PorteRenee: 'Besparen? Maak er een feestje van en vier je resultaten'

DE FOTOGRAAF VROEG OF IK MET EEN GEBRUIKT THEEZAKJE OP DE FOTO WILDE. NOG LEUKER ZOU ZIJN ALS IK HET THEEZAKJE aan een waslijn knoopte en dan mijn hoofd ernaast hield. Net zoals een echte vrek. Nee, geen leuk idee? Dan had hij nog wel een alternatief. Drie truien over elkaar met de radiator op de achtergrond. Die uitstond, vanzelfsprekend. En dan doen alsof ik het koud had. Want het artikel dat de krant over me schreef, ging immers over besparen. 

Míjn manier van besparen ziet er toch iets anders uit. Dat is een manier die het leven niet kleurloos of zwaar maakt. Die niet gaat over niks meer mogen, maar om bewuste keuzes maken. Vergelijk het met afvallen – wat mij de laatste jaren dan weer níét gelukt is. Dat slaagt bij de meeste mensen pas wanneer ze kiezen voor de dingen die écht lekker en gezond zijn. En wanneer een smartwatch ze aanmoedigt om meer stappen te zetten. Kortom: wanneer het leuk wordt en er tegelijkertijd resultaat wordt behaald. Zo is het ook met besparen. Maak er een feestje van en vier je resultaten. Dat doe je bij uitstek door op papier bij te houden hoevéél je bespaart door alle aanpassingen die je doorvoert. En maak dan gelijk een automatische overschrijving aan, van je betaalrekening naar je spaarrekening, voor exact dit bedrag. Zodat de kosten die je weg weet te bezuinigen, niet verdwijnen in de bermuda-driehoek van het gemiddelde huishoudboekje, maar écht op die spaarrekening belanden. Als mensen dan om je bespaartips lachen – en geloof me: dat gaan ze doen – dan laat jij gewoon even je spaarsaldo zien. Kijken wie er dan nog lacht. Soms loop je als mens een beetje voor op de rest.

In 2017 al begon ik een website met tips om beter te worden met geld. Er was toen nog weinig aandacht voor, maar inmiddels bezoeken ruim een miljoen mensen elke maand mijn website en heb ik 85.000 volgers op Instagram. Best gelezen de laatste tijd? Alles over besparen op je energierekening. De strekking: om minder te verbruiken hoef je echt niet per se kou te lijden. Mijn verwarming bleef bijvoorbeeld tot aan november zo lang mogelijk uit en staat sindsdien niet hoger dan 19 graden. Maar wist je dat er ook winst zit in het juist instellen van je cv-ketel? Die staat meestal standaard ingesteld om water te verwarmen op tachtig of negentig graden, voordat het door je radiatoren stroomt. Die fabrieksinstellingen stammen uit vervlogen tijden. Want is je huis redelijk tot goed geïsoleerd, dan kun je prima af met zestig graden. Bij vloerverwarming kun je zelfs wat lager gaan: bij ons staat-ie op veertig graden en dat levert niks in aan comfort. 

Nu je toch bezig bent: activeer meteen de eco-modus op je ketel. Die houdt dan geen warm water meer op voorraad, en dat bespaart ook gas. Het betekent wel dat er niet direct warm water uit je kraan of douche komt, maar soit: doe tijdens het wachten een paar squats om vast op te warmen. Hoe je die instellingen aanpast, lees je in de handleiding van je cv-ketel of zoek naar uitleg op YouTube. Nog een goed idee: koop een goede, niet al te dure waterbesparende douchekop. Die geeft geen laffe straaltjes, maar zorgt wel dat er minder water wordt verbruikt. En wil je de energierekening nog verder omlaag, verwarm dan alleen de kamers waar je je in bevindt – je werkkamer bijvoorbeeld. Lucht je huis elke ochtend een kwartier: frisse lucht verwarmt makkelijker dan vochtige lucht die al langer in huis hangt. Heb je een open trapgat in de woonkamer of op de overloop naar zolder? Plaats er een deur of monteer een gordijn, zodat je warmte niet naar boven verdwijnt. Over gordijnen gesproken: trek die voor je ramen in de winter op tijd dicht om de warmte binnen en de kou buiten te houden. En maak tot slot met een kitspuit een rondje in en om het huis om gaten en kieren te dichten. 

