De temperaturen lopen weer op, wat betekent dat kinderen verkoeling zoeken in de zee, in een zwemvijver of in het open water. Hoewel er per jaar relatief weinig kinderen verdrinken, is het volgens artsen Marielle Vehmeijer en Fieke Slee-Wijffels toch oppassen geblazen.
“Twee minuten is hartstikke kort”, benadrukken de artsen. Ze verwijzen naar de tijd wanneer iemand het bewustzijn onder water verliest. “Ga daarom niet af op schijnveiligheid”, zo luidt het advies.
In Nederland vinden er per jaar gemiddeld 78 (bijna) verdrinkingen van kinderen plaats, soms met een dodelijke afloop. Driekwart van de kinderen die een (bijna) verdrinking doormaakt is tussen de nul en vijf jaar oud. Bij negentig procent van de verdronken kinderen was er een ouder aanwezig die moest opletten, maar op dat moment was afgeleid.
Marielle Vehmeijer en Fieke Slee-Wijffels, beiden 53 jaar, kennen elkaar nog van vroeger. Vehmeijer is werkzaam als chirurg en Slee-Wijffels was werkzaam als kinderarts op de Intensive Care. Beide artsen en ook vriendinnen zien tijdens hun diensten veel soorten soortgelijk letsel voorbijkomen, letsel wat voorkomen had kunnen worden door het hebben van de juiste kennis over mogelijke gevaren.
Beide artsen delen door hun vriendschap weleens ervaringen uit, totdat ze zich realiseren dat bepaalde kennis om letsel te voorkomen door de ene arts als vanzelfsprekend wordt beschouwd, maar bij de andere ontbreekt — en andersom. Het kwartje valt daarom al snel: ‘Als wij het al niet weten, hoe moeten ouders dit dan weten?’
Vehmeijer en Slee-Wijffels schrijven daarom het boek Pas Op, Kijk Uit om ouders te informeren over mogelijke gevaren. Afgelopen februari verscheen de nieuwe druk: Het kleine kinderen-EHBO-boek. “Het boek is herzien, de kennis is opnieuw getoetst en we hebben het aangevuld.”
In het boek staan onder andere praktische tips om verstikking, verdrinking, verbranding, vergiftiging of ander letsel dat vaak bij kinderen voorkomt te voorkomen. De twee artsen vertelden eerder aan LINDA. over de gevaren van verstikking, vandaag vertellen zij over de onvoorziene gevaren van verdrinking.
“Verdrinking is gelukkig nog steeds zeldzaam”, stelt Slee-Wijffels. “Maar voor diegenen die het wel meemaken, is het vaak levensveranderend. Het kan de levensloop van een familie of kind veranderen door letsel dat voorkomen had kunnen worden.”
Bij verdrinking zit ongeluk in een klein hoekje. Zo haalt Slee-Wijffels het voorbeeld van een opgezet zwembadje in de tuin aan. “Als de dag voorbij is laat je het leeglopen, maar wanneer het regent, iets wat in Nederland vaak voorkomt, dan vult het zwembad zich weer.” De kans op verdrinking van jonge kinderen neemt dan weer toe.
Lots dochter (5) verdronk tijdens zwemles: 'Ze lag 20 minuten onder water'
Ook is het bewust zijn van de gevaren in de omgeving belangrijk. Zo gebeuren tijdens de vakantie de meeste (bijna)verdrinkingen op de eerste of laatste dag van de vakantie. “Je bent als ouder bezig met spullen opbergen of uit de auto halen. Je weet op de eerste dag nog niet waar je bent beland. Waar zijn sloten, vijvers of zwembaden? Dat zijn momenten waarop je het vaak fout ziet gaan, je bent dan als ouder snel afgeleid.”
Op vakantie en tijdens hitte in eigen land wordt er vaak gezwommen. “Veel mensen denken dat wanneer hun kind zwembandjes draagt die niet verdrinkt, maar als je kind met het hoofd in het water ligt verdrinkt het alsnog”, vertelt Vehmeijer. “Let bij gebruik van bandjes ook op of ze geschikt zijn voor het gewicht van het kind. Dat is niet vanzelfsprekend het geval. Vertrouw er niet blindelings op. Bij het gebruik van zwembandjes is constant actief opletten nog steeds noodzakelijk.
Daarnaast waarschuwt Vehmeijer voor de gevaren van natuurwater. “Water in de zee of meren is vaak hartstikke troebel. Als je kind naar de bodem zakt, zie je hem of haar echt niet meer liggen. Op tijd ingrijpen wordt daardoor bemoeilijkt, ga je kind maar eens vinden.” De artsen raden daarom aan om je kind een zwemvest te laten dragen met een kraag tijdens een boottocht op open water.
Artsen waarschuwen voor verstikkingsgevaar bij kinderen: 'Snijd tomaatjes en druiven altijd in vieren'
Het grootste misverstand rondom verdrinking heeft volgens de artsen te maken met het verloop van verdrinking. “Een kind gaat niet spartelen. Het roept of schreeuwt niet, een kind zakt stil naar de bodem”, stelt Vehmeijer.
Om een indruk te geven van hoe dat eruitziet, deelt Slee-Wijffels een persoonlijk voorbeeld. Tijdens het in bad doen van haar twee kinderen, kukelt haar jongste kind ongecontroleerd achterover in bad. “Die keek mij onder water met open ogen aan, zonder iets te doen. Wanneer ik eraan terugdenk vind ik dat nog steeds bizar.”
Beide artsen benadrukken dat de tips in het boek kinderen niet belemmeren in hun vrijheid, maar juist zorgen dat kinderen veilig de wereld kunnen ontdekken. In het geval van verdrinking roepen de artsen op om als ouder actief toezicht te houden als je kind of kinderen in het water spelen.
“Spreek altijd af wie er toezicht houdt. Gooi het niet de groep als je met meerdere ouders bent. Spreek het echt af en let actief op, en als je even weg moet geef het dan over aan de ander. Zo kun je je kind lekker laten spelen en gris je ze zo uit het water als het fout gaat.”
Het beste van LINDA. direct in je mail? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
Moeder van bij surfersdrama omgekomen Max doet haar verhaal: 'Dan ben je ineens heel erg alleen'
