Vuurwerkramp

“Het was echt precies hetzelfde weer als nu. Blauw en zonnig”, blikt Rob terug op die ene dag. Tijdens de vuurwerkramp woont Rob in Ootmarsum, zijn hele leven speelde zich af in Enschede. “Mijn vrienden, familie, mijn leven was daar.”

Rob wil zijn verhaal delen, maar benadrukt niet te willen spreken namens slachtoffers en gedupeerden van de ramp. “Ik vertel het echt vanuit mijn eigen ervaring.”

De vuurwerkramp in Enschede van twintig jaar geleden in tien indrukwekkende foto'sLees ook

‘Ik wist niet wat ik zag’

Rob rijdt op de snelweg wanneer hij de explosie in de achterruit van zijn auto kan zien. “Ik wist niet wat ik zag, het was zo bizar.” Hij weet het nog precies, op 13 mei 2000 laat hij de honden uit voordat hij naar zijn moeder zou gaan rijden voor Moederdag.

Tijdens het uitlaten van de honden komt hij zoals altijd langs de Kuiperberg, zo ook die dag. “Vanuit daar heb ik altijd mooi zicht op Enschede”, vertelt hij. Dit keer is het uitzicht voor Rob anders, het uitzicht is gevuld met een grote witte rookpluim in de verte. “Het deed mij denken aan een bosbrand.” Later blijkt dit de brand te zijn die op dat moment al woedt in het pand van het bedrijf S.E. Fireworks.

Een koepel van vuur

Niet veel later rijdt Rob nietsvermoedend en volgens plan naar z’n moeder. “Ik reed ongeveer bij Oldenzaal, toen het fout ging.” Rob wordt opgeschrikt door de explosies die volgen. “Links van mij zag ik een enorme koepel van vuur, gevolgd door een enorme klap. Vanuit mijn achteruitkijkspiegel zag ik die herkenbare enorme zwarte rookpluim. Ik had een onderbuikgevoel dat het meteen foute boel was.”

Lang is het voor Rob zoals veel Enschedeërs onduidelijk wat er precies aan de hand is. “Ik begon gelijk te bellen naar vrienden. Daarnaast zette ik de lokale radio aan”, vertelt hij. Niet veel later spreekt hij een vriend, die tevens bij hem in het bedrijf werkt. Zoals velen bezoekt hij wat later de rampplek om mogelijke schade te inventariseren. “Hij was binnen, maar moest het pand eigenlijk gelijk verlaten.”

“We kwamen er goed vanaf”, concludeert Rob na het telefoontje met een vriend. “Buiten kapotte ramen en betimmeringen die ontzet waren was alles nog intact.”

‘De omvang was zo enorm’

Een paar dagen na de ramp wordt het rampgebied afgezet met een schutting. Rob bezoekt net daarvoor het rampgebied, eerder bleef hij er liever van weg. “Ik wilde niemand voor de voeten lopen”, vertelt hij. “Ik kon nog net door de schutting heen kijken voordat het echt gesloten werd, maar wat ik daar heb gezien is echt ongelofelijk. De omvang was zo enorm.” Rob mag vanaf dat moment twee weken lang het pand niet meer betreden.

Rob omschrijft het rampgebied wat hij dan nog kan zien als “kaal en grijs.” De huizen die Rob eerder nog zag staan op beelden tijdens verslaggeving van de ramp op televisie, zijn inmiddels verdwenen. “Dat bleek door de enorme hitte te komen, alles was niet veel later gewoon weg.”

Na jarenlang onderzoeken: 'Verkeerde mensen veroordeeld voor vuurwerkramp Enschede'Lees ook

Onduidelijkheid

De sfeer in de stad vindt Rob tijdens de dagen die volgen “grimmig.” De onduidelijkheid van wat er komen gaat zorgt voor veel verdriet. “Mensen waren op zoek naar spullen of bezochten de plek waar hun huis stond”, vertelt hij.

“Mensen waren soms blij met een papiersnipper van een foto, dat is ontzettend verdrietig. Sommigen waren echt alles kwijt.” De ramp kostte uiteindelijk 23 mensen het leven, ongeveer 950 mensen raakten gewond. Meer dan duizend mensen raken hun huis kwijt.

Enschede was in rouw

Voor Rob wordt de impact van de ramp tijdens de dagen die volgen steeds duidelijker. “Mensen konden hun garagedeuren niet meer dicht doen door het golven van de ondergrond en ook in de binnenstad waren winkeliers aan het stoffen en glas aan het ruimen.” Anders dan je misschien zou denken, was de stad volgens Rob stil. Enschede was in rouw.

Gaël (destijds 14) kijkt in ‘Redding na de Ramp’ terug op vuurwerkramp: 'Denk dat ik zo’n tien meter door de lucht vloog'Lees ook

Om iets te kunnen doen, zet Rob snel na de ramp een online condoleanceregister open. Later hoopt Rob met zijn bedrijf, een communicatie- en ontwerpbureau, hulp te kunnen bieden waar nodig. Hij helpt tijdens én na de ramp met de communicatie van toekomstplannen en de berichtgeving daarover.

Periode na ramp is ‘dubbel’

Rob kijkt “dubbel” terug op de langere periode die volgt na de ramp. Ooit verhuisde hij naar Enschede voor zijn studie aan de kunstacademie. Dat de ramp ook ruimte maakte voor creativiteit, vindt Rob als kunstenaar bijzonder. “De vuurwerkramp was immens, maar heeft ook veel goeds gebracht voor de stad. Al werd die opvatting liever gefluisterd.”

“Er ging veel geld en energie naar de wederopbouw, daarvoor is een prachtige wijk voor teruggekomen met veel respect naar de oorspronkelijke bewoners”, vertelt Rob. “Zo hebben ze het oorspronkelijke stratenplan aangehouden tijdens de wederopbouw, iets wat veel mensen geholpen heeft.”

‘Bijzonder’

Rob zit door de communicatieopdrachten tijdens de wederopbouw van de wijk regelmatig bij overleggen tussen de gemeente en oorspronkelijke bewoners. “Je maakt deze gesprekken dan van dichtbij mee, ik vind het echt bewonderenswaardig hoe deze twee groepen met elkaar in gesprek gingen.”

Rob is sinds de ramp “trotser” op zijn stad, zo vertelt hij. “Ik ben echt gaan houden van die no nonsense-mentaliteit hier.” Zijn bedrijf is inmiddels verhuisd en staat nu echt in de ‘nieuwe’ wijk Roombeek. Hij kijkt vanuit het raam uit op de rampplek. “Mensen lopen er vaak voorbij, maar het is ongelofelijk wat daar op die plek is gebeurd. Daar denk ik elke keer weer aan.”

‘Er gaat geen maand voorbij’

Voor Rob en anderen is het vandaag dus inmiddels 25 jaar geleden dat de vuurwerkramp plaatsvond. “Toch gaat er nog steeds geen maand voorbij dat ik het er niet een keer over heb, hier leeft het nog altijd.”

Dramaserie over vuurwerkramp Enschede in de maakLees ook