Het aantal meldingen van afpersing met naaktbeelden is het afgelopen jaar verdubbeld. Ruim vijfduizend keer werd er in 2023 aan de bel getrokken over dit onderwerp.
Dat blijkt uit de jaarcijfers van Offlimits, het Expertisecentrum Online Misbruik.
Triggerwarning: dit artikel gaat over seksueel geweld.
De meldingen vallen onder de term ‘sextortion’. “We spreken van sextortion wanneer je bedreigd of gechanteerd wordt door iemand die zegt jouw intieme foto’s of video’s online te zullen delen, als je niet doet wat diegene vraagt”, legt Nikki-Lee Janssen van Helpwanted, onderdeel van Offlimits, uit. “Dat chanteren kan allerlei vormen aannemen; van het moeten versturen van meer intieme beelden of het moeten verrichten van seksuele handelingen tot aan het moeten betalen van geld.”
En hierover wordt dus steeds vaker meldingen gedaan: het afgelopen jaar werd er 5005 keer om advies gevraagd over dit onderwerp. “Dat is een verdubbeling ten opzichte van het jaar daarvoor. Het is schrikbarend”, aldus Janssen. “Deze vorm van misbruik kan veel schade aanrichten. Vertrouwen kan beschadigd raken en ook kunnen er lichamelijk klachten optreden, zoals slapeloosheid en stress.”
Suzanne (21) werd als 10-jarig meisje online misbruikt door oudere man: 'Hij vroeg het en ik deed het'
Toch komt de verdubbeling van het aantal meldingen niet volledig uit de lucht vallen. “Het aantal meldingen van misbruik die bij ons binnenkomen, stijgt al jaren. De meeste van die meldingen gaan over sextortion.” Hoe het komt dat Offlimits steeds meer meldingen binnenkrijgt, is lastig te verklaren zegt Janssen. “Het kan komen dat mensen zich gaan melden doordat er een wetswijziging aankomt. Hierdoor worden daders eerder gestraft. Ook kan het komen doordat er in de media meer aandacht aan misbruik wordt besteed.”
Of sextortion dus ook vaker gebeurt, is lastig te zeggen, maar: “Ik denk dat wij pas het topje van de ijsberg zien. De schaamte is vaak enorm en de drempel om naar hulp te zoek is daardoor hoog.”
Die drempel om hulp te zoeken, ligt bij mannen vaak nog een stuk hoger. “De meldingen die wij binnenkrijgen van jonge meiden en vrouwen hebben vaak betrekking op naaktbeelden waarbij een ex de dader is. De vrouwen worden onder druk gezet om meer naaktbeelden te sturen of om seksuele handelingen te verrichten – anders worden de naaktbeelden verspreid.”
Bij mannen kan het in sommige gevallen een heel ander verhaal zijn. “In die gevallen zit er een heel netwerk van buitenlandse bendes achter.” Die bendes zijn actief op datingplatforms en doen zich voor als vrouw. “Er ontstaat dan een gesprek dat er zo is op gericht dat de man naaktbeelden van zichzelf gaat sturen. Vervolgens wordt hij onder druk gezet om geld te geven”, vertelt Janssen. In sommige gevallen kan het zelfs fataal aflopen omdat de man in kwestie geen uitweg meer ziet.
“Melding maken van sextortion is heel erg kwetsbaar en ontzettend dapper. Soms kan het voor slachtoffers voelen dat het geen zin heeft, maar één melding kan al voldoende zijn om een dader te stoppen”, besluit Janssen.
Heb jij seksueel geweld meegemaakt en wil je daarover praten? Centrum Seksueel Geweld biedt professionele hulp en is 24/7 bereikbaar via het telefoonnummer 0800 – 0188. Je kunt ook terecht bij Slachtofferhulp Nederland via 0900-0101.
Deze lichamelijke reacties tijdens én na seksueel misbruik zijn heel normaal
