Er is veel woede in Harskamp over de komst van 800 Afghaanse vluchtelingen. Maar waar komt die woede vandaan? Hebben we te maken met xenofobie of is hier iets anders aan de hand?
LINDA.nl legt de vraag voor aan antropoloog Anouk de Koning – verbonden aan Universiteit Leiden – en psycholoog Angela Koolmees.
Xenofobie
Wat is xenofobie precies?
“In de breedste zin van het woord staat xenofobie voor angst voor alles wat ‘vreemd’ en ‘ongewoon’ is”, aldus De Koning. “Maar in de praktijk hebben we het vaak over afkeer voor bijvoorbeeld vluchtelingen en mensen met een migratieachtergrond.”
“Mensen met xenofobie worden naar mijn mening vaak gevoed door (extreemrechtse) politiek en gekleurde berichtgeving uit de media. Ze denken in in extremen. Zoals: ‘álle Syrische mannen zijn tikkende tijdbommen’ of ‘asielzoekerscentra zorgen áltijd voor overlast’. Xenofobie heeft te maken met vooroordelen en schuurt vaak tegen racisme aan. De leuzen die in Harskamp werden geroepen, waren puur racistisch.”
Komt xenofobie vaker voor dan voorheen?
De Koning: “Xenofobie is niet nieuw. Dat gezegd hebbende: de laatste jaren krijgen we wel een steeds sterkere tweedeling in Nederland. Denk aan alle verhalen over zogenaamde ‘echte Nederlanders’. Vaak witte Nederlanders versus ‘mensen die van buiten komen’. Dat wij-zij-denken wordt gevoed vanuit de politiek, bijvoorbeeld als Wilders het heeft over massamigratie of de islamitisering van Nederland, maar ook Rutte als hij ‘pleur op’ roept naar Turkse Nederlanders. Dat helpt naar mijn mening niet mee in de beeldvorming over asielzoekers.”
