Door stijgende zorgkosten voor jongeren moeten gemeenten flink bezuinigen. En dat is niet voor het eerst. Waar gaat het toch mis?
Jeugdzorg: waarom het gemeenten niet lukt de begroting op orde te krijgen
Minder cultuur, minder onderhoud aan wegen en gebouwen en ook de belastingen gaan omhoog vanwege het begrotingstekort bij jeugdzorg, blijkt uit een rondgang van de Volkskrant.
Jeugdzorg is het grootste probleem
Jeugdzorg is voor tweederde van de gemeenten het grootste probleem, schrijft de Volkskrant. Ze overschreden de afgelopen twee jaar hun budget met bijna 600 miljoen. In een brandbrief aan minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) sprak Rotterdam eind 2018 al van “een knellende situatie”. Uit onderzoek van de NOS en Binnenlands Bestuur bleek toen dat vier op de tien gemeenten overwogen vanwege geldgebrek minder professionele hulp voor probleemjongeren in te schakelen.
Maar sommige jongeren staan nu al zes tot acht maanden op een wachtlijst. Daarom kondigden vakbonden en werkgevers gisteren gezamenlijke stakingen door het hele land aan. Ze vinden dat de rijksoverheid 750 miljoen extra moet uittrekken om wachttijden voor jongeren in te korten.
428 duizend jongeren in de jeugdzorg
Sinds 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor alle hulp voor jongeren binnen hun grenzen. Daar valt specialistische zorg voor jongeren met ernstige psychische stoornissen of gedragsproblemen onder, maar ook de jeugdreclassering, pleegzorg, zorg in gesloten jeugdinstellingen en zorg aan jongeren met een licht verstandelijke beperking. En dat kost een hoop geld.
Daar komt nog eens bij dat het aantal personen tot 23 jaar in de jeugdzorg sindsdien is gestegen met 12 procent. In 2015 waren het er nog 380 duizend, en in 2018 groeide dat naar 428 duizend, bleek eerder deze week uit cijfers van het CBS.
Wijkteams signaleren problemen sneller
Voor deze stijging geven de gemeenten verschillende verklaringen, bleek uit onderzoek van de NOS en Binnenlands Bestuur. Tweederde van de gemeenten zegt problemen sneller te signaleren, omdat ze sinds 2015 met wijkteams werken. Zo zitten ze dichter op de jongeren. De helft denkt dat er ook steeds meer jonge mensen met problemen bijkomen.
Geld alleen kan jeugdzorg niet redden
Toch is alleen geld niet genoeg, zei Hans Spigt, voorzitter van Jeugdzorg Nederland vorige week tegen NRC. “De meeste van onze leden hebben hun omzet de afgelopen jaren zien dalen, soms zelfs fors, en toch zijn de kosten voor gemeenten gestegen.” Waar gaat dat geld toch naartoe, vraagt de voorzitter zich af.
Lees ook:
Jeugdzorg eist 750 miljoen voor het terugdringen van wachtlijsten
Daarnaast moeten ouders en scholen meer betrokken worden bij de zorg, zegt Tom Yperen van het Nederlands Jeugdinstituut. Experimenten waar hulpverleners uit de jeugdzorg leerkrachten ondersteunen waren volgens Van Yperen veelbelovend. Kinderen werden zo op jongere leeftijd al begrepen en sneller geholpen – maar ook deze experimenten werden uiteindelijk weer stopgezet vanwege een gebrek aan geld.