Mijn broer en ik zijn meteen samen met onze partners en ons 3-jarig dochtertje naar ons ouderlijk huis gekomen. Mijn moeder stond in de keuken het vlees en groenten te snijden voor in de nasi, want veel mensen betekent nasi, en over het barretje keek ze ons aan en sprak ze ons toe. Samen konden we dit aan en we mochten niet ons hoofd laten hangen, zo had ze ons niet opgevoed.

Maar iets in mij zei dat het einde toch wel eens dichterbij kon zijn dan wij die middag wilden geloven. Helaas kreeg dat onderbuikgevoel gelijk en was tien maanden later haar plekje in de keuken leeg. De nasi heeft nooit meer gesmaakt zoals toen…

Lees ookEls herdenkt haar zus Koba: 'Wat een avonturen hebben we beleefd'

De spil

Sindsdien is alles anders. Onze rots, onze regelaar, onze verbinder is er niet meer. Mijn moeder was namelijk de spil in ons gezin. Maar ze was nog veel meer dan dat. Met haar praktische manier van handelen, het invullen van onze agenda’s en het onderhouden van de contacten, maar ook als vrouw, moeder, schoonmoeder, oma, zus, tante en vriendin. Ze had geen idee hoe groot de leegte zou zijn die ze achterliet.

Ik denk ook regelmatig aan hoe het voor haar moet zijn geweest. Wetende dat de dromen die je samen had niet uit zullen komen; en ook stiekem hopen dat hij zijn geluk weer mag vinden omdat je hem dat zo gunt. En je ook realiseren dat je niet bij het afzwemmen van je kleinkinderen zal zijn, en dan maar hopen dat opa niet vergeet een cadeautje voor die kampioen te kopen.

Genieten voor twee

Eén dierbare herinnering kan ik niet noemen, dat zijn er te veel. Maar hoe ze was als moeder, hoe ze in het leven stond als mens en hoe ze tot het einde voor ons gezin zorgde, zal ik altijd meenemen als leidraad in mijn eigen leven. En als ik een stukje van haar genen mag overdragen aan mijn eigen kinderen, dan maakt me dat zielsgelukkig. Trots dat ik dat van haar heb geërfd!

Het leven zonder haar overvalt me soms nog steeds, ook al is het volgende maand elf jaar geleden. Regelmatig wil ik haar wat vertellen of wat vragen. Ik stel mezelf dan altijd de vraag of de keuzes die ik maak ook een keuze zou zijn die zij zou maken.

Het helpt om soms haar nuchterheid, haar no-nonsense kijk op het leven, voor de geest te halen om door te gaan. Ze zou niets liever willen. Dat maakt het verdriet en het intense gemis iets draaglijker. En als ik geniet, al is het van de kleinste dingen, dan geniet ik voor twee, omdat zij dat ook zo heerlijk kon.

Lees ookLenny herdenkt haar beste vriendin Joëlla: 'Ze was er onvoorwaardelijk voor me'