Thuis eten we al jaren geen vlees meer: mijn man en ik zijn allebei sinds onze puberteit vegetariër. Maar toen mijn man aangaf dat hij vanaf 1 januari 2020 ook het laatste restje dierlijk voedsel overboord wilde gooien en volledig vegan wilde gaan, moest ik toch even slikken. Sterker nog, ik barstte uit in een gênante huilbui. “Kunnen we dan nooit meer samen een kaasplankje eten?”, jankte ik. “En moeten we voortaan naar van die muffe vegan restaurants?”

Lees ook
Aafke over #Fundafun: ‘Ik ben dol op gluren bij de buren’ 

Achteraf schaam ik me kapot voor mijn reactie. Ik roep al jaren hoe bizar de bio-industrie is en dat we zowel voor de dieren als voor het klimaat echt een drastische verandering in ons eetpatroon moeten aanbrengen. En uitgerekend ik doe zo moeilijk over een blokje kaas?

Ik besloot me te verdiepen in veganistische opties en ontdekte al snel dat verrassend veel melkproducten prima te vervangen zijn. Stampot maken met wat sojamelk en cashewnotenpuree: je proeft het verschil niet met boter en melk. En koffie met havermelk is ook prima te hachelen.

Maar wie aan dier en milieu wil denken, dient met veel meer factoren rekening te houden dan de vraag of een product letterlijk uit een dier is gehaald of niet. Vanochtend verscheen een grote studie van de universiteit van Oxford naar de duurzaamheid van alternatieven voor melk.

Amandelmelk is momenteel ontzettend populair. De consumptie ervan stijgt hard, maar dat is niet per se goed nieuws. Amandelbloesem heeft bijen nodig om bestoven te worden. Daarvoor worden momenteel commerciële bijenvolken ingezet. Dat leidt weer tot enorme bijensterfte in bijvoorbeeld Californië. En het uitbuiten van bijen is niet alleen dierenleed, bijensterfte is ook een ecologische ramp.

Lees ook
‘De wachtlijsten hebben mij en mijn naasten tot wanhoop gedreven’

Kokosmelk, dan? Liever niet. Kokospalmen groeien alleen in een tropisch klimaat, en de groei van de vraag naar kokos leidt in arme gebieden als de Filipijnen tot uitbuiting van arbeiders, én het kappen van grote stukken regenwoud. Rijstmelk? Het maken daarvan kost verschrikkelijk veel water.

Wat mogen we dan nog wel drinken? De beste optie is havermelk. Haver verbouwen we al op grote schaal, nu nog vooral voor veevoer. Maar als we de bio-industrie verkleinen, kunnen we die haver mooi zelf in onze koffie gooien. En geloof mij als verstokte latte-drinker: dat smaakt echt prima.