“Hij wil exclusief”, zegt S. zowel gevleid als vermoeid. Ze is nog niet zo lang bij haar man weg en een ‘Hot Girl Summer’ stond op de agenda. Die begon ook heel hot. Al snel ontmoette ze een nieuwe liefde, dus haar ‘ik blijf voorlopig single’, was van korte duur.
Gelukkig gaf hij duidelijk aan dat hij vooralsnog geen marriage material was.
Nu blijkt echter dat zijn weerzin tegen het huwelijk, net als haar single status, slechts van korte duur was. “Eerst hoefde trouwen voor hem niet, en nu ineens lijkt hem dat ‘superleuk’!”, zegt ze verontwaardigd.
Ze blijken een heel gesprek te hebben gehad, over hoe dat dan in te vullen. Want wat kun je verwachten als je van avonturier plotsklaps nesteldrang krijgt? “Hij wil dus heel graag op ‘mannenvakanties’ gaan. Hoe ik daar eventueel in zou staan…”
Met welke vrienden hij dan precies wil gaan, is onduidelijk. Geen van hen mogen dat van hun al dan niet wettige echtgenotes. De reden is dat het zou kunnen gebeuren dat een van hen met een vrouw in bed zou belanden. Bijvoorbeeld met een heerlijke Latina in Zuid-Amerika. Meaningless sex, zo noemde de potentiële aanstaande van S. dat.
“Ik snap dat”, zegt S.
“Ik snap dat ook”, antwoord ik, “maar leuk vind ik het niet.”
“Nee, ik ook niet”, zegt S. “Maar als hij dat nodig heeft, wie ben ik om dat te verbieden?”
Dan haalt ze een bericht van hem te voorschijn, waarin hij nog even terug komt op haar begrip: ‘Helaas kan ik niet hetzelfde zeggen. Ik vind het niet oké als je met andere mannen seks hebt. Sorry, daarvoor ben ik misschien niet ‘vrij genoeg’.’
“Is dus met twee maten meten”, zegt ze. “Dat staat me enorm tegen. Want dan gaat het dus niet over de vrijheid van beíde partners.”
Maar, zo opper ik, misschien denken wij teveel in gelijk oversteken. Hebben partners niet allebei dezelfde verlangens qua vrijheid. Een verlangen hoeft niet altijd seksueel te zijn. Het gaat meer om de vrijheid om te kunnen doen wat je wilt. Waar de een inderdaad tijdens een vakantie seksuele vrijheid wil hebben, verstaat de ander onder vrijheid misschien om in stilte zes weken de Camino de Santiago te kunnen lopen.
“Precies!”, zegt S. “Stel dat ik een jaar in een ashram wil wonen? Krijg ik dan die vrijheid?”
Dat is een lastige. Heb je nog een huwelijk als je besluit een jaar van huis te gaan? Is het nog een volledige commitment of is het dan meer een tijdelijk dienstverband of heb je een relatie op freelance basis?
“Het zou in ieder geval moeten kunnen”, vindt ze. “Dat je elkaar niets verbiedt. Een relatie is geen gevangenis.” Ook dat ben ik met haar eens, maar een gevangenis is iets anders dan iets te laten omdat je weet dat je je geliefde daarmee verdriet doet. Dat is weer de vrijheid van keuze.
Verbieden vind ik sowieso een bizar fenomeen. Iets ‘niet mogen’ van je partner. En het lelijke is natuurlijk: ze doen het toch, maar dan stiekem. “Een vriend mag niet naar een bepaalde club van zijn vrouw”, beaamt mijn vriendin. “Dus waar zit hij elke week? Precies, in die club. Ik hoor de verhalen vaak van twee kanten en dan denk ik: zijn mannen niet te vertrouwen, of doen ze iets stiekem omdat ze niets mogen? Wat was er eerder, de kip of het ei? Wat is die dynamiek tussen twee mensen? Kijk, jij en Mehmet hebben een heel goede dynamiek, iets heel bijzonders.”
Daarmee doelt ze op het feit dat Mehmet en ik eens in de zoveel tijd naar zogeheten ‘adult parties’ gaan, waar niks moet maar alles mag. Er wordt gedanst, er wordt geflirt en wie verder wil gaan, mag. Bij ons heeft ‘stiekem’ dan ook geen functie, want alles is bespreekbaar. Ik zeg niet dat alles oké is, maar het is bespreekbaar. En we gunnen elkaar heel veel, onder bepaalde voorwaarden.
“Als je in zo’n relatie terecht komt, waarin je alles kunt zeggen, open en eerlijk en kwetsbaar, heb je een diepgang bereikt, een intimiteit, waar niemand nog bij kan. Dan leef je naar je eigen waarheid”, is S. haar overtuiging. “Ik hoop dat jullie beseffen hoe speciaal dat is.” Daar ga ik een beetje van glimmen. Hoewel heus niet alles rozengeur en maneschijn is, is wel alles bespreekbaar. En dat is ook weer een heikel punt, want hoe máák je iets bespreekbaar? Hoe snijd je het onderwerp van je onvervuld verlangen aan? En als je het eenmaal op tafel hebt gelegd, is er geen weg meer terug met het risico op een onherstelbare breuk. Stel dat ik Mehmets fantasieën of verlangens vol weerzin had afgekapt, dan had dat best een dealbreaker kunnen zijn.
Maar ik vond het juist een kick om met hem grenzen te verleggen en op ontdekkingsreis te gaan. Daarbij ben ik zeker genoeg van onze liefde voor elkaar. Want dat is vaak de bottom line om elkaar niet vrij laten; de angst voor het verlies. De angst dat hij het ergens beter kan krijgen; ‘ben ik niet genoeg?’
Natuurlijk speelt ego in relaties ook een rol; wat van mij is, is van mij en daar blijft iedereen vanaf. Ook al wil je niet alles (meer) van je partner, toch is er weinig tolerantie als bepaalde taken worden uitbesteed bij een ander. En zo wordt een huwelijk inderdaad een gevangenis, in plaats van dat je je authentieke zelf kunt zijn.
“Ben je dan egoïstisch of juist dapper als je uitspreekt dat je verlangt naar een ander soort relatie?”, vraag S. zich hardop af. In mijn beleving is daar maar één antwoord op: dapper. Kijk om je heen. Hoeveel relaties zitten niet op een doodlopende weg, maar stug in de situatie blijvend omdat het veilig en bekend is. De façade van zekerheid en stabiliteit. Drie – als je geluk hebt vier – keer voedertijd, geen verrassingen waar je hart van overslaat en daarmee word je zonder twijfel heel erg oud. Maar of je dan hebt geleefd…? Niet voor niets zei een Indiaas wijsgeer ooit: “People usually die after 35”, (ook al worden ze na hun tachtigste pas begraven). En sommigen leven nog lang en gelukkig, met vervulde verlangens en een jaarlijkse mannenvakantie. Met of zonder Latina.
