Ik zat in de zesde klas van de lagere school, nu groep acht. Mijn leraar was op een avond bij mijn ouders thuis om over mijn schooladvies te praten.
Ik zie hem nog zitten, bij ons thuis in de woonkamer. Geen aardige man, maar iemand die niet geheimzinnig deed over wie zijn lieverdjes waren en die zijn racisme lekker in de klas botvierde. Italianen waren vreselijke mensen en over Arabieren had hij ook niks goed te melden; buitengewoon sympathiek en verantwoord met een half-Italiaanse en een Marokkaanse leerling in de klas.
Hij vond de mavo goed genoeg voor me, ik wilde heel graag naar havo/vwo. Niet dat er ook maar iets mis is met de mavo, maar ik kon en wilde meer en daarin had ik gesteund moeten worden, niet tegengewerkt.
Je zou hopen dat het na al die jaren eindelijk eens veranderd zou zijn, maar volgens Kennisplatform Inclusief Samenleven (KIS) krijgen kinderen nog steeds te lage schooladviezen door discriminatie en vooroordelen. Om me heen hoor en lees ik gelijksoortige verhalen van ouders.
Als je niet binnen de norm past, wordt er al snel gedacht dat je minder kunt. Als je dingen niet doet op de manier waarop anderen dat gewend zijn te doen, wordt er meteen geconcludeerd dat je niet voldoet. Zelfs al leidt jouw manier van werken tot hetzelfde of zelfs een beter resultaat.
Mensen zitten zo vreselijk vast in de gangbare schema’s, regeltjes en verwachtingen dat ze niet in staat zijn te zien dat dingen ook anders kunnen, dat een andere achtergrond geen handicap is en ander gedrag niet per se negatief. Dat ‘de norm’ ook maar subjectief is en aan verandering onderhevig. Dat je maar net geluk moet hebben dat een leraar bereid is je talent te zien.
Volgens het bericht van KIS is het voor ouders moeilijk om iets tegen te lage schooladviezen te doen. Het is ook moeilijk ageren tegen vage, ongrijpbare en persoonlijke sentimenten die mensen in beton gieten alsof het feiten zijn. Mondigheid helpt, je er niet bij neerleggen ook.
Destijds beschikte ik gelukkig nog over jeugdige bravoure en dus hield ik vol, gesteund door mijn cijfers, CITO-score én ouders. Ik kon naar de scholengemeenschap die ik wilde. Ik doorliep het vwo en daarna soepel de universiteit. Met je mavo.
'Ik hoef maar een idee te ventileren of mensen komen me al verrot schelden en krijsen dat ik terug moet’
