Het wordt toch weer een drukkere kerst dan ik me had voorgenomen. Ik houd nauwlettend de bezorgmomenten van cadeaus in de gaten, net als iedereen deze dagen. Ik maak een lijst met alle versnaperingen die moeten worden ingekocht, al zijn de bubbels en kaasjes dit jaar angstaanjagend duur. Door alle stress vergeet ik bijna hoe ik vroeger naar kerst verlangde, omdat wij daar als islamitisch gezin niet aan meededen.
Moslims erkennen Jezus ook als profeet, maar niet als de zoon van God. Zijn verjaardag mochten we dus niet vieren, en die heidense kerstboom kwam ons huis al helemaal niet in. Maar we speelden een beetje vals. Zo mochten mijn zus en ik wel naar het diner op school. We gingen ook op bezoek bij mijn Nederlandse oma, om haar boom te bekijken. Maar ik hunkerde stiekem naar die grote, rijk gedecoreerde familiefeesten uit reclames en films.
Als vrijgezelle twintiger ontliep ik kerst, uit wrok. Ik had toch niemand om het mee te vieren. Ik vloog zelfs een keer naar Istanbul, waar niets me aan kerst deed denken.
Maar na de scheiding van mijn ouders begon het te kriebelen. Mijn bekeerde moeder bleef moslim, maar ze organiseerde vaak wel een kerstetentje, of we gingen gourmetten bij mijn tante. Ook via verscheidene schoonfamilies leerde ik hoe knus én ongemakkelijk kerst kan zijn.
Nu tuig ik ieder jaar enthousiast de boom op met mijn vriend, terwijl we meeneuriën met Mariah Carey, de ’Queen of Christmas’. Op kerstavond kijk ik naar de ’All you need is love kerstspecial’, terwijl ik erover app met mijn beste vriendin. Ook ik barst in tranen uit als geliefden door de straten rennen en elkaar in de armen vliegen. Op eerste kerstdag komen we samen bij mijn zus, waar haar vier kinderen lekker de boel op stelten zetten.
Het hartverwarmende aan kerst is dat het een universele traditie is geworden, waar iedereen een persoonlijke draai aan kan geven. Met de geboorte van het kindeke Jezus heeft het weinig meer te maken, en mensen hebben er in de loop der tijd allerlei elementen aan toegevoegd en veranderd. Kon dat ook maar bij sinterklaas, een ’kinderfeest’ dat volwassenen steeds verder uit elkaar drijft. Een feestdag zou mensen toch moeten verbinden?
Kerst doet dat veel meer, al laat het ook de groeiende ongelijkheid zien. Sommigen geven luxe achtgangendiners, anderen eten een bescheiden maaltijd in een slecht verwarmd huis. Ik lees dat steeds meer mensen aankloppen bij de voedselbank en tweedehandscadeaus kopen bij de kringloopwinkel, alsof hergebruik iets is om je voor te schamen.
In veel huishoudens ontbreken ook familieleden. Ik richt me op de mensen die er wél zijn, en mijn gekozen familie van vrienden. Het draait niet meer om de dingen die ik als kind miste, maar om de kostbare momenten met dierbaren die ik door alle drukte te weinig zie. Kerst verloopt altijd rommeliger dan gepland, en toch zou ik het niet meer willen missen.
