Bij vluchten langer dan vier uur is er een verhoogd risico op trombose. Dat die kans er is, ondervond Hester zelf: zij kreeg nog geen maand geleden een longembolie na een vlucht van Curaçao naar Amsterdam. Na de landing wordt ze benauwd, maar denkt ze niet gelijk aan een longembolie als mogelijke oorzaak.
“Ik wist helemaal niet dat lang vliegen de kans op trombose vergroot”, vertelt ze tegen LINDA.
Hester gaat regelmatig naar Curaçao; zo landt ze op 15 juni 2025 op Schiphol na een nachtvlucht van het eiland weer terug naar Amsterdam. Net na de landing wordt Hester erg benauwd, ook voelt ze druk op haar borst. “Volgens mijn man zag ik ook erg grauw.”
Eerst denkt Hester aan de koude temperatuur in het vliegtuig als mogelijke oorzaak van haar klachten. “Ik wilde daarom zo snel mogelijk het vliegtuig uit, maar ik ben ook mantelzorger voor mijn man. Ik wilde daarom dat alles wel goed verliep.”
Hester pauzeert even op een bankje om op temperatuur te komen – op dat moment is het behoorlijk warm in Nederland. “Ik ben even naar het toilet gegaan, daarna ging het iets beter. De benauwdheid bleef alleen wel aanhouden.”
Waarom je altijd het luikje van je raam moet openhouden bij opstijgen en landen van vliegtuig
Na een lange wandeltocht door Schiphol naar de uitgang, bereikt Hester de aankomsthal van het vliegveld. “Ik kocht meteen een flesje water en dronk dat gelijk op.” Hoewel het onbehaaglijke gevoel een beetje gaat liggen, maakt Hester onderweg online een afspraak bij haar huisarts. De dagen die volgen is Hester snel vermoeid. “Die druk op mijn borst kwam bij inspanning vaak terug.”
Drie dagen later gaat Hester langs bij haar huisarts om bloed te prikken. Hesters huisarts was op de hoogte van de vliegreis van Hester. “In de avond belde hij mij op: ik moest zo snel mogelijk naar de Spoedeisende Hulp (SEH).”
Kim kreeg een longembolie door de pil: 'Toen een bloedprop losschoot, kreeg ik een hartinfarct'
Op de SEH prikken ze opnieuw bloed bij Hester. Ook ondergaat ze een CT-scan en maken de artsen een foto van haar longen. “De arts vroeg of ik de uitslag gelijk wilde weten, daarop zei ik uiteraard ‘ja’.” Hester blijkt een longembolie, een bloedprop in een bloedvat van de long, te hebben opgelopen na haar vlucht.
“Ik was ontzettend geschrokken.” Toch vertrekt Hester die avond met bloedverdunners in de vorm van tabletten en injectiespuiten naar huis. “Ik wilde naar huis om voor mijn man te kunnen zorgen.”
De eerste weken na de diagnose moet Hester drie keer per week bloedprikken, vandaag de dag is de frequentie één keer per week. Ook staat er binnenkort een afspraak op de planning voor het trombosespreekuur. Hester is wat angstiger dan normaal sinds de diagnose. “Het kan wel een half jaar tot een jaar duren voordat dat bloedpropje is opgelost. Zodra ik nu wat voel in mijn lichaam ben ik meteen alert.”
Hoe het nu met haar gaat? “Ik voel mij helaas nu nog niet goed. Ik sport graag en doe alles normaal op de fiets, maar nu pak ik vaak de auto en sport ik niet. Ik ben normaal een bezige bij, maar dat kan nu niet. De impact van de longembolie op mijn lichaam vind ik zwaar”, vertelt ze. “Ik weet dat het bij het herstel hoort, toch pieker ik veel: ‘Hoelang gaat dit nog duren?’”
Hesters volgende vliegreis staat gepland in november. “Hoe ik dan weer ga reageren als ik in dat vliegtuig zit weet ik niet. Ik weet niet zo goed wat ik kan verwachten. Wat als ik dan weer wat voel? Je bent je heel bewust van wat er in je lichaam gebeurt.”
Vliegen in een T-shirt? Niet doen, waarschuwt stewardess
Wel moet Hester voor de rest van haar leven bloedverdunners slikken en op controle komen. Of ze wist dat je tijdens vluchten van langer dan vier uur een verhoogd risico loopt op trombose? “Nee. Ik vind dat er heel weinig informatie beschikbaar is over dit risico. Je krijgt weinig drinken aan boord, of moet dat zelf kopen.” Veel water drinken en bewegen zijn een van de maatregelen die je kunt nemen als passagier om de kans op trombose na een lange vlucht te verkleinen.
De Trombosestichting vindt dat luchtvaartmaatschappijen passagiers beter moeten informeren over tromboserisico tijdens vluchten. “Dit kan heel gemakkelijk”, licht directeur van de Trombosestichting, Tom Bos, toe. De Trombosestichting is hiervoor een petitie gestart.
