Persoonlijke kenmerken, waaronder nationaliteit, wogen mee bij het bepalen of iemands aangifte handmatig werd gecontroleerd. Dat blijkt uit discriminerende handleidingen die werden gebruikt. Dit valt onder institutioneel racisme, schrijft de bewindsman. Hij verwijst naar een recente definitie van die term door het College voor de Rechten van de Mens.

Niet door de beugel

De handleidingen kunnen niet door de beugel, zegt Van Rij, evenals de door inspecteurs gebruikte “bewoordingen” zoals die naar boven kwamen in een onderzoeksrapport naar de zwarte lijsten die het kabinet tot enige tijd geleden gebruikte.

Maar het gaat hierbij om acties van “een aantal medewerkers” en niet iets dat breed bij de Belastingdienst speelde, beklemtoont de bewindsman. Op de handleidingen zaten “geen kwaliteitscontroles, geen waarborgen”. Ze zijn ook jarenlang niet opgemerkt. “Met de inzichten van nu, 2022, denk je: hoe heeft dat kunnen gebeuren?”, aldus Van Rij.

Erkenning

Het erkennen van institutioneel racisme zonder aan die erkenning gevolg te geven zou volgens de staatssecretaris een “loze handeling” zijn. Er is al veel in gang gezet om zaken bij de fiscus te verbeteren, benadrukt hij. De erkenning is volgens Van Rij onderdeel van een “reinigingsproces”.

Lees ookBelastingdienst al ruim anderhalf jaar op de hoogte van discriminerende criteria