Als gevolg van een ernstig ongeluk heeft de vader van Rianne van der Molen niet-aangeboren hersenletsel. De woede-uitbarstingen en het gebrek aan emoties dat haar vader daardoor vroeger toonde heeft een flinke weerslag gehad op het gezin van Rianne.
Rianne is journalist en vertelt in de podcast Het gebutste brein van mijn vader over de band die zij met hem heeft.
“Voordat ik geboren werd, kwam mijn vader bij een ongeluk op de snelweg onder een oplegger van een vrachtwagen terecht. Hij belandde daardoor in coma en werd wakker als een compleet ander mens,” vertelt Rianne. Haar vader veranderde van een succesvolle psycholoog naar een volwassen man die nauwelijks emoties toonde en regelmatig in woedde uitbarstte.
Een rampjaar volgde voor de moeder van Rianne. “Mijn vader was amper uit het revalidatiecentrum, toen mijn moeder zwanger van mij bleek. Toen ze twee maanden zwanger was, overleed totaal onverwacht mijn broertje van 1,5.” Het gezin stond daardoor in een overlevingsstand. “Toen ik wat ouder werd, herinner ik vooral nog goed hoe mijn broer en zus naar de badkamer renden als mijn vader weer ontzettend boos werd. Hij werd nooit fysiek, maar ze zochten daar wel een veilige plek.” Het hersenletsel zorgde ervoor dat Riannes vader vanuit het niets uit zijn vel kon springen. “Van mijn moeder moest hij daarna altijd zijn excuses aanbieden, maar daarna gebeurde het toch weer.”
Rianne sloot zich af voor haar vader. “Ik had besloten om onzichtbaar te zijn. Ik was stil en teruggetrokken, om maar geen conflicten te veroorzaken.” Toen ze uit huis ging en haar partner ontmoette, ging Rianne in therapie. “Ik heb nooit geleerd om een conflict aan te gaan en samen tot een oplossing te komen. Als je een relatie krijgt dan werkt zitten in een hoekje niet meer. Gelukkig kon ik dat bij die therapeut leren.”
Ondertussen heeft Rianne zelf kinderen en omdat de tijd doortikt besloot ze om weer gesprekken met haar vader aan te gaan. “Hij is nu 76 jaar en nu kan ik nog met hem in gesprek over de dingen die vroeger zijn gebeurd. Straks kan dat niet meer.” Rianne heeft veel met hem en haar moeder gepraat. “Mijn vader is op een manier nog steeds die intelligente man van voor het ongeluk. Hij benadert alles heel analytisch, maar echt voelen en beleven dat kan hij niet.” Haar vaders geheugen is ook niet goed, veel dingen van vroeger kan hij zich daardoor simpelweg niet meer herinneren.
Verdriet heeft Rianne er niet meer over. “Nee het is echt een afgesloten hoofdstuk. Het is zoals het is.” Rianne hoopt wel dat er meer gepraat wordt over niet-aangeboren hersenletsel. “Honderdduizenden mensen en hun gezinnen hebben hier mee te maken, maar daar is niet genoeg aandacht voor.” Ze vervolgt: “Het kan zoveel schelen als er meer hulp komt voor deze groep, want het kan een behoorlijke impact hebben. Niet alleen voor de persoon die het overkomt, maar ook voor het gezin.”
Bij Riannes ouders is de rust teruggekeerd. “Ze hebben hulp gekregen waardoor mijn moeder het een stuk rustiger heeft. Mijn vader blijft wie hij is, maar we hebben met hulp en door te praten geleerd hoe we er allemaal beter mee om kunnen gaan.”
In totaal zijn er zo’n 650.000 Nederlanders die beperkingen ervaren als gevolg van niet-aangeboren hersenletsel schrijft Hersenstichting Nederland. Per jaar lopen zo’n 140.000 mensen hersenletsel op. Dat kan door een ongeluk of val gebeuren. Van deze groep houdt zeker 40.000 forse blijvende beperkingen eraan over.
De podcast Het gebutste brein van mijn vader (DOCS/NTR) is vanaf 16 november te beluisteren via onder meer de app van Radio 1 en Spotify.
Klinisch neuropsycholoog: 'Burn-outs kunnen leiden tot blijvend hersenletsel'
