Zweterig dekbed

Bij een overgang denken veel vrouwen – én artsen – aan opvliegers en een zweterig dekbed in de nacht. Veel vrouwen hebben geen idee dat de menopauze bijvoorbeeld ook gewrichts- en spierklachten, hartkloppingen in rust en extreme vermoeidheid kan veroorzaken. “En slecht slapen leidt dan weer tot geheugen- en concentratieproblemen die je werk kunnen beïnvloeden.” Ook veranderingen in figuur – “van een peer naar een appel” – kunnen erbij horen.

Labiel

Daarnaast zijn mentale klachten een mogelijk symptoom, legt Van Dijken uit. “Sommige vrouwen herkennen zichzelf niet meer.” Ze zijn labiel, hebben een kort lontje en kampen met stemmingswisselingen. Ook kun je introverter worden. “Ze hebben geen zin meer om sociaal te doen en zitten liever alleen thuis op de bank. Sommige vrouwen worden minder zorgzaam.”

Lees ook
Praten over overgang op werk is taboe: ‘Jongere collega’s lachen erom’

Verzamelterm

Maar kom je bij de (huis)arts met een verhaal over vermoeidheid, stress en niet lekker in je vel zitten? Dan krijg je al snel het stempel burn-out. “Het is een soort verzamelnaam voor als het niet goed met iemand gaat”, zegt Van Dijken. Artsen denken vaak niet eens aan de overgang, vertelt de gynaecoloog. “En vrouwen zelf ook niet. Ze voelen zich labiel, moe en onzeker. Ze denken dan al snel: dat komt door werkstress. Zelfs als er op het werk eigenlijk niets mis is.”

Verkeerde behandeling

Maar de twee staan ook niet volledig los van elkaar. “Hevige overgangsklachten kunnen een burn-out veroorzaken, maar de oorzaak is dan wel lichamelijk. Vrouwen krijgen zo vaak de verkeerde behandeling.” Want stoppen met werken en mediteren, dat werkt voor vrouwen in de overgang niet. “Maar met de juiste behandeling staan vrouwen zo weer op de rails.”

Wondermiddel

Drink bijvoorbeeld minder koffie, thee en wijn, raad Van Dijken aan. “Daar worden opvliegers erger van. Bij rokers komen de symptomen vaak eerder en zijn ze ernstiger.” Begrijp daarnaast je grenzen. “Doe niet tien dingen tegelijk zoals eerst, maar zeg ook eens nee.” Zijn je klachten écht heel heftig? “Dan is hormoontherapie een oplossing. En nee, dat is met de producten die we in Nederland gebruiken niet kankerverwekkend.” Sommige mensen noemen het een wondermiddel, zegt de arts. “Dat is het natuurlijk niet, maar het helpt wel.”

Lees ook
Acht tips voor in de overgang van journalist José Rozenbroek

Opluchting

Weten dat het de overgang is, helpt al een hoop, zegt Van Dijken. “Een burn-out klinkt meteen heftig, en door vage klachten zijn vrouwen vaak bang dat ze iets aan hun hart hebben of misschien wel dement worden.” Vrouwen lopen daarom vaak opgelucht de deur uit, zegt de gynaecoloog. En al duurt de overgang gemiddeld twee tot tien jaar: “Ze weten ook dat het weer overgaat.”

Doorhebben

Tachtig procent van de vrouwen tussen de veertig en zestig kampt met minstens één van de overgangssymptomen, benadrukt de gynaecoloog. “Het is een onderschat probleem. Eigenlijk moet iedereen in deze leeftijdscategorie aan de overgang denken als het even niet helemaal lekker gaat.” Ook bij artsen is meer kennis nodig, zegt Van Dijken. Velen herkennen de symptomen niet. Ze citeert daarom vaak Johan Cruyff: “Je ziet het pas als je het doorhebt.”