Zien of alle maatregelen werken en wat je ermee bespaart? Via de app van je energieleverancier houd je gemakkelijk overzicht. Naast besparen op de lange termijn, ben ik misschien nog wel doller op bezuinigingen die direct geld opleveren. Op de boodschappen, bijvoorbeeld. Houd om te beginnen je eetpatroon eens grondig tegen het licht. Is het werkelijk nodig om elke ochtend verse blauwe besjes door je yoghurt te roeren? In de zomer is dat nog redelijk betaalbaar (en duurzaam). Maar de rest van het jaar voldoet lokale en dus goedkoper fruit zoals appels en peren ook prima. Laat je niet wijsmaken dat het je je gezondheid zal kosten (je minder wijs laten maken op Instagram is sowieso een goed idee). Zo ben ik gestopt met geloven dat de niemendalletjes die een model op een foto draagt, bij mij net zo zullen staan. Dat die verwarmde wc-bril mijn stoelgang zal verbeteren. Of dat ik nooit in mijn leven rimpels zal krijgen, dankzij een soort deegroller die je over je wangen rolt. Mijn leven is er niet minder mooi van worden, mijn huis wel minder vol en mijn portemonnee blijft juist weer gevuld.

Maar die boodschappen dus. Ik ben de laatste jaren nogal goed geworden in het bezuinigen daarop. De meeste mensen die die ambitie ook hebben, fietsen van budgetsuper naar budgetsuper. Ik geloof  alleen niet dat dat nou hét grote verschil maakt. Het grote besparen op boodschappen zit vooral in wat en hoe je koopt, niet per se in waar je koopt. Want betaalbare huismerken hebben ze overal. Voel je enig verzet bij het idee om A-merken in te ruilen voor goedkopere B-varianten? Organiseer dan eens een proeverijtje thuis, en vraag vooral ook kritische kinderen (pubers!) om mee te doen. Wij deden het ook, met zes producten waarvan we zeker dachten te weten dat we het verschil zouden proeven. Conclusie: bij vier van de zes gokten we verkeerd. Ik was zelf ook verbaasd dat ik zelfs het A-merk chocolade- melk er niet uithaalde. We zijn meteen overgestapt, en ik heb niemand horen klagen.

Wil je nog een flinke hap uit je boodschappenbudget halen? Maak een goede maaltijdplanning. En nee, het is heus niet saai om al te weten wat je volgende week dinsdag eet. Het leven is pas saai wanneer je geen geld meer op je rekening hebt. En toe maar, je mag maaltijden onderling best wisselen. Staat er zuurkool op het menu maar heb je meer zin in de pasta carbonara van woensdag? Geen enkel probleem. Als je maar voorkomt dat je eten weggooit. Dat is niet alleen zonde voor je portemonnee, maar ook voor het milieu. Voordat je de maaltijden kiest, check je eerst je voorraadkast, vriezer en koelkast. Wat vind je nog dat bruikbaar is? Check daarna de aanbiedingen bij jouw favoriete supermarkt. Heb je nog courgette liggen en zijn de tomaten in de aanbieding? Dan is pastasaus of soep een logische keuze. Maak een planning met zes maaltijden en één restjesdag. Noteer ook wat je wilt eten voor ontbijt en lunch. Op basis hiervan maak je een volledige boodschappenlijst. Veel werk? Valt mee, het kost me inmiddels nog maar een kwartiertje en het bespaart me honderden euro’s per jaar. Bijkomend voordeel: ik kom minder in de winkel en doe dus minder impulsaankopen. Plus: ik bespaar ook nog de kosten van die bestelde pizza of sushi als er onverhoopt niets in huis blijkt te zijn. 

En dan is er nóg een kostenpost waar je gemakkelijk het mes in kunt zetten. Die van abonnementen. Bij ons thuis laat vooral mijn man zich snel verleiden. Toen ik de zoveelste app op zijn telefoon zag verschijnen, ging ik het gesprek met hem aan. Hoeveel abonnementen had hij inmiddels lopen? Hij schoot meteen in de verdediging. Pas na een uur afkoelen over deze ‘onheuse bejegening’ (zijn woorden) ging hij akkoord om alles samen op een rij zetten.