Waar de middelbareschooltijd voor de meeste jongeren vaak een tijd vol fun is, is het voor Kaya (19) vooral een periode van stress. Rondom haar eindexamens wordt het haar teveel. Inmiddels is ze weer haar happy self.
Deze week is het Mental Health Awareness Week. Wij bellen Kaya over hoe deze periode voor haar was.
Kaya heeft een fijne schooltijd; ze doet havo, heeft leuke vrienden en volleybalt veel na school. “Maar toen kwam corona, en stortte dat in. Ik kwam in een bubbel en mijn hele sociale wereld was ineens weg. Vanaf dat moment ging het bergafwaarts.”
Als ze in haar vijfde jaar zit, gaat het mentaal slechter. “Ik had veel moeite met mijn toetsweek leren en voorbereiden. Die week had ik een mondeling Engels. Ik had ‘m heel slecht voorbereid. Ik liep vast en raakte in paniek. Zelfs de stagiair van mijn docent zei: ‘Zo ken ik jou niet, Kaya’. Mijn Engels docent was ook mijn mentor. Ze belde mijn moeder dat ik de rest van de week maar thuis moest blijven. Dat was het moment waarop ik wist: ik heb zoveel stress dat mijn lichaam het niet meer aankan.”
Van jongs af aan heeft Kaya al uitgestippeld wat ze wil behalen. Dat zorgt voor stress op school. “In groep zeven wist ik dat ik naar de havo wilde, en daarna wilde ik HBO Communicatie studeren. Ik had voor mezelf een richtlijn waar ik me per se aan moest houden. Daarnaast volleybalde ik in twee teams, dus trainde ik veel. Ik deed veel tegelijkertijd. Corona is denk ik de druppel geweest die de emmer deed overlopen.”
Na die toetsweek heeft ze bijna geen energie om dingen voor school te doen. “Ik merkte dat ik moeite kreeg om naar school te gaan. Die toetsen maakte ik nog in de herkansingsweek, maar de cijfers waren niet best. Daar kreeg ik óók weer stress van, want het is je examenjaar. Ik moest een tandje erbij zetten van mezelf.”
Dat gaat niet: ze merkt dat ze op is. “Ik kon niet meer naar school. Als ik op de fiets stapte, was ik de straat nog niet eens uit of ik draaide me al om. Dat was heel confronterend. Ik voelde me verdrietig en bang. Ik was nooit een meisje geweest waar je je zorgde om hoefde te maken, en nu ineens wel.”
In overleg met school stelt ze haar eindexamens uit naar het jaar erop. Ze gaat nog wel naar lessen – met een aangepast rooster. Vanuit school is er gelukkig veel begrip. Het is een lastige periode. Ook ziet ze haar omgeving die examens wél maken. “Ik ben nog steeds een beetje jaloers als ik die vlaggen zie. Toen zij hun uitslag kregen, was ik superblij voor de vriendinnen die het hadden gehaald, maar ik had ook het doel om mijn havo in één keer te halen. Ik ben nog wel meegegaan naar het gala, om het jaar in ieder geval af te sluiten. Maar ik was verdrietig dat ik het niet aankon en zij verder gingen zonder mij. Ik straf mezelf er niet op af, want mijn mentale gezondheid was gewoon niet goed.”
Als ze het vijfde jaar opnieuw doet, besluit ze al snel ermee te kappen. Ze kiest voor een tussenjaar om aan zichzelf te werken en tot rust te komen. Haar moeder komt met The Palmtree Project, in Valencia. Een traject waarbij je coaching workshops volgt en één op één coaching krijgt – echt gericht op haar. “Het leek alsof dat voor mij gemaakt was.” Ze kiest ervoor om dat acht weken te doen.
“Mijn grootste doelen waren het herkennen en aangeven van mijn persoonlijke grenzen”, vertelt ze. “Ik kon geen nee zeggen en merkte dat ik vaak over mijn eigen grens heenging, en daarom zulke intense stress kreeg. Ook heb ik geleerd hoe ik minder streng moet zijn voor mezelf. Het was heel fijn om met een groepje te kijken hoe jij jezelf kan ontwikkelen, zonder dat er te veel druk op ligt.” Het is naast een leerzame ook een heel leuke tijd geweest. “Ik pak de opdrachten er nog steeds weleens bij.
Haar stress is nu een stuk minder en ze weet beter hoe ze situaties kan relativeren. Ook volgt Kaya nu weer een opleiding: Communicatie en Marketing aan het MBO. “Ik zit in mijn tweede jaar en het gaat goed. Mijn stage was leuk en ik haal goede cijfers. Ik heb een fijne basis opgebouwd qua stress. Ik pak vaker momenten voor mezelf en weet wat ik aankan. Het gaat op dit moment steady.
Ik heb geleerd dat het heel belangrijk is om jezelf de tijd en rust te gunnen die je nodig hebt. Loop ook niet te lang met problemen. Als ik dit nog een keer zou meemaken, had ik veel eerder aan de bel getrokken.”
Sharon (24) lag ruim twee jaar in bed door burn-out: 'Niemand snapte wat ik meemaakte'
