Frits Spits verloor drie jaar geleden zijn vrouw Greetje. Hij begon te schrijven om grip te krijgen op zijn verdriet, en vindt met zijn eigen ‘West Side Story’ een unieke manier om haar dichtbij zich te houden.
Maar zijn nieuwe boek gaat eigenlijk vooral over hemzelf en hoe je moet omgaan met de dood, vertelt de radiomaker aan LINDA.nl. “Hoe kan je iemand met je meenemen, zonder dat het je tegenhoudt?”
Greetje en Frits leren elkaar op hun tiende kennen. Ze worden verliefd – hij iets eerder dan zij – trouwen en krijgen drie zonen. Hun huwelijk van 46 jaar komt in 2018 tot een abrupt einde als Greetje overlijdt na een kort ziekbed van vijf weken. In zijn boek Alles lijkt zoals het was liet Frits eerder al zien bij welke liedjes hij steun vond in die verdrietige periode.
Dat verdriet is nu “minder chaotisch” dan in het begin, zegt Frits. Maar hij blijft stuiten op een muur van rouw. Hij wil door – sterker nog, hij moet: voor zijn kinderen, zijn kleinkinderen én ook voor zichzelf – maar het lukt niet. Hoe ziet die muur van verdriet eruit? “Dat ik een nieuw kleed wil kopen voor in de woonkamer, maar daar niet toe in staat ben. Dat ik zie dat de gordijnen zijn versleten, en er nieuwe moeten komen. Maar waarom zou ik dat doen?”
“Ik wil verder, maar steeds word ik op dat gemis teruggeworpen. Dat blijft, en al wordt het steeds gewoner dat ik alleen ben, went het tegelijkertijd niet. Ik wil haar zo graag bij me houden, dat ik haar steeds probeer op te roepen.”
In West Side Story worden Tony en Maria verliefd, maar hebben ze geen toekomst omdat ze onderdeel zijn van rivaliserende bendes. Tony hoort bij de witte Jets, Maria’s broer zit bij de Puerto Ricaanse Sharks. Het was de eerste film (1961) die Greetje en Frits samen zagen. “We waren pas vijftien. We liepen de zaal uit met een gevoel van totale verbazing en ontreddering. We begrepen niet waarom deze twee niet van elkaar mogen houden. Ineens merk je dan als puber dat de wereld behoorlijk ingewikkeld in elkaar zit.”
De film bleef een leven lang bij hen, en de muziek was te horen op de uitvaart van Greetje. Even later leest Frits dat componist Leonard Bernstein West Side Story zelf geen meesterwerk vond. “Daar is het allemaal begonnen. Ik dacht: geen meesterwerk? Dit is het mooiste wat ik ooit heb gehoord. Het Romeo en Juliet verhaal is nog altijd actueel – dat mensen verliefd worden, en dat de omgeving wil bepalen of dat allemaal wel kan.”
Frits gaat in zijn boek met de overleden Bernstein in gesprek over West Side Story, hun werk en de zeer verschillende levens die ze hebben geleid. Hij blikt daarbij onder andere terug op Avondspits, Tijd voor Twee en zijn huidige programma De Taalstaat. Maar ondertussen voert Frits dus óók nog eens zijn eigen West Side Story op, waarbij hij zijn eigen teksten schreef voor nummers als Tonight en Maria.
Frits’ versie gaat over Ferdy en zijn overleden geliefde Margreetje. Ze zien elkaar door een wonder weer terug, maar stuiten op onbegrip als ze de doden en de levenden met elkaar proberen te verzoenen om bij elkaar te kunnen zijn. ‘Een droom als zij die geeft je zorgen, je vindt heus een ander morgen. Iemand die echt leeft, die niet zo rondzweeft’, schrijft Frits bijvoorbeeld in zijn versie van A boy like that / I have a love.
Ook Frits heeft vaak gehoord dat hij door moest met zijn leven. “Vrienden zeiden: ‘Na een jaar is het over.’ Maar dat is niet zo, en dat hoeft ook niet. Ik wilde laten zien dat de dood niet alleen angstaanjagend is, maar bij het leven hoort. We draaien er te vaak omheen, terwijl ik juist wel over mijn vrouw wil praten. Al ga ik verder met mijn leven, ze is en blijft nog steeds bij me.”
“Mijn boodschap is dat het allemaal om de liefde gaat, en volgens mij nergens anders over. Dat klinkt week, maar het is zo. Niet over uit welk land je komt, welke kleur je huid heeft. Zelfs als de ander dood is, stopt het niet. Ik heb heel erg van Greetje gehouden, en dat doe ik nog steeds.”
Frits Spits over het overlijden van zijn vrouw: 'Het is een zoete pijn'
Een eigen versie van West Side Story maken, is een romantisch gebaar. Had Greetje dat kunnen waarderen? “Ze zou al haar bezwaren gedeeld hebben, en vervolgens gezegd hebben: ‘Ik geloof toch wel dat ik dit mooi vind.’ Ze was uitermate eerlijk en kritisch, maar ook romantisch. Net als ik.”
‘Er is een plaats voor ons. Domweg een plaats voor ons’, schrijft Frits in zijn versie van Somewhere. Is dit boek die plek voor hem en Greetje geworden? “Dat klinkt raar, maar ja. Ik ben enorm gelukkig dat ik dit heb mogen maken.”
En hoe zit het met de muur? “Ik ben gaan schrijven om grip te krijgen op wat me is overkomen. Ik wilde een manier te vinden om haar met mee te nemen in wat nog komt, maar ook verder te kunnen en weer de ruimte te hebben om een nieuw kleed te kopen, en nieuwe gordijnen. De muur is door dit boek misschien wat brozer geworden. Ik hoop dat ik hem uiteindelijk omver krijg.”
‘Mijn West Side Story’ van Frits Spits is nu verkrijgbaar.
