“Ga naar het bevolkingsonderzoek – laat de brief niet te lang op de keukentafel liggen.”

Borstkanker

“Het was maandagochtend en mijn telefoon ging. Ik zag het nummer van de huisarts op het scherm. Ik dacht meteen: dit is niet goed. Aan de stem hoorde ik hoe laat het was en mijn voorgevoel werd bevestigd.” Op de mammografie van Linda was een afwijking in de borst gevonden. Bij 5 op de 10 vrouwen is het borstkanker en Linda moest een nieuwe scan laten maken. “Ik kon op woensdag terecht in het ziekenhuis en die achtenveertig uur waren de zwaarste uren van mijn leven. Ik googelde mij suf op welke afwijkingen er mogelijk waren en haalde de ergste scenario’s door mijn hoofd. Ik zag mijzelf al in de kist liggen.”

Twee dagen later loopt Linda samen met haar partner het ziekenhuis binnen. Op de nieuwe foto’s zien ze een witte vlek, of in Linda’s woorden: een wolkje, in haar rechterborst. Er moet meteen een biopt worden genomen en niet veel later kreeg Linda de uitslag: een voorstadium van borstkanker. “Ik ben een behoorlijke controlfreak en had de afgelopen dagen het internet afgespeurd. Alles wat de verpleegkundige vertelde, wist ik inmiddels al.”

Dit filmpje legt duidelijk uit hoe je je borsten checkt op borstkankerLees ook

Strijdvaardig

Linda is strijdvaardig en schiet direct in de regelmodus. Er was weinig ruimte voor emotie en ze had één missie: dit traject overwinnen. Het plan wordt aan haar voorgelegd: een borstbesparende operatie, maar een MRI-scan met negatief nieuws brengt daar verandering in. Linda’s traject wordt aangescherpt. Ze krijgt het nieuws dat haar borst geamputeerd moet worden. “Dit was de eerste, grote klap. De oncoloog vertelde het slechte nieuws en dook vervolgens direct achter zijn computer om zijn verslag alvast te typen. Ik werd ontzettend kwaad en geïrriteerd. Voor mij is dat geen dagelijkse kost. Mijn fucking borst wordt geamputeerd!?” Linda kiest uiteindelijk voor een nieuwe borst met een reconstructie. “Oké, kom maar op dan, dacht ik. Ik wilde door met mijn leven.”

Linda besluit om haar nieuws te delen op Facebook. “Zo was iedereen in één klap op de hoogte en hoefde ik het niet steeds aan iedereen te vertellen dat ik een voorstadium van borstkanker had.”

‘Het besef daalde in’

De volgende dag wordt Linda wakker met een knoop in haar maag. Ze beseft dat ze helemaal geen nieuwe borst wil. Geen siliconen noch een DIEP lap (hierbij wordt uit huid en vetweefsel uit de onderbuik een nieuwe borst gereconstrueerd). “Het zou zoveel met zich meebrengen en daar had ik helemaal geen zin in. Ik wilde niet nog meer herstellen. Mijn gezondheid gaat voorop en daarna wil ik door met mijn leven. Ik zat in een constante overlevingsstand en het duurde drie dagen voordat ik thuis in huilen uitbarstte. Het besef daalde in.”

Om de situatie van zich af te schrijven, begint ze Linda haar traject te delen op social media. Ze wisselt haar verhaal over de rauwe werkelijkheid af met een dosis positiviteit en humor. “Het is een bezigheidstherapie dat voor mij een therapeutisch traject is geworden.”

Op de dag van de operatie krijgt Linda een mooie brief van haar man waarin hij haar aanmoedigde om haar positivi-tiet te delen met de wereld. “Met een beetje humor maak ik het onderwerp borstkanker veel minder beladen en merk ik dat anderen er makkelijker over in gesprek gaan.” De ochtend na de borstamputatie werd Linda wakker in het ziekenhuis en las ze de zoveelste reactie op Facebook van iemand die zei dat ze een boek moest schrijven. “Ik kreeg kippenvel over mijn hele lichaam en dacht: Ja, ik moet dit gewoon doen! Dit was voor mij een teken om door te pakken.”

Yvonne heeft ongeneeslijke borstkanker: 'Medicijn is mijn laatste hoop, maar wordt niet vergoed'Lees ook

Geen seks

Linda betrekt haar gezin nauw in haar traject. Eenmaal thuis stond ik samen met mijn man en twee zonen voor de badkamerspiegel. “Met z’n vieren bekeken we hoe mijn borstkas eruitzag. Ik zag mijzelf en vond het vreselijk. Het aanraken was raar, het voelt anders. Ik vind het niet mooi, maar het is ook niet lelijk, het is oké want hierdoor ben ik gezond.” Tenminste, dat dacht Linda.

Haar positiviteit en optimisme werden in één klap omver geblazen tijdens weer een slecht-nieuws gesprek waarin duidelijk werd dat in het verwijderde borstweefsel alsnog een tumor van zes millimeter zat. Daar volgde de alsnog gevreesde chemo- en immunotherapie. “Heel mijn immuunsysteem is naar de klote en al je vrouwelijkheid wordt voor een periode gestript.”

Mijn partner en ik zijn drieëndertig jaar samen, we praten veel en hij is er altijd voor mij. We knuffelen veel, maar meer intimiteit kan ik hem op dit moment niet bieden. Seks en intimiteit wordt doodgemaakt door de chemo. Je gevoel is uit. Je zit in de overlevingsstand en bent met één ding bezig en dat is beter worden.” Verpleegkundigen raadden glijmiddel aan omdat de vagina totaal opdroogt door de chemo, en dit kan doorzetten tot na het traject. Schaamte gaat Linda uit de weg. Van geen zin in seks, een kaal hoofd en nagels die uitvallen – al het mooie van een vrouw moet je voor maanden los laten, deze taboes deelt Linda openlijk in haar verhalen.

Positivi-tiet

“Ik heb vrij snel mijn kale kop met de buitenwereld gedeeld. Fack it, ik houd van het leven en ik ben dezelfde Linda. Linda die dol is op muziek en dansen. Mijn uiterlijk ziet er anders uit, maar dat is volgend jaar gewoon weer de oude. Behalve mijn borst, die blijft weg. Die komt nooit meer terug.”

Linda bundelt haar verhalen in het boek Positivi-tiet dat in oktober 2024 uitkomt. “Er is een gemis van kennis over alles wat een vrouw meemaakt in een traject van borstkanker. Het is slecht nieuws, op slecht nieuws, op slecht nieuws – ik probeer er het beste uit te halen. Ik ga de heftige gebeurtenissen niet uit de weg, maar verbindt mijn verhaal met humor zodat we er ook om kunnen lachen. Het is mijn verhaal over veerkracht en het emotioneert me hoeveel lotgenoten er zijn die elkaar steunen.

Brief

Ik zie zoveel vrouwen die hetzelfde doormaken, die ook een borst missen. Deze moeilijke periode is mede dankzij lotgenoten en openheid een stuk makkelijker te verdragen. Mijn voorstadium van borstkanker bleek toch al borstkanker te zijn. Toch heb ik het geluk dat ik verder kan met mijn leven omdat de artsen er snel bij waren. Het had ook anders kunnen aflopen.”

In Nederland krijgt één op de zeven vrouwen borstkanker. Naar alle vrouwen zegt Linda: “Ga naar het bevolkingsonderzoek – laat de brief niet te lang op de keukentafel liggen.”

Zó gaat het eraan toe bij borstkankercentra Tergooi MC en AVL: 'Steeds meer focus op vrouwen met verhoogd risico'Lees ook