In juli dit jaar publiceert Kim Kötter haar biografie ‘Niet het mooiste meisje van de klas’. De reacties die ze hierop krijgt zijn overweldigend, het schrijfproces van het boek zelf werkt therapeutisch. Eén ding is zeker: er moet meer gebeuren tegen pesten.
LINDA.nl praat met Kötter over haar eigen verleden, het heden en de strijd tegen het pesten.
Sinds de publicatie van haar boek ontvangt de presentatrice dagelijks berichtjes van mensen die ooit zijn gepest, of kinderen hebben die worden gepest. “Het boek is mijn levensverhaal en was in eerste instantie geschreven voor jonge meisjes die worstelen met hun zelfbeeld. En voor mijn kinderen, voor later.”
Ze noemt zichzelf dan ook geen inspiratiebron. Toch krijgt Kötter berichten van mensen die haar boek opnieuw lezen en hier hoop uitputten. Ze geven aan dat ze handige tips arceren en zich door het boek minder eenzaam voelen. “Dat had ik niet verwacht. Maar dat ik duizenden reacties krijg van mensen die hun verhaal willen vertellen, en een pestverleden hebben, betekent wel dat we hier meer aandacht aan moeten besteden. En daar kan ik mijn social media voor gebruiken.”
Zelf heeft Kötter ook een pestverleden, al noemt ze dat niet zo. “Als ik zeg: ‘ik ben vroeger gepest’, dan voelt dat niet als mij. Ik ben niet in elkaar geslagen. Maar wel gechanteerd, lastiggevallen, er werd aan mij gezeten. Het was meer uitsluiten en iemand bewust heel erg kleineren.”
Dat begon bij haar op de middelbare school. “Op de basisschool stond ik best sterk. Ik kwam bij mijn neef in de klas, mijn zusjes en nichtjes zaten daar op school. Dat geeft je een stabiele basis: je bent altijd ergens veilig. Toen ik naar de middelbare ging, werd ik in het tweede jaar teruggezet naar de mavo. Ik wilde dat niet, maar de mentor beslist. En daar ging het mis.”
“De groep was al gevormd, en ik werd de nerd van de klas. Je hebt geen legertje met mensen om je heen, bij wie je je prettig voelt. Ik was een heel onzeker meisje, deed niet mee met wat zij allemaal wilden, had geen enorme merken aan en deed nooit iets wat niet mocht. Ik snap het wel: ik was een ideaal doelwit. Maar dat heeft – ook op de lange termijn – heel veel effect gehad.”
Had Kötter op de middelbare school een toets, dan werd ze door haar klasgenoten van tevoren het hoekje ingedreven. “‘Jij gaat mij al die antwoorden geven en als je niet helpt, dan weten we jou te vinden.’ Tijdens de toets schopten ze tegen mijn stoel aan of trokken ze aan mijn bh-bandje: ‘Geef de goede antwoorden’.”
Ze stak dan ook nooit haar vinger op, wanneer er door de leraar iets werd gevraagd. “En dan zei de leraar: ‘Kim, jij weet het wel, toch?’ Ik wilde liever niet te opvallend zijn. Want anders kreeg je het wel te horen: ‘Kim doet het met de leraren, zij heeft altijd goede cijfers.’ Daardoor ga je zelf ook denken dat je wordt voorgetrokken, en het zelf wel niet zou kunnen.”
Kim Kötter over pestverleden: 'Mijn kinderen mogen geen last hebben van mijn onzekerheid'
Kötter zat destijds in de leerlingenraad en hoopte dat ze daardoor weer terug kon naar haar oude school. Wat ook gebeurde, toen de twee scholen gingen fuseren. “Daar zagen ze mij weer. Ik werd uit de groep gehaald, kreeg faalangst-training. En daar ben ik tot op de dag van vandaag nog dankbaar voor, dat ze zo naar mij hebben omgekeken.”
De presentatrice benadrukt dat ze uit een hele veilige gezinssituatie komt, maar dat het voor kinderen die gepest worden, erg moeilijk is om naar je ouders te gaan. “Ik heb het wel een beetje verteld, maar ze hebben het uiteindelijk vooral in het boek moeten lezen. Dat vond ik heel spannend.
“Ik was één dag in de week bij mijn oma, en mijn tante was daar ook altijd. Hen kon ik mijn geheimen vertellen, omdat zij geen band hadden met de school. Als het uit de hand zou lopen waren ze echt wel naar mijn ouders gestapt, maar ik wist ook dat zij een geheimpje konden bewaren. En dat gun ik iedereen die gepest wordt: iemand buiten het gezin bij wie je je verhaal kwijt kunt. Vraag dat vooral aan je kind, of het zich veilig voelt om zijn of haar verhaal te vertellen.”
Het schrijven van haar boek, heeft Kötter geholpen bij de verwerking van het verleden. “Ik kan niet goed tegen ruzie, of mensen die macht willen uitoefenen op mij. Het is nooit goed genoeg en ik zoek het probleem altijd bij mijzelf. Pesten is een trauma dat nooit weggaat. Door het boek ben ik een soort psycholoog geworden van mezelf en denk ik: heel logisch allemaal.”
“Nu ik moeder ben komt daar wel een nieuwe zorg bij: je wil niet dat het je eigen kinderen ook overkomt. En dan heb ik er ook nog drie. Ik ben ook heel erg bang dat ik een pester krijg: dat kan ook hè. Veel ouders van het kind dat pest durven het boetekleed niet aan te trekken en het gesprek aan te gaan. Daar gaan we de mist in: ook de ouders moeten zich er bewust van zijn wat pesten betekent op de langere termijn.”
Wat er nu al tegen pesten kan worden gedaan? Daar heeft Kötter wel wat ideeën over. “Geen cijfers meer voorlezen voor de klas. Kinderen geen eigen team laten kiezen met gym en ook geen groepjes laten maken in de klas. In mei werd Muck vijf, en kon hij niet kiezen wie hij wilde uitnodigen. Ik heb alle jongens uitgenodigd, volgend jaar doen we ook de meisjes.”
“Begin de basis goed. Als je niet wordt gekozen voel je je altijd overgeslagen, minderwaardig. Dat had ik ook heel lang, dat onzekere. Zelfs tijdens Expeditie Robinson: ik voelde mij weer dat kind van school. Bang om niet gekozen te worden. Dat gun je gewoon niemand.”
Kijkers onder de indruk van ongepland zwangere Chimène (18) en Kim Kötter in 'Vier Handen'
