Van extreem weer tot een flinke stijging van de zeespiegel: het nieuwe klimaatrapport van de Verenigde Naties schetst een sombere toekomst. Wereldleiders reageren geschokt, maar gaan ze ook écht iets doen?
Een ronde langs de eerste reacties uit de politiek en het bedrijfsleven.
Het rapport van het IPCC – het klimaatpanel van de Verenigde Naties – moet de doodsklap betekenen voor kolen, olie en gas, zegt VN-chef António Guterres. Hij benadrukt dat het rapport aantoont dat de fossiele brandstoffen de aarde verwoesten. “Het is code rood voor de mensheid.”
Volgens het klimaatrapport is het doel om de temperatuur op aarde niet verder te laten stijgen dan 1,5 graad al in 2030 niet meer haalbaar. Dat is tien jaar eerder dan het panel zelf eerder had ingeschat. Guterres dringt erop aan dat politici snel en drastisch handelen. “De alarmbellen klinken oorverdovend.” Er moet meer geld uit rijke landen komen om de broodnodige aanpassingen in armere landen te betalen, zegt hij.
The evidence is irrefutable: greenhouse gas emissions are choking our planet & placing billions of people in danger.
Global heating is affecting every region on Earth, with many of the changes becoming irreversible.
We must act decisively now to avert a climate catastrophe. https://t.co/TQlgp1D9AV
— António Guterres (@antonioguterres) August 9, 2021
Volgens Eurocommissaris Frans Timmermans toont het rapport aan hoe ‘immens dringend’ de strijd tegen klimaatverandering is. De maatregelen moeten versneld genomen worden, schrijft hij op Twitter. Want het is nog niet te laat. Al eerder waarschuwde Timmermans, die als tweede man van Europa het klimaatbeleid onder zijn hoede heeft, voor het gevaar van moedeloosheid.
De EU heeft zich ten doel gesteld om uiterlijk in 2050 niet langer met de uitstoot van CO2 bij te dragen aan klimaatverandering. Vorige maand heeft Brussel plannen gepresenteerd om dat doel te halen. ‘Maar dit is een mondiale crisis’, aldus Timmermans. ‘Om de 1,5 graad binnen bereik te houden is het nodig in heel de wereld onder de streep geen CO2 meer uit te stoten en het beleid om daar te komen sneller in te voeren.”
With #FitFor55, we’ve proposed measures across the economy towards #climateneutralEU. But this is a global crisis: keeping 1.5 degrees within reach requires net zero emissions worldwide and faster rollout of policies to get there. #COP26 must be where the world says ‘enough’!
— Frans Timmermans (@F__Timmermans) August 9, 2021
Ook demissionair premier Mark Rutte noemt het rapport “zeer zorgelijk”. Hoewel hij het nu “extra belangrijk” vindt dat de klimaatdoelen bereikt worden, geeft hij toe dat dit met het huidige beleid waarschijnlijk niet gaat lukken. Zowel het huidige als het volgende kabinet zal zich volgens Rutte moeten inzetten het gat tussen beleid en doelstellingen te dichten.
Tegelijkertijd moeten de plannen volgens de premier wel “haalbaar en betaalbaar” zijn. Hij wil dan ook niet zeggen dat een eventueel kabinet Rutte IV zijn groenste kabinet ooit zal worden.
Milieudefensie was eerder dit jaar nog erg kritisch op het klimaatbeleid van tien jaar kabinetten Rutte. Uit hun eigen onderzoek bleek dat er nauwelijks winst geboekt is op het gebied van klimaat, milieu, energie en natuur. Burgers zouden vooral opdraaien voor de kosten, terwijl vervuilende bedrijven worden ontzien.
Ook de Tweede Kamer roept op tot actie. Het is ‘nu of nooit’ in de strijd tegen klimaatverandering, schrijft D66-leider Sigrid Kaag. Ze vindt dat Nederland de leiding moet nemen op het gebied van het bestrijden van klimaatverandering. Dat zijn GroenLinks en de Partij voor de Dieren met haar eens.
Het is code rood voor de mensheid, stelt het VN-klimaatpanel. Wij zijn de laatste generatie politici die onze manier van leven kunnen beschermen. Het is nu of nooit.
D66 wil actie. Snelle invoering van het nieuwe klimaatpakket van de EU én een leidersrol voor Nederland. #IPCC https://t.co/PAso0pXNps
— Sigrid Kaag (@SigridKaag) August 9, 2021
SP-Kamerlid Renske Leijten vindt dat de verantwoordelijkheid niet langer bij de consument neergelegd moet worden, maar bij de industrie en het bedrijfsleven. Ze pleit voor harde maatregelen, zoals het volledig stopzetten van investeringen in ‘vieze industrieën’ zoals aardolie. Biedt meer ruimte aan alternatieven, zegt ze. ‘Dit is het moment om beleid aan te passen.’
De conclusies uit het klimaatrapport komen niet als een verrassing, zeggen ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland. Wel onderstreept de studie “nogmaals de urgentie dat we nu echt moeten gaan handelen” om de opwarming van de aarde tegen te gaan, zeggen ze in een reactie tegen ANP.
Volgens de werkgevers liggen de plannen al klaar, en zetten ze vol in op een duurzaam en klimaatneutraal Nederland. “Om dat te bereiken moet nu echt werk worden gemaakt van de uitvoering van het Klimaatakkoord en de nieuwe klimaatplannen van de Europese Commissie.” Iedereen moet leveren, zeggen ze. “Bedrijven, burgers, ook politiek en de overheid.”
Schiphol ziet het als een gezamenlijke verantwoordelijkheid om te verduurzamen, zegt een woordvoerder tegen ANP. “Daarin zijn stappen gezet, maar belangrijker is dat we de komende jaren met elkaar doorpakken.” Volgens Schiphol moet de productie en daarmee het gebruik van duurzame vliegtuigbrandstof de komende jaren flink worden opgevoerd. De luchthaven had al de ambitie om tegen 2030 klimaatneutraal te laten zijn.
Volgens Ed Nijpels – voorzitter van het Voortgangsoverleg Klimaatakkoord – maakt het rapport duidelijk dat “iedere aarzeling voor een stevig klimaatbeleid onverantwoord is.” Sceptici die dit “steeds in twijfel trokken” hebben geen argumenten meer over, zegt hij. “De partijen die onderhandelen over een nieuwe regering moeten snel met een stevige aanpak komen.”
Het Voortgangsoverleg Klimaatakkoord monitort de uitvoering van het klimaatakkoord. Voorzitter Nijpels roept het kabinet geregeld op vaart te maken met klimaatmaatregelen. “Landen als Duitsland, Denemarken, Zweden en Groot-Brittannië leggen de lat al hoger en scherpen hun beleid al aan”, zegt hij. “Nederland mag en kan niet achterblijven.”
Veel klachten over de tarieven en kwaliteit van tandartszorg
