Of het nu gaat om een oma die liever niet oppast, een oppas die haar eigen regels hanteert of familie die net iets te betrokken is: het ouderschap is zelden een soloproject. In de rubriek ‘Niet mijn (opvoe)ding’ vertellen ouders over de uitdagingen die daarbij komen kijken.
Daar kan Tessa* over meepraten. “Dat ik oma ben, betekent niet dat daar vanzelfsprekende dingen, zoals oppassen, uit voort moeten komen”, vertelt ze in gesprek met LINDA.
Op haar 43ste zijn alle kinderen van Tessa (63) uit huis. Ze begint aan een hbo-opleiding, een langgekoesterde droom waar ze nu eindelijk tijd voor heeft. “Mijn ‘echte leven’ is pas later begonnen. Niet dat ik de periode met mijn kinderen niet als echt beschouw, maar ik ben jong getrouwd, omdat ik op mijn 18e zwanger bleek. Dat was niet helemaal hoe ik mijn leven voor me zag. Toch wilde ik altijd al een groot gezin en toen ik eenmaal zwanger was, wilde ik niet tien jaar wachten met de volgende. En dus had ik op mijn 25ste vier kinderen.”
Wanneer Tessa op haar 48ste oma wordt, is ze daar gevoelsmatig nog helemaal niet aan toe. “Als we samen buiten liepen en mijn kleindochter riep oma, dan keek ik om me heen wie dat allemaal hadden gehoord. Dat kwam vooral door mijn associatie met het woord oma. Voor mijn gevoel was je dan echt oud, en zo voelde ik me niet.”
Als haar jongste zoon een paar jaar later vader wordt, voelt ze dat ze graag wil oppassen. Alleen de afstand zit in de weg. “Ik was al vaak verhuisd en ik had een leuk sociaal leven en een goede baan. Maar toen mijn zoon vertelde dat hij een kind kreeg, voelde ik gewoon dat ik daarheen moest.”
Dus verhuist Tessa om dichter bij haar zoon te wonen. Vijf jaar lang past ze op vaste dagen op haar kleinkind. “Het was fijn om betrokken te zijn, maar na een tijd vond ik het ingewikkeld. Mijn enige vrije dag ging op aan oppassen. Hoewel ik het leuk vond om een band op te bouwen met mijn kleinkind, zat ik in een tweestrijd. Het voelde egoïstisch om voor mezelf te kiezen.”
Ze merkt steeds meer dat ze weer verlangt naar vrijheid. “Ik heb dat besproken met mijn zoon en zijn vrouw. Ze waren gelukkig heel begripvol, maar het blijft een enorme hobbel om te nemen. Het voelt alsof je je kleinkind afwijst.”
Vlak na deze keuze blijkt Tessa’s dochter onverwacht zwanger. “Nadat ik was gestopt met de vaste oppasdagen, ging ik me oriënteren op een post-hbo-studie die ik graag wilde volgen.” Wanneer ze dat uitspreekt, valt dit niet in goede aarde bij haar dochter. “Zij had gehoopt en verwacht dat ik bij hen ook structureel ging oppassen, maar daar was ik net mee gestopt. Ik had eerlijk gezegd ook niet gerekend op die vraag.”
Saskia betaalde haar moeder voor oppassen op kinderen: 'Zussen jaloers, maar het bespaarde mijn ouders geldstress'
“Ik dacht: dit is heel ongemakkelijk en ik voel me bijna genoodzaakt het wel te doen, maar ik kan het niet meer. Dat ik oma ben, betekent niet dat daar vanzelfsprekende dingen, zoals oppassen, uit voort moeten komen.”
Wat volgt is een pittig gesprek. “Ze was boos – wat ik begreep – maar dat mocht voor mij geen reden zijn het toch te doen. Dat is precies de denkfout die we maken: als we iets voor het ene kind hebben gedaan, moet het ook voor het andere. Terwijl je in een heel andere fase van je leven kunt zitten. Je hebt altijd een keus waar je je tijd aan wil geven. Ik wilde er echt wel voor haar kind zijn, maar niet structureel.”
“Het heeft echt een tijd tussen ons ingestaan. Ze was natuurlijk zwanger, dus ik heb wel mijn best gedaan om actief in haar leven te blijven en onze band weer op te bouwen. Maar er hing lange tijd een non-verbale spanning tussen ons.”
Haar keuze voelt soms moeilijk. “Voordat ik op jonge leeftijd mijn kinderen kreeg, had ik al jaren intensief op de kinderen van mijn broer en zus gepast. Dan komt er een moment in je leven dat je bereid moet zijn om lastige keuzes te maken. En het vervelende gevoel dat daarbij komt moet verdragen, maar je wel bij je eigen keus blijft. Het maakt me soms verdrietig dat er zo vaak keuzes worden gemaakt op basis van verwachtingen van anderen. En we dan onze eigen wensen wegstoppen.”
Uiteindelijk kiest ze – ondanks het schuldgevoel – voor zichzelf. “Ik moet dit voor mezelf doen. Wat voor gevoel het ook bij de ander oproept en al voelt het egoïstisch. Dat is kwetsbaar, maar je kunt oprechter geven als je dingen vanuit je hart doet.”
Heb jij ook weleens te maken met verwachtingen, bemoeienis of botsingen binnen het (groot)ouderschap? Mail naar lezer@linda.nl met je naam, leeftijd en telefoonnummer, en deel (anoniem) jouw verhaal voor onze rubriek ‘Niet mijn (opvoe)ding’.
* Tessa’s naam is gefingeerd. Haar echte naam is bekend bij de redactie.
Het beste van LINDA. direct in je mail? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
Oma Marijke (62) mist waardering van haar dochter: 'Ze vindt het vanzelfsprekend dat ik oppas'