“Als luchtvaartmaatschappij heb je een zorgplicht”, licht Bos toe. “Echter, informeer passagiers niet alleen over vertragingen of annuleringen, maar ook over hun medische veiligheid”, vindt Bos. “Tuurlijk kun je niet in alle gevallen trombose voorkomen, maar een goede voorlichting kan het tromboserisico zeker verlagen. Hierbij geldt: voorkomen is beter dan genezen.”
“Bij het toesturen van boarding passes bijvoorbeeld, kun je als luchtvaartmaatschappij aanvullende informatie geven zoals de tip om vooral geen strakke kleding te dragen tijdens een lange vlucht.
Ook kunnen luchtvaartmaatschappijen tijdens en voor de vlucht wijzen op de risico’s. Wijd er bijvoorbeeld in het tijdschrift van de maatschappij aandacht aan en voeg een paragraaf toe over dit onderwerp. Ook kan ernaar worden verwezen in de instructievideo voor vertrek.
Daarnaast kunnen luchtvaartmaatschappijen in hun entertainmentsysteem een korte video opnemen met eenvoudige oefeningen die je als passagier kunt doen om de bloedstroom te stimuleren”, aldus Bos. “Deze maatregelen zijn makkelijk en goedkoop te realiseren.”
Waarom het risico op trombose toeneemt tijdens een vlucht langer dan vier uur? “Tijdens de vlucht zit je lang in dezelfde houding, vaak opgepropt. Het bloed stroomt vanuit je hart naar de uiteinden van het lichaam en weer terug, maar dit wordt tijdens de vlucht bemoeilijkt door de opgepropte houding waar je in zit. Hierdoor kunnen bloedvaten afgekneld worden en neemt de kans op trombose toe.”
Maxine moest met hartinfarct naar huis: 'Hun conclusie? Slokdarmkrampen'
Het risico op veneuze trombose, een bloedstolsel in een ader, neemt tijdens lange vluchten dus toe. “Dit kan leiden tot een trombosebeen of een longembolie”, legt Bos uit. “De klachten kunnen tijdens of gelijk na de vlucht optreden, maar dit kan ook zes tot acht weken duren.
Bij een trombosebeen kun je plotseling last krijgen van een pijnlijk, dik been, ook kan het been een warm gevoel geven. Vaak wordt het been een beetje blauw. Niet alle klachten hoeven tegelijkertijd op te treden.
Bij een longembolie wordt iemand kortademig of heeft hij pijn bij het doorzuchten. Ook symptomen als plotseling moeten hoesten (soms met wat bloed) en een snelle hartslag kunnen duiden op een longembolie. De symptomen lijken best veel op die van een hartinfarct.”
Hoewel niet elke vorm van trombose even gevaarlijk is, raadt Bos aan snel te handelen. “Zo is een trombosebeen in eerste instantie niet levensgevaarlijk, maar het bloedpropje kan losschieten en meegevoerd worden door de bloedbaan naar de longen”, vertelt Bos.
“Daarom is het belangrijk snel naar een (huis)arts te gaan. Bij een longembolie is dat anders, dan heb je direct een ernstig probleem, waaraan mensen kunnen overlijden. Acuut medisch ingrijpen is dan vereist. Ga in dat geval dus meteen naar een ziekenhuis.”
“Begin met het dragen van loszittende kleding, dus geen strakke spijkerbroek.
Beweeg tijdig en sta een keer op of loop door het gangpad. Ook kun je je knieën optrekken of je kuitspieren aanspannen om zo de bloedsomloop te stimuleren.
Drink voldoende water tijdens de vlucht. Je moet misschien veel plassen, maar dan heb je je beweging ook gelijk gehad.
Pas op met alcohol, omdat dat kan leiden tot uitdroging.
Gebruik geen slaappillen omdat je dan uren in dezelfde houding ligt.
Ken de risicofactoren van trombose. Zo loop je een verhoogd risico als je de pil gebruikt, zwanger bent, overgewicht hebt, eerder trombose hebt gehad of ouder dan 40 jaar bent. Lange mensen lopen een verhoogd risico, maar ook mensen die wat kleiner zijn van stuk en niet met hun voeten bij de grond kunnen. Zet daarom je voeten op een tas op de grond, zodat de aderen in je knieholtes niet worden afgekneld.
Sommigen zweren bij het dragen van compressiekousen tijdens de vlucht, om zo trombose te voorkomen. Als je door je arts geadviseerd wordt ze te dragen, dan moet je dat advies uiteraard altijd volgen. Wie ze zelf koopt, let dan op de juiste drukklasse en kies de goede maat.”
Maryse (21) kreeg een trombosebeen door niet te bewegen in het vliegtuig: 'Gevoel dat het m'n eigen schuld was'
