Op de militaire begraafplaats in Margraten heeft Amerika twee panelen met foto’s en verhalen van zwarte Amerikanen verwijderd. Even tot hier spreekt met nabestaanden van de soldaten en zorgt voor nieuwe panelen om hen toch te herdenken.
Onder president Donald Trump worden veel zwarte Amerikanen uit de geschiedenis geschreven.
Op de militaire begraafplaats in Margraten liggen duizenden Amerikanen die overleden tijdens de bevrijding van Zuidoost-Nederland in de Tweede Wereldoorlog. “Er liggen ook 172 Afro-Amerikaanse soldaten, The Black Liberators”, zegt Niels van der Laan. “Die moesten de zware, nare klusjes opknappen”, vult Jeroen Woe aan. Zoals het graven van de graven in Margraten. “Dat moesten ze doen zonder bulldozers, met de hand.”
“Venlo werd bevrijd door een zwarte eenheid”, zegt Jeroen. In het bezoekerscentrum van Margraten hingen twee panelen met daarop alles wat de zwarte soldaten hebben betekend. “Die twee panelen zijn ineens verdwenen en iedereen vraagt zich af waar die zijn.” De Amerikaanse ambassadeur gaf verschillende redenen, maar het is duidelijk dat ze niet meer terugkomen.
“Dit is wat de Trump-regering de hele tijd doet”, zegt Niels. “Ze hebben alle niet-witte geschiedenis van militaire websites verwijderd”, vertelt Jeroen. “Ze hebben alle niet-witte boeken uit militaire bibliotheken weggehaald.” Door de Amerikaanse organisatie die de begraafplaats beheert is toegegeven dat de panelen inderdaad verwijderd zijn. “Want ‘Aandacht voor zwarte soldaten past niet bij de Amerikaanse herdenkingsmissie’.”
'Even tot hier' parodieert ontevreden stel in 'VTWonen: weer verliefd op je huis'
“Hoe ongelofelijk pijnlijk moet dit zijn voor de nabestaanden?”, vraagt Jeroen zich af. Op het scherm in de studio verschijnen nazaten van zwarte soldaten die begraven liggen in Margraten: Margaret, Maria, Rosie, Rachel, Cor en Trudy. “Mijn opa mocht niet meevechten, omdat hij zwart was”, zegt Rachel. “Maar kreeg taken toebedeeld als het delven van de graven op het Amerikaans kerkhof of het bevoorraden van het leger.”
De vader van Maria vocht mee in de Tweede Wereldoorlog. “Hoe halen ze het in hun kop?”, zegt ze over de verwijderde panelen. “Hoe doen ze dit? Dat gevoel van ‘je doet geen recht aan mijn vader.’ Hier schiet ik van vol. Je doet geen recht aan de zwarte Amerikaan die even hard heeft gevochten. En je kunt ze niet constant wegschuiven alsof ze niks zijn.”
Margaret belt in vanuit Amerika, haar oom was een van de zwarte soldaten. “Soldaat eerste klas Willy F. James Jr.”, zegt ze. Jeroen vraagt wat ze ervan vindt dat de panelen verwijderd zijn. “Het is erg verdrietig en maakt mijn familie boos. Discriminatie is er nog steeds, alleen in andere vormen.” Ook Rosie haar vader vocht mee. “Ik vind het heel erg. Het is erg discriminerend en het maakt me ook wel angstig.”
Aan het eind van de uitzending stelt de alwetende voor om nieuwe panelen te maken voor de zwarte soldaten. “Op die begraafplaats mogen wij niet komen, want die is van Amerika”, zegt Jeroen. “Naast de ingang van Margraten hebben wij onze eigen tentoonstelling gebouwd met het eerlijke verhaal over de zwarte helden en over Trump.” De tentoonstelling heet Maga Haten.
De nazaten van eerder in de uitzending openen het parcours met panelen. Maria en Rosie knippen met een grote schaar het lint door. “Met op de panelen alle discriminerende acties van de regering Trump. Het komt allemaal samen in de Maga Haten tentoonstelling”, zegt Jeroen. De nabestaanden kijken naar de panelen. “Denken ze nou werkelijk dat ze dat verleden kunnen wegpoetsen? Vergeet het”, zegt een van de nazaten.
De verwijderde panelen staan aan het eind en worden onthuld nadat een trompettist het Signaal Taptoe speelt. Naast de begraafplaats is op een weiland van een boer de naam van de oom van Margaret neergelegd in hooibalen. “Oh, het is schitterend”, zegt ze via Zoom. De naam blijft staan tot de volgende Google Earth-foto wordt genomen. “Dank je, het is geweldig”, zegt Margaret geëmotioneerd.
“Vanuit de lucht en op de grond houden we de herinnering levend”, sluit Niels af.
Even tot hier kijk je terug via NPO Start.
Het beste van LINDA. direct in je mail? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
'Even Tot Hier' vervangt gestolen oorlogsplaquette John Frostbrug Arnhem: 'Echt ongelofelijk'
Anouk Jongeneel (1996) is freelance-redacteur bij Linda.nl en drie jaar geleden van Amsterdam naar Gent verhuisd. Na een master Mediastudies doet ze hier een master Gender en Diversiteit en heeft ze een tweedehands boekencafé. Ook gaat ze graag naar festivals en concerten.
