Heb je een burn-out, dan zijn er genoeg boeken die beweren je er bovenop te kunnen helpen. Toch is dat juist het gevaar, vindt socioloog Mattias van Hulle.
“Het zorgt voor perfectiedrang”, vertelt de socioloog aan LINDA.
Socioloog: 'Zelfhulpboeken kunnen bijdragen aan burn-out, ze zorgen voor perfectiedrang'
Burn-out
De Mechelse socioloog schreef het boek De Burn-out Paradox over hoe het komt dat een burn-out zo prominent aanwezig is in deze maatschappij. “Ik hoorde er veel over en zag dat het in de media vaak over een burn-out ging. Ik wilde onderzoeken waar dit vandaan kwam en sprak onder anderen met mensen die hier last van hebben gehad. Ik merkte dat we zo moeilijk vat krijgen op deze ziekte“, vertelt hij aan LINDA.
De boosdoener
Tijdens het schrijven van het boek viel Van Hulle iets op: “Wanneer mensen last hebben van een burn-out of iets vergelijkbaars, zoeken veel mensen steun in zelfhulpboeken. In deze boeken worden veel goedbedoelde adviezen gegeven. Je moet bijvoorbeeld meer de tijd voor jezelf nemen, prioriteiten stellen, assertiviteitstraining volgen en de beste versie van jezelf zijn. Met deze goedbedoelde woorden word je aangespoord om vooral goed en sterk te zijn en dat je zelf verantwoordelijk bent voor je eigen succes”, vertelt de socioloog.
Dit klinkt wellicht logisch en onschuldig, toch is dat niet het geval zegt hij. “Ik merk als socioloog dat die boodschap juist mensen uitput. Weerbaar en veerkrachtig worden is goed, maar als we alleen maar daarop hameren, voor jezelf alleen, versterken we juist die uitputting. Het zorgt voor perfectiedrang en het lijkt me moeilijk dat de boodschap die mensen zo uitput, hen ook weer op de been gaat krijgen.”
Brankele (36) krijgt twee keer burn-out en schrijft er boek over: 'Het is zichtbaar in de hersenen'
Eenzaam
Van Halle licht toe dat zelfhulpboeken, naast uitputting, ook indirect zorgen voor een focus op het individu. “We denken alleen maar aan individuele successen, maar ik denk dat veel mensen zich vooral eenzaam voelen. Terwijl we juist met elkaar hebben te maken; ik vind dat het daar om draait.”
Maar hoe ga je dan wel om met een burn-out of soortgelijke mentale ziektes? “Therapie kan heel nuttig zijn, omdat je dan met iemand praat. Iemand denkt met je mee en je krijgt hulp in het oefenen van, bijvoorbeeld, minder druk op jezelf te leggen.”
Met zelfhulpboeken leg je juist meer druk op jezelf, stelt Van Hulle. Daarin lees je de boodschap: het kan altijd beter, mooier en succesvoller. Toch hoef je niet meteen al die boeken overboord te gooien: “Als je ze wel leest, moet je kijken naar de bredere context. Zoek ook gewoon hulp bij elkaar. Zoek en vind steun bij je naasten. Denk niet alleen maar aan het behalen van successen, maar investeer in elkaar.”
Saskia kreeg een postpartum depressie na haar zwangerschap: 'Ik was alleen maar aan het overleven'
