Heb je tijdens het strijden voor je scriptie standaard ChatGPT in je browser staan? Believe us, you’re not the only one. Half studerend Nederland gaat ermee aan de haal. Wij checken of ’t eigenlijk wel mag én hoe je het moet gebruiken.

Is ChatGPT jouw bestie tijdens je scriptie? Wij checken of 't mag
LINDA.meiden spreekt Tom Naberink, AI-expert op het gebied van onderwijs (hij ownt de site AI voor Studenten) én docent aan de HAN.
ChatGPT scriptie
In hoeverre mag je ChatGPT gebruiken voor je scriptie?
“Dat verschilt heel erg per hogeschool en universiteit, en binnen onderwijsinstellingen zelfs ook nog per opleiding. Als het goed is zegt jouw docent of het wel of niet mag – anders moet je het zelf checken. De meningen zijn erover verdeeld, dat vind ik gek. Wij kunnen als docenten niet identificeren of iets geschreven is met AI; dat kan alleen als een student het heel dom heeft gebruikt. Als we het niet kunnen identificeren, kunnen we het ook niet verbieden, vind ik.”
Hoe gebruik je het op een slimme manier?
“Eerst een dom voorbeeld: ik heb weleens een stuk binnengekregen waarin onderaan stond: ‘Als je nog verdere vragen hebt, laat het weten’. Overduidelijk dat dit gekopieerd en geplakt is. Soms staan er ook woorden in die studenten helemaal niet kennen; dat is een indicator dat het niet iemands eigen stuk is. Een slimmere manier is om te vragen in elke pagina een taal- of typfoutje te zetten, dan zien docenten het al minder. En als je het écht slim wil inzetten, upload je een verslag wat je ooit zelf hebt geschreven en vraag je om je schrijfstijl te analyseren. Vervolgens kun je vragen om je nieuwe verslag in deze stijl te laten schrijven. No way dat docenten het dan zien.”
Zelf ben je docent. Moedig je aan dat studenten het gebruiken?
“Absoluut. Uiteindelijk is het onze taak in het onderwijs om studenten voor te bereiden op het werkveld – hier moet je ook weten hoe je met AI werkt. Je kan het niet tegengaan of verbieden, dus laten we vooral leren hoe je het wél moet gebruiken. Op dit moment gebruikt de student het echt op een hele domme manier. Dat is ook niet gek, we hebben nooit geleerd hoe het te gebruiken.
Ik werk met mijn studenten volgens het mens-machine-mens principe: de mens aan de voorkant stelt een vraag aan de machine, AI. Hoe beter je vraag is, hoe beter het antwoord gaat zijn. Daar moet je heel goed over nadenken. Het zit ‘m in de prompting (zo heet je vraagstelling of opdracht in chat, red.). Bij mijn studenten is hun prompt soms wel een A4’tje lang. Dan gaat de machine aan het werk, en daar stopt het niet bij. Veel denken bij het eerste antwoord: dit is goed, maar dan moet je het nog goed en kritisch nalezen. En checken of je er vanuit je expertise helemaal mee eens bent. Je voert echt een gesprek, anders geeft het slechte output. AI doet niet alles in één keer goed.”
Hoe maak je een goede prompt?
“Uiteindelijk gaat het erom dat de output goed is, dat AI begrijpt wat je wil en het goede antwoord teruggeeft. Een van de belangrijkste dingen is dat je goed meegeeft wat de context is. Als je een scriptie schrijft, heb je vast veel voorbeelden gekregen die laten zien hoe school wil dat het eruit komt te zien. Stuur die mee, dan weet Chat beter wat je wil.”
Hoe weet je of een antwoord wetenschappelijk klopt?
“De gratis versie van ChatGPT maakt nog weleens fouten. Kijk daar kritisch naar. Hopelijk hebben we studenten de bagage en kennis meegegeven zodat ze dat kunnen checken.”
Moet je AI in je bronnenlijst vermelden?
“Dat ligt aan je onderwijsinstelling, opleiding en docent. Luister daar goed naar. Ik ga er honderd procent vanuit dat ze het gebruiken, dus bij mij hoeft het niet, maar ik weet ook dat sommige docenten wel graag willen weten of ze het hebben ingezet.”
