Afgelopen week zag ik de docu ‘How to Become a Tyrant’. Deze serie vertelt middels historische voorbeelden en -patronen hoe een dictator aan de macht komt. Niets nieuws; ‘history repeats’.
Als je basiskennis van psychologie hebt, herken je de megalomane narcist en zijn bestuurszucht meteen. Een narcist weet het tenslotte altijd beter en ziet zichzelf als ‘redder van het volk’. Nu was ik als niet-academisch-geschoolde-hobbypsycholoog al jaren zo brutaal om Thierry Baudet als maniakale narcist te diagnosticeren, blijkt uit deze serie dat zijn politieke gedrag inderdaad pijnlijk accuraat overeenkomt met dat van een (aspirant) dictator. Mijn ego was gestreeld.
Ons ego – het beeld dat we van onszelf hebben – doet ons in tijden van onzekerheid en onveiligheid nog wel eens keuzes maken die misschien gunstig zijn voor het individu, maar wat minder voor het collectief. Dom, want om een obstakel te overwinnen hebben we elkaar nodig. Een oorlog win je tenslotte ook niet in je eentje.
Wanneer we in de penarie zitten denken we al gauw aan ons eigen hachje, en dat maakt ons vatbaar voor de mooie praatjes van een tiran die het masker draagt van een ogenschijnlijke goedzak.
Nu wil ik het volk niet de schuld geven van leven onder het schrikbewind van sadisten als Qhadhafi of Hussein, maar voor men in een dictatuur belandt hebben we doorgaans een keuze gehad en genomen. Zijn we te manipuleren door de narcistische charmes van de onderdrukker, of zijn we gezond sceptisch voor alles wat er uit diens mond komt. Ze lullen namelijk makkelijk mee met de massa. Dát is hun tactiek.
Zo ook ons’ Baudet. Meer dan een miljoen Nederlanders zijn nog niet gevaccineerd, omdat ze hun overweging laten beïnvloeden door emoties als angst en twijfel. Rijp om de soms plausibele, soms absurde conspiracies die mensen als Baudet en zijn gehoorzame knaapjes verspreiden als waarheid te vergaren. De autoriteit Baudet biedt het volk bevestiging, waar onze regering verzaakt.
Uw achterdocht is terecht, “don’t take the vaccine!”
Om een succesvolle dictatuur te starten én te onderhouden, moet je ver bij de realiteit vandaan blijven. Roepen dat wetenschap corrupt en inaccuraat is, verdeeldheid zaaien, tactische banden smeden om loyaliteit te vergaren, zodat je ideologie duurzaam is. Bovenal; ons niet doen geloven dat leugens waarheid zijn, maar waarheid leugens. Kritiek wordt niet gewaardeerd. Wie ooit een interview met Baudet heeft gezien, weet dat hij geen tegenspraak duldt. Het ligt altijd aan een ander. Zodra iemand tegen de opinie van Baudet ingaat, verandert hij in een gillende theeketel. Als je wil dat het stopt, kun je maar beter het gas uitdraaien in plaats van het vuur hoger zetten.
Zie, Baudet wil geen verbinding; hij zoekt enkel naar loyale kompanen om zíj́n ideologische virus te verspreiden. Vanuit zijn extreemrechtse troon polariseert hij het volk in een poging om de controle te grijpen. Het textbook patroon van een dictator.
Angst is een volksziekte, verdeeldheid een symptoom, twijfel is fataal.
Ego is de vijand, wíj́ zijn het virus. Is samen ons ego temperen dan niet het beste vaccin?
Wie de beste oplossing voor de pandemie heeft durf ik niet te zeggen, maar weet aan wie we onze stemmen vergeven.
