De telefoon, we kunnen niet meer zonder. Ook kinderen komen er vroeg of laat mee in aanraking. Hoe bereid je ze voor op de online wereld? En vanaf welke leeftijd? Mediapedagoog Marije Lagendijk legt uit.
“Het krijgen van een telefoon is niet per se het probleem, dat ze online compleet losgelaten worden wel”, aldus Lagendijk.
We spraken Lagendijk vijf jaar geleden ook over telefoongebruik door jonge kinderen, maar in de tussentijd is het een en ander veranderd. “Het belangrijkste is dat er nu meer bewustwording is, doordat we steeds vaker het gesprek met elkaar aangaan. Sommige ouders nemen met elkaar het initiatief om te wachten met het geven van een telefoon tot groep 8. Dat lost ook de groepsdruk onderling op, want niemand wil dat zijn kind buiten de boot valt.”
“Ik zie regelmatig kinderen die door bepaalde online video’s ’s avonds niet kunnen slapen, gesprekken voeren met vreemden of last hebben van online pesterijen. Sommige kinderen hebben een skincare routine van tien producten, omdat ze influencers nadoen. Dat kan op lange termijn schadelijke gevolgen hebben. Daarentegenover staat dat kinderen online veel kunnen leren en contact maken en onderhouden via social media makkelijker is.”
Mij niet bellen: kinderen mogen straks geen telefoon meer in de klas
Gemiddeld verschijnen de meeste telefoons in groep 7 of zelfs in groep 6. “Ouders hebben verschillende redenen om het kind juíst op jonge leeftijd een telefoon te geven. Bijvoorbeeld omdat ouders gaan scheiden en ze willen dat het kind beide ouders kan bereiken, of omdat ze willen dat het kind zo snel mogelijk meegaat in de online wereld. Kinderen zijn dan gemiddeld 10 jaar”, vertelt Lagendijk.
“En dat terwijl de leeftijdsgrens voor social media vanaf 13 jaar of ouder is. Er zit dus een enorm gat, waarvan ik niet denk dat het snel kleiner wordt. Kinderen worden te vaak door ouders in het diepe gegooid, terwijl ze op jonge leeftijd vaak nog zo naïef zijn. Soms lijkt het ook alsof kinderen niet lastig mogen zijn, want zodra ze ’te druk’ of ‘onhandelbaar’ zijn komt het scherm tevoorschijn.”
De beste leeftijd om het kind een telefoon te geven? Volgens Lagendijk is dat in groep 8. “Het is slim om vooraf aan je kind te vertellen dat de telefoon van jullie samen is. Neem een heel schooljaar de tijd en neem alles stap voor stap met het kind door. Download dus niet in één keer alle apps, maar begin bijvoorbeeld met Whatsapp. Een soort digitale zwemles.
Blijf gedurende die tijd betrokken, door af en toe mee te kijken. Het is niet erg om te vragen met wie ze praten, hoe de sfeer in de appgroep is en welk gevoel ze dat geeft. In mijn boek Digitale Opvoeding deel ik concrete vragen die ouders kunnen stellen, leg ik de verschillende apps uit en help ik ze met het geven van de digitale zwemles. Hoe jonger ze zijn, hoe dichter je er bovenop moet zitten.”
Het kan natuurlijk ook dat je als ouders niet wilt dat je kind een telefoon heeft, maar wel dat ze bereikbaar zijn. Ook daar heeft Lagendijk tips voor. “Sommigen kiezen voor een smartwatch met gps, waarmee kinderen kunnen bellen en whatsappen. Een ander idee is om het kind alleen toe te voegen aan de appgroep van de klas, en via de laptop af en toe samen in te checken. ”
Ouders checken massaal de telefoon van hun (jonge) kinderen
