Tegenwoordig weten we allemaal binnen no-time onze liefdestaal te identificeren. Maar wist je ook dat er vijf manieren zijn om conflicten te benaderen?
De kans is groot dat jij je in meer dan één ‘conflictstijl’ zult herkennen.
Ruzie maken = gezond
In elke relatie loop je ongetwijfeld een keer tegen een conflict aan. Op romantisch gebied wordt dit meteen bestempeld als iets slechts of een teken dat er ’trouble in paradise’ is. Maar niets blijkt minder waar, want ruzie maken is juist goed voor het behouden van een gezonde relatie.
Een conflict bespreken is geen bedreiging voor de band, maar juist een manier om te groeien én je partner beter te leren kennen. Kanttekening: niet alle manieren van ruzie maken zullen jullie verder brengen.
De vijf ‘conflictstijlen’
Voor we een duik nemen in de details van de vijf ‘conflictstijlen’ is het goed om te weten waar het vandaan komt. De grondleggers van dit model zijn Ralph Killmann en Kenneth Thomas. Zij leerden elkaar begin jaren ’70 kennen op de University of California Los Angeles (UCLA). In 1974 publiceerden ze hun bevindingen op het gebied van conflicten. En dan met name hoe men ruziet. Aan de hand van een vragenlijst met dertig paar uitspraken, destilleerden ze vijf ‘conflictstijlen’.
Hoewel de ‘conflictstijlen’ van de twee vooral in het zakenleven toegepast worden, gaat het in feite om menselijk gedrag. En is het dus ook toepasbaar in persoonlijke relaties.
Het Thomas-Killmann-model bevat twee assen; assertiviteit, (richt zich op onze eigen agenda) en medewerking (richt zich op onze relatie met de ander). Op die twee assen zijn vijf ‘conflictstijlen’ te plaatsen: forceren, samenwerken, compromis sluiten, vermijden en toegeven. Dit is wat ze inhouden.
Concurreren
Linksboven in het model staat concurreren. Dit is de meest assertieve, maar niet-meewerkende stijl. De focus op de relatie verdwijnt volledig en het gaat alleen nog maar om winnen. Om het ultieme doel (winnen, dus) te behalen, wordt alles uit de kast getrokken.
Toegeven
Het tegenovergestelde van concurrentie is toegeven. Rechtsonder in het model vind je deze ‘conflictstijl’ waarbij je volledig buigt naar de wensen van de ander. Hierbij ga je volledig aan je eigen behoeftes voorbij om te zorgen dat er een eind komt aan het conflict.
Vermijden
Werk je niet mee én ben je niet assertief, dan is jouw ‘conflictstijl’ vermijden. Het liefst steek je zo min mogelijk tijd en moeite in het conflict; niet om te krijgen wat je wil en ook niet om de relatie op te bouwen. Je doet vaak alsof er niets aan de hand is, ontkent het probleem en loopt met gemak weg van een moeilijk gesprek.
Compromis sluiten
Kom je er niet uit, ontmoet elkaar dan halverwege. Bij deze 50-50-methode krijgt geen van beiden écht wat-ie wil. De relatie mag dan niet in tiptop vorm verkeren, maar er is ook geen onnodige schade aangedaan. Deze conflictstijl staat midden in het model.
Samenwerken
Als een conflict belangrijk genoeg is, kun je samenwerken om het op te lossen. Bij deze stijl neem je de oorzaak van het conflict onder de loep, laat je zien dat het je wat doet en steekt er de tijd en moeite in om het op te lossen. De bedoeling is dat iedereen met een goed gevoel wegloopt, oftewel een win-winsituatie.
Omdat het Thomas Killmann-model eigenlijk gemaakt is met zakelijke relaties in gedachten, hebben relatietherapeuten hun eigen ‘conflictstijlen’ gecategoriseerd. Namelijk: aanvallen, verdedigen, terugtrekken en openen.
Zo wordt bij aanvallen bedoeld dat een van de partners zijn agressie niet onder controle heeft en de schuld bij de ander legt. (‘Jij doet dit of dat.’) De kans is groot dat iemand bij beschuldigingen zich juist gaat verdedigen. Of zelfs de tekortkoming van de ander zal aanwijzen als afweertactiek. (‘Ik deed dit omdat jij dat deed.’)
Is ruzie maken niet jouw ding, dan ben je waarschijnlijk goed in het terugtrekken tijdens een conflict. Het liefst bewaar je de vrede, ook als dat betekent dat jij je gewonnen moet geven. (‘Het is goed zo’) En dan heb je als laatst de ‘open’ stijl. Waarbij beiden partners elkaars argumenten proberen te begrijpen. Ze hebben hetzelfde doel voor ogen: de situatie op de gezondste manier oplossen.