Wat er precies aan de hand is, is denk ik voor iedereen nog een raadsel, maar duidelijk is wel dat de afgelopen maanden veel, heel veel meisjes in Iran onwel zijn geworden op school.
In de internationale berichtgeving varieert het aantal slachtoffers van de mysterieuze vergiftigingen tussen ruim duizend tot zevenduizend en iedere keer gebeurt het volgens een vast stramien: mensen klagen over vervelende geuren of gassen waarna ze bijvoorbeeld misselijk en duizelig worden of buikpijn krijgen. Bij de meesten gaan de klachten snel weg, maar het gebeurt massaal en op veel scholen verspreid over het land.
Dit alles speelt al sinds afgelopen november en deze week zijn de eerste arrestaties verricht. Wie er opgepakt zijn, is nog onbekend, hoe dat onderzoek is uitgevoerd ook.
Opvallend is wel dat de Iraanse leiders eerst zwegen over de vergiftigingen, helemaal niks deden en pas na steeds luider klinkende kritiek in beweging kwamen en daarna de schuld gaven aan ‘vijanden’ van de staat. Hoewel dat eigenlijk helemaal niet opvallend is, dat doen despoten altijd: misstanden ontkennen en daarna een vage vijand de schuld geven van de onrust die ze zelf creëren. Bovendien zwijgen diezelfde leiders ook over de martelingen en verkrachtingen van opgepakte demonstranten waar ze wel aantoonbaar schuldig aan zijn.
Het is dus niet raar dat critici meteen naar de Iraanse overheid als schuldige wezen: door de meisjes te vergiftigen, zouden ze gestraft worden voor hun deelname aan de protesten en bang gemaakt worden. Geen onlogische gedachte. Meisjes en vrouwen aan hun haren van straat sleuren, geeft veel gedoe en slechte PR. Op deze geniepige manier maak je niet alleen de meisjes bang, maar ook hun ouders die hen vervolgens thuis houden. Missie volbracht.
In theorie kan het natuurlijk, dat de staat niet zelf de orders heeft gegeven om aan die knoppen op de scholen te zitten, dat ze niet bedacht hebben om meisjes ziek en bang te maken en zo het protest te smoren. Het is best mogelijk dat er een groep is die tegen iedere vooruitgang en vrouwenrechten is en op deze manier de weerzin tegen de overheid wil breken.
Dat kan allemaal, want het probleem in landen waar onderdrukking de norm is, is niet alleen de overheid, maar de talloze aanhangers die de staat steunen en die bereid zijn ver te gaan om de status quo te handhaven. Dat zijn de gevaarlijkste types, omdat ze onder de radar kunnen werken om veranderingen te saboteren.
Genoeg conservatieven die vrouwen onder de duim willen houden – niet alleen in Iran – en deze vergiftigingen lijken een nieuwe fase in de cultuurstrijd die altijd al over de ruggen van vrouwen gaat. Dat nu kinderen als kanonnenvoer worden ingezet, is een nieuw dieptepunt.
'Rebellie en tegen de stroom in durven gaan, is vaak heel ondankbaar werk'
