Hersenletsel oplopen door corona. Dat kan. De Hersenstichting maakt zich ‘grote zorgen’ over een groep mensen die op de intensive care terechtkomt. Maar veel mensen houden ook klachten na de milde vorm van corona, in de vorm van long covid. Met klachten als extreme moeheid, verwarring of snel overprikkeld zijn. Hoe zit dat?
Janneke Horn, hoogleraar neuro intensive care geneeskunde, beantwoordt onze vragen. “Mensen met long covid hebben allerlei klachten, maar dat komt niet door hersenschade.”
Hersenletsel komt vooral voor bij mensen die op de ic belanden. Dat komt doordat het virus de longen aantast en daardoor kan er zuurstoftekort in de hersenen ontstaan. Ook noemt de Hersenstichting het langdurige verblijf op de ic, een herseninfarct of een virale hersenontsteking als oorzaken voor hersenletsel.
Vanwege de grote zorgen van de Hersenstichting doet Horn samen met haar collega Caroline van Heugten onderzoek naar hersenletsel door corona. De resultaten hiervoor zijn net binnen en die data zijn ze nu aan het analyseren. Het is dus nog even afwachten wat de conclusies hiervan zijn.
Maar niet iedereen die corona krijgt belandt in het ziekenhuis, laat staan op de ic. Ze worden misschien niet eens heel ziek van corona, maar kampen daarna wel met veel klachten. Dan gaat het om verwarring, overprikkeling, gedragsverandering en extreme vermoeidheid. Horn: “Blijkbaar kan dat. Er lopen veel mensen rond met long covid. Dit soort klachten zijn onderdeel hiervan.”
Ylona (40) kampt met long covid: 'Ik ben van de dood gered'
Die klachten komen vooral voor bij mensen die niet zo ziek zijn geweest, vertelt Horn. “Dat is lastig te begrijpen. Normaal gesproken is het: hoe zieker je bent geweest, hoe meer klachten je hebt. Ook op de lange termijn, en dat zien we hier dus niet. Maar we herkennen het wel van andere infectieziekten, zoals de ziekte van Lyme of Q-koorts. Ook daarbij zien we soms dat patiënten die niet ernstig ziek zijn geweest langdurig klachten houden.”
Het is volgens de hoogleraar niet zeker of covid de enige oorzaak is voor de klachten. “Het is mogelijk een trigger voor iets wat al langer sluimert. Long covid wordt vooral geconstateerd bij jonge, gezonde vrouwen. Dat zijn drukke mensen met veel zaken op hun bordje. Die worden thuis stevig ziek van de corona-infectie. Daarna lukt het ze niet om het leven weer vlot op te pakken, doordat ze langdurig klachten blijven houden. En dat is soms lastig te accepteren. Maar helaas gaat het herstel meestal niet heel vlot.”
Dat long covid gepaard gaat met allerlei klachten, komt volgens Horn niet door hersenschade. “De klachten belemmeren hen wel in hun functioneren. Maar of dat door echte schade in de hersenen komt? Kijk, hersenschade is voor mij iemand die uit een boom is gevallen en waarbij je op de MRI-scan afwijkingen ziet. En dat is hier niet het geval. Het lijkt eerder iets als het postviraal vermoeidheidssyndroom.” Dat is een ziekte die weken tot maanden na een doorgemaakte virus ontstaat en vermoeidheidsklachten geeft.
Dat bij long covid je hersenen niet zijn aangetast, is goed nieuws. Daardoor zijn de perspectieven goed, zegt Horn. “We weten dat het wel herstelt na verloop van tijd.”
Om het herstel te versnellen, kun je het beste de huisarts contacteren. “Er zijn speciale revalidatieprogramma’s voor. Maar belangrijker, neem de tijd. Het is niet iets wat na twee dagen over is. Je moet je leven erop aanpassen en dat is moeilijk. Je moet accepteren dat je misschien niet terug kan naar die 120 procent, maar met 95 procent genoegen nemen”, aldus Horn.
Jettie (34) en Inés (53) hebben Long Covid: 'Het lijkt soms alsof ik dement word'
