Seksueel grensoverschrijdend gedrag

Het is donderdagnacht, 02.30 uur. Mijn telefoon gaat, ik probeer de rest van het gezin niet te wekken. De stem van Jasmina, een medewerker van het Centrum voor Seksueel Geweld, dringt langzaam tot me door. Ze vertelt over een 12-jarig meisje, Suzy, dat slachtoffer is geworden van seksueel grensoverschrijdend gedrag. De kou en vermoeidheid die ik voel worden overschaduwd door de ernst van Jasmina’s woorden. Ik adem diep in, trek snel mijn kleren aan, geef mijn partner een zachte kus en sluip het huis uit, mijn slapende gezin achterlatend in hun warme bed.

In de auto onderweg naar Amsterdam UMC probeer ik mijn gedachten te ordenen en me voor te bereiden op wat me te wachten staat. De radio staat aan en een rapper zingt: ‘Suck my dick‘. Hoe is het mogelijk dat we deze woorden, zo speels en onschuldig gebracht, als normaal zijn gaan beschouwen? Deze teksten dragen bij aan een cultuur waarin seksualisering en het verlies van onschuld een alledaags fenomeen zijn.

Meisjes in ondergoed

Ik denk terug aan de keer dat mijn middelste dochter, destijds zeven jaar oud, voor de tv stond en vroeg waarom de meisjes op televisie in hun ondergoed naast aangeklede mannen stonden en door die mannen op hun billen werden geslagen. Wat leg je dan uit? Terwijl je je kinderen probeert mee te geven dat respect, gelijkheid en consensualiteit de basis voor gezonde, intieme relaties zijn, zien ze om zich heen een wereld waarin grensoverschrijdend gedrag genormaliseerd lijkt te worden.

De cijfers spoken door mijn hoofd: ongeveer 1 op de 3 vrouwen in Nederland heeft ooit te maken gehad met seksueel geweld in enige vorm. Die omvang is schokkend en onacceptabel.

Suzy

Bij de spoedeisende hulp zie ik het team al zitten. Ik vraag aan de verpleegkundige om alles klaar te leggen en de ruimte voor te bereiden. Omdat het bij Suzy gaat om een acute seksueelmisbruikzaak (minder dan 7 dagen geleden) worden medisch onderzoek en forensisch onderzoek gecombineerd. Hierbij worden sporen vastgelegd en eventuele verwondingen of sporen van misbruik vastgelegd. Samen met de politie en de forensisch arts bespreken we de te doorlopen stappen.

Suzy’s verhaal is aangrijpend en helaas niet nieuw: een ontmoeting met een man via een chat, een schijnbaar onschuldige afspraak, en dan de verschrikkingen die daarop volgden. Online grooming en misbruik zijn een groeiende bedreiging, waarbij jongeren het doelwit worden van intimidatie. De anonimiteit van het internet biedt daders een schuilplaats, een vrijplaats voor het versturen van ongepaste berichten en beelden, met grote gevolgen voor de slachtoffers.

Kwetsbaarheid

Als ik de onderzoekskamer binnenloop, zie ik Suzy met opgetrokken benen op het bed zitten, zich verschuilend achter een schild van haar eigen kwetsbaarheid. We benaderen haar met zorg en respect, en leggen stap voor stap uit wat er gaat gebeuren waarbij we benadrukken dat Suzy de controle heeft. Tijdens het onderzoek, dat op een rustige en veilige manier plaatsvindt, nemen we monsters af en maken we foto’s.

Aan het eind van de procedure is Suzy zichtbaar vermoeid. Ze krijgt de morning-afterpil voorgeschreven en een vervolgafspraak om de uitslagen van de ingezette soa-diagnostiek door te spreken. Ook wordt ze later vandaag gebeld door een medewerker van het CSG (Centrum Seksueel Geweld) om te checken hoe het met haar gaat en om psychologische begeleiding op te starten.

'Achter elke diagnose gaat een kind schuil met dromen, angsten en verlangens'Lees ook

Haar schuld

Na al deze informatie kijkt Suzy me aan met een blik vol twijfels en zegt dat ze denkt dat het haar schuld is. Het raakt me; dit is zo herkenbaar, maar deze mindset kan en mag niet meer. Slachtoffers verdienen het om geloofd, gesteund en beschermd te worden. “Het is niet jouw schuld, Suzy. Wat iedereen ook zegt, het is niet jouw schuld.” Haar moeder slaat haar arm om haar heen en samen verlaten ze de eerste hulp, op weg naar een huis dat misschien weer wat veiliger aanvoelt, maar waarvan de schaduw van wat gebeurd is nog lang zal blijven hangen.

Terwijl ik bezig ben met de administratie, dwalen mijn gedachten af. Dit blijft een van de grootste uitdagingen van mijn vak. Hoe leer je als dokter om te luisteren naar verhalen die je maag doen omdraaien, die je een ongelooflijke boosheid en onmacht geven? Hoe combineer je deze rauwe realiteit met het opvoeden van je eigen kinderen? De professionele distantie die ons wordt aangeleerd, lijkt in deze situaties niet meer dan een illusie. Hoe leg je aan een kind uit hoe om te gaan met de schending van zijn of haar integriteit?

Centrum Seksueel Geweld

Terugdenkend aan Suzy, besef ik dat de gevolgen van wat zij heeft meegemaakt verder reiken dan die ene nacht. Adverse Childhood Events (ACE) kunnen blijvende sporen achterlaten, van herbelevingen tot psychische en lichamelijke ziekte. Het Centrum voor Seksueel Geweld biedt ondersteuning aan slachtoffers in heel Nederland. We moeten ons blijven inzetten voor deze kinderen, hun pijn erkennen en hen de hulp te bieden die ze zo hard nodig hebben. Want uiteindelijk ligt de verantwoordelijkheid bij de volwassenen om te zorgen voor een wereld waarin onschuld beschermd wordt en ieder kind veilig kan opgroeien.

Ik rijd naar huis, de radio uit, en laat de stilte tot me doordringen. Zodra ik thuis ben, rent mijn jongste dochter me tegemoet, haar armpjes om me heen. Ik ruik haar schone haartjes en haar vertrouwde geur, en met elke vezel van mijn zijn hoop ik dat zij nooit met zoiets onmenselijks te maken zal krijgen. En dat ze opgroeit zonder angst, in een omgeving waarin respect en liefde de norm zijn.

Heb jij seksueel geweld meegemaakt en wil je daarover praten? Centrum Seksueel Geweld biedt professionele hulp en is 24/7 bereikbaar via het telefoonnummer 0800 – 0188.

*Om de privacy en anonimiteit van de personen in dit verhaal te garanderen, zijn de situaties en namen in dit artikel gebaseerd op ervaringen in de dagelijkse praktijk, niet op de werkelijkheid. 

'Zijn dochter was veranderd van een blij jong meisje in een schaduw van zichzelf'Lees ook