In het kader van De Week van Toegankelijkheid spreken we Sylvana die slechtziend is en door het leven gaat met haar blindengeleidehond Arlan. Ondanks haar slechte zicht laat ze zich totaal niet tegenhouden.

Sylvana (24) is bijna helemaal blind: 'Ik viel en toen schoot mijn netvlies los'
Losschieten
Sylvana is geboren met de oogaandoening Coloboom. Dit houdt in dat haar iris en netvlies in beide ogen niet volgroeid zijn. Ze is dus slechtziend. “Ik ben geboren met maar zo’n tien procent zicht, maar dit is uiteindelijk verslechterd. Nu zie ik met mijn linkeroog nog maar vier procent. Je kunt mijn zicht vergelijken met de achtergrond van een foto die gemaakt is door een professionele fotograaf. Ik zie alleen contouren en wazigheid.”
Een risico van Sylvana’s aandoening is dat haar netvlies kan losschieten. Dat gebeurde helaas bij haar rechteroog. “Mijn ouders en ik wisten helemaal niet dat het mogelijk was dat mijn netvlies makkelijk kon loslaten. Ik ben een keer heel hard gevallen en toen schoot mijn netvlies zo los. Hierdoor ben ik al het zicht in mijn rechteroog verloren.”
Angstig
Sylvana werd na haar val erg angstig en durfde niet meer alleen over straat. Ze was namelijk bang dat ze ook aan haar andere oog blind zou worden. “Ik raakte geïsoleerd en deed veel beroep op mijn vrienden en familie, zodat zij mij konden helpen. Ik was echt heel erg bang dat ik opnieuw zou vallen en dat mijn netvlies aan de linkerkant ook los zou komen. Uiteindelijk wilde ik weer zelfstandiger zijn en ben ik gaan kijken naar een oplossing. Toen kwam ik uit bij een blindengeleidehond.”
Zo kwam Sylvana terecht bij Arlan, een blindengeleidehond die haar leven een stukje makkelijker zou maken. “Ik noem Arlan ook wel mijn ogen op pootjes. Hij brengt me veilig van a naar b. Aan de hand van de commando’s die ik geef, leidt hij me overal naartoe en omzeilt hij daarbij obstakels. Hij is eigenlijk 24/7 bij mij, we doen alles samen. Ik ben echt afhankelijk hem.”
Wat veel mensen niet weten, is dat een blindengeleidehond meer doet dan het begeleiden van zijn baasje. “Arlan kan ook commando’s van mij weigeren in gevaarlijke situaties of bij diepe afstapjes. Die intelligente ongehoorzaamheid is iets wat mij heel veel zekerheid heeft gegeven.”
Weigeren
Met de hulp van Arlan kan Sylvana een heleboel dingen doen. Toch is ze van mening dat de maatschappij niet toegankelijk genoeg is voor slechtzienden. “Je moet echt trucjes verzinnen om een weg te vinden in alles wat je doet. Een voorbeeld hiervan is de borden op een station of de nummers van gebouwen. Ik kan natuurlijk niet goed lezen.”
Ook is niet iedereen op de hoogte van het belang van Arlan. “Ik kom weleens in situaties waarbij ik geweigerd wordt omdat mensen bijvoorbeeld niet van honden houden. Dat gebeurt bijvoorbeeld in hotels of restaurants. Dit soort reacties kwetsen mij heel erg en voelen dan ook als een belediging. Iemand die in een scootmobiel zit, kan namelijk ook gewoon naar binnen.”
Tegenhouden
Toch heeft Sylvana zich nooit laten tegenhouden door haar aandoening. Zo studeert ze en geniet ze nog steeds met volle teugen van het leven. “Ik ben van mezelf heel positief. Ik probeer van alles te doen en als ik merk dat dingen lukken geeft me dat een heel fijn gevoel. Dat heb ik dan toch geflikt.”
Iets wat Sylvana ook een fijn gevoel geeft, is dat ze ondanks de moeilijkheden studeert. “Er zijn gelukkig heel veel hulpmiddelen en behulpzame studenten die mij helpen. Zo zijn al mijn boeken digitaal, krijg ik de powerpoints van mijn docenten opgestuurd, zodat ik die op mijn eigen laptop mee kan kijken en krijg ik langer de tijd voor mijn toetsen. Typen is ook geen probleem. Ik weet waar alle toetsen op het toetsenbord zitten en kan blind typen.”
Ook heeft ze een telefoon en houdt ze contact met anderen via WhatsApp. “De berichten op WhatsApp kunnen gedicteerd worden, waardoor ik eigenlijk niet eens hoef te typen. Dat is hetzelfde met het lezen van berichten op mijn telefoon. Ik kan ze voor laten lezen, maar ook het lettertype vergroten, waardoor ik het kan lezen.”
Jammer
Het enige wat Sylvana nooit zal kunnen doen is het besturen van een auto. Dat is iets wat ze heel jammer vindt, omdat ze hierdoor afhankelijk is van het OV. “Ik loop eigenlijk alle routes en moet altijd rekening houden met het openbaar vervoer. Hierdoor ben ik soms veel langer onderweg dan nodig is.”
Maar dat is dan ook het enige obstakel. Verder kan ze namelijk alles en wil ze dat ook aan anderen laten zien.”Ik ben niet zielig. Mensen denken vaak dat ik door mijn aandoening niets kan, maar ik kan juist alles doen wat ik wil. Ik zou ook op mezelf kunnen wonen als ik dat wil. Zo help ik thuis met het huishouden en kan ik schoonmaken. Ik ga gewoon iets vaker over een plek, zodat ik zeker weet dat het goed gedaan is. Ook vertel ik mensen meteen dat ik slechtziend ben als ik ergens voor het eerst kom. Ik wil namelijk niet dat anderen denken dat ik asociaal ben omdat ik ze straal voorbij loop. Arlan is ook een hele grote hulp en helpt mij met heel veel. Vroeger was ik heel bang, maar nu voel ik me zeker en durf ik alles aan.”
