licht te zijn aan het eind van de tunnel.”
Noëlle deelt haar verhaal – weliswaar anoniem – met een reden. “Het wordt tijd dat ik mezelf accepteer en dat het taboe op eenzaamheid wordt doorbroken. Mijn kinderen en mijn vriend maken me gelukkig. Hij weet alles en reageerde zo ontzettend prettig toen ik het vertelde. Ik dacht: die rent gillend weg”, vertelt ze lachend. “Hij is mijn steun en toeverlaat. En mijn kinderen zijn dat zonder dat ze het weten. En ongedacht de eenzaamheid hou ik van mijn ouders. Het zijn echt lieve mensen, die het goed hebben willen doen.”
Ze benadrukt dat het heel belangrijk is voor mensen met een persoonlijkheidsstoornis dat erover gesproken kan worden. “Omdat ik extravert ben en nooit heel negatief overkom, komt het niet bij mensen op om te vragen hoe het gaat en hoe ik me voel. Mijn ouders en ik hebben het er wel over gehad, maar het loopt vast als het inhoudelijker wordt. Ze hebben geen idee hoe zwaar deze stoornis is. Aan iedereen die iemand kent die een persoonlijkheidsstoornis heeft, wil ik meegeven dat het ontzettend fijn als er wél over gesproken wordt – zonder een oordeel te vellen.”
“De vrolijke, leuke en grappige Noëlle mag er zijn, maar de andere Noëlle, die behoefte heeft aan aandacht, warmte en een arm om haar heen, mag er niet zijn. Mijn eenzaamheid wordt versterkt doordat het wordt verzwegen. Het zou fijn zijn als er in de periodes dat ik worstel met mezelf en het leven ruimte wordt gegeven door er wél naar te vragen. Dat maakt zoveel verschil, want je wordt gezien. Ergens uit angst of ongemak niet over willen praten, geeft alleen maar meer het gevoel dat je die andere kant moet verstoppen.”
Sam (43): 'Geen buitenstaander zou denken dat ik eenzaam ben, maar ik ben het wél'
Voel je je eenzaam, heb je een adoptieverleden of een (persoonlijkheids)stoornis waar je mee zit: “Zoek liever eerder dan later hulp”, adviseert Noëlle. “Het kan veel problemen besparen. Het is zonde als je het uitstelt, zoals ik jarenlang heb gedaan. Vaak kampen mensen die geadopteerd zijn op een manier met eenzaamheid, verlatings- of bindingsangst. Het ligt natuurlijk aan het nest waarin je terechtkomt of erover wordt gesproken, maar gebeurt dat niet, weet dan dat je gevoelens niet raar zijn. Het is belangrijk om de eenzaamheid te herkennen, en het te delen met iemand. Het geeft verlichting.”
Dit artikel is onderdeel van het LINDA. en LINDA.meiden dossier Eenzaamheid. Het hele dossier lees je hieronder.
*Noelle vertelt haar verhaal anoniem. Haar echte naam is bekend bij de redactie.
Jacqueline (57) voelt zich dagelijks eenzaam sinds ze is afgekeurd: 'Ik ga niet verslonzen'
