De kern

Miryam (foto bovenaan) is alleenstaande moeder en werkt als verzorgende in verschillende verpleegtehuizen. Ze plant haar werktijden zo veel mogelijk onder schooltijden, nacht- en avonddiensten draait ze sporadisch en als zzp’er is ze ook verlost van al het papierwerk en contactgesprekken. “Ik heb nu veel meer tijd voor de mensen. Ik kom weer tot de kern: waarom ik voor de zorg heb gekozen.”

Zzp’er in de zorg

In oktober 2018 maakte ze de overstap van loondienst naar zzp, voor haar gezin. “Ik was veel weg. Vooral mijn jongste dochter van elf had het daar moeilijk mee.” Doodeng vond Miryam het om te starten. “Je hebt overal weer een eerste dag, maar het is uiteindelijk heel uitdagend.” Het vinden van werk is trouwens nooit een probleem geweest. Miryam komt ruim boven de drie opdrachtgevers per jaar. “Ik kom zelfs op het punt dat ik me schuldig voel dat ik ‘nee’ moet zeggen.”

Vooroordelen

De helft van haar uurloon zet ze opzij voor zaken als belasting, pensioen en ziektekostenverzekering. Of ze er onderaan de streep straks ook écht flink op vooruit gaat, kan ze nu nog moeilijk voorspellen. Slechter gaat het in ieder geval niet. Ze heeft wel te maken met vooroordelen. “Niet in mijn gezicht, maar achter je rug zijn er soms reacties van: ‘Die zzp’ers komen zich hier even verrijken’. Nou, dan zit je bij de zorg in de verkeerde tak van sport. Dat is geen vetpot.”

Lees ook
Rozemarie (25) is zzp-juf: ‘De lonen omhoog lukt niet, dus dan maar zo’

Groei

Het aantal zzp’ers binnen de zorg groeit hard, blijkt uit cijfers van de Kamer van Koophandel. In 2014 stonden er nog 91.148 zelfstandigen geregistreerd. Inmiddels zijn dat er 135.327. Het is vooral de flexibiliteit en vrijheid die zzp’ers aanspreekt, weet hoogleraar arbeidsrecht Lucy van den Berg. Met name door ons arbeidsrecht en belastingsysteem groeit het totale aantal zzp’ers hier harder dan in de rest van Europa, legt ze uit. “Er wordt veel gevraagd van werkgevers, zoals twee jaar doorbetalen bij ziekte. Daarnaast betalen laagverdienende zzp’ers nauwelijks belasting.”

Zorgsector

Door schaarste binnen de zorg hebben werkenden in die sector bovendien een sterke positie. Maar: “Het werk moet nou eenmaal gedaan worden. Een zzp’er kan hierover onderhandelen en dat kan een probleem worden voor werkgevers.” De groei van zzp’ers vindt Van den Berg ongunstig, voor de arbeidsmarkt en uiteindelijk ook ons land. “Je verdrijft werknemers. Die gaan onderling concurreren en dat kan nooit de bedoeling zijn.”

Den Haag

De oplossing ligt vooral bij politiek Den Haag: er moet meer geld vrijgemaakt worden voor arbeidskosten. “Het in dienst zijn moet weer aantrekkelijk worden gemaakt. Werknemers moeten fatsoenlijke arbeidsomstandigheden en voorwaarden hebben.”

Zelfstandigenaftrek

Het terugschroeven van de zelfstandigenaftrek en een minimumuurloon voor zzp’ers vindt ze daarom een goed idee. Kansen worden hiermee wat gelijker. Ook moet er kritisch gekeken worden naar wie er écht zzp’er is: “Als je bijvoorbeeld werkt voor een thuiszorgorganisatie, in hoeverre ben je dan een echte ondernemer? Je loopt weinig risico.”

Lees ook
Minimum uurloon voor zzp’ers: ‘Dit plan werkt ondernemers alleen maar tegen‘

Schrijnend

Burn-outs of collega’s die tien diensten achter elkaar draaien: Miryam vindt het vreselijk om te zien. “Mensen verzuipen in zorgland. Het is schrijnend, maar ik heb voor mezelf deze keuze gemaakt. Ik snap dat niet iedereen in die omstandigheid is, maar ik heb nu vrijheid. Ik ben er een betere verzorgende en betere moeder van geworden.”