Zoon met een verstandelijke beperking

“Het is dubbel verdrietig wanneer je je zoon niet kan helpen en zelf de klappen vangt”, zegt Judy, moeder van Job (22). “Job heeft klassiek autisme en een verstandelijke handicap. Als je niet kan praten en de wereld is ongrijpbaar, kan dat heel frustrerend zijn.” Liever spreekt ze dan ook over frustratie, dan over agressie. “Job is heel lief, zachtaardig en grappig. Maar als hij overprikkeld raakt, moet dat er ergens uit. Die frustratie uit zich in agressie.”

Onbegrepen voelen

Dat zijn vooral de momenten dat hij zich niet begrepen voelt of er veel herrie is, vertelt Judy. Ze herinnert zich de keer dat hij haar duim pakte en helemaal naar achter boog. “Ik kwam hem altijd in het weekend opzoeken en dan gingen we rijden en patat eten. Ik kon een keertje niet, toen kwam ik een extra dag doordeweeks én we gingen andere dingen doen dan anders. Toen we wat gingen drinken op het terrein waar hij woont, werd hij al onrustig. En toen eenmaal duidelijk werd dat we weer niet gingen rijden, greep hij mijn duim. Hij probeerde duidelijk te maken: we moeten rijden, we zijn al te lang niet weggeweest.”

Opluchting

Hierover praten is lastig, ervaart ook Judy. “En dat terwijl heel veel mensen hiermee te maken hebben, blijkt ook wel uit alle reacties op de tweet. Een opluchting van: ik heb dat ook. Ik wil ook altijd graag dat mensen mijn zoon leuk vinden. In het verleden heb ik al zo vaak gehoord dat hij te moeilijk is. Dan ga je liever de leuke dingen benoemen dan de zware dingen, zodat mensen niet alleen ‘dat moeilijke kind’ zien.”

Voor je houden

“Het is fijn als je daar voor je gevoel niet over hoeft te zwijgen”, zegt Judy. “Dat leidt tot meer begrip.” ‘Tot nog toe hield ik het het liefst voor me’, schrijft ook columnist Harriët Duurvoort in de column in de Volkskrant na alle reacties die ze kreeg op haar tweet. ‘De buitenwereld reageert lang niet altijd zo hartverwarmend. Als een woedeaanval buiten gebeurt bijvoorbeeld. Niet zelden gaan voorbijgangers in een kring om je heen staan als je door je kind in elkaar geslagen wordt, een topattractie.’

Taboe

Huiselijk geweld door je verstandelijk beperkte overprikkelde kind is volgens Duurvoort een groot taboe. Terwijl het vaak voorkomt. “Wij horen dagelijks van ouders die met geweld van hun kind te maken krijgen”, zegt woordvoerder Joli Luijckx van de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA) tegen NOS.

Moeilijke keuze

Negatieve reacties van mensen op straat heeft Judy gelukkig zelf nooit gehad. “Dat komt ook omdat Job vanaf dat hij bijna acht was niet meer thuis woont, maar in een speciale instelling met begeleiding, waar niemand daarvan opkijkt.” Makkelijk was deze keuze niet. “Hij sliep ’s nachts niet, trok al het behang van de muur. Ik wilde heel graag zelf voor mijn zoon zorgen, maar heb ook een dochter waarvoor ik wil zorgen. Dat ging niet. Pas toen hij uit huis was, voelde ik dat ik ver over mijn eigen grenzen heen was gegaan.”

Lees ook
Arja’s dochter Daphne (29) heeft autisme en zit regelmatig in de isoleercel

Een open gesprek

Door over haar eigen ervaring te vertellen hoopt ze dat dit probleem bij meer mensen bekend wordt. “Dat mensen weten dat het loodzwaar is. En dat ze kunnen vragen: goh, hoe gaat dat bij jou? Het zet de deur open voor een gesprek.”