Na de eerste nacht slapen in een vreemd bed word je waarschijnlijk vermoeid wakker. Dit fenomeen heeft een naam, namelijk: first-night syndrome.
Het is vervelend, maar volledig bedoeld om je veilig te houden.
Na de eerste nacht slapen in een vreemd bed word je waarschijnlijk vermoeid wakker. Dit fenomeen heeft een naam, namelijk: first-night syndrome.
Het is vervelend, maar volledig bedoeld om je veilig te houden.
Slaap je voor het eerst bij je geliefde, in een hotelkamer of misschien wel in je nieuwe stekkie, dan kun je erop rekenen de halve nacht wakker te liggen. Zelfs na een lange en vermoeiende dag lukt het je niet om de slaap te vatten. Niet gevreesd, je bent niet de enige. Dit heet het first-night syndrome (FNE).
In 2016 nam een onderzoeksteam van Brown University, geleid door Yuka Sasaki, dit fenomeen onder de loep. Daaruit bleek dat als we op een nieuwe plek verblijven, ons brein overschakelt in de observatiestand. Daarbij gaat een deel van het brein slapen; het andere deel houdt ’s nachts de wacht.
De verklaring hiervoor is simpel: ‘Als we niet weten of een kamer veilig is om in te slapen, dan hebben we een systeem zodat we iets ongewoons kunnen detecteren. Het is een beveiliging’, vertelde slaapwetenschapper Masako Tamaki aan The Guardian.
De onderzoeksresultaten werden gebaseerd op 35 participanten die in het laboratorium overnachtten. Op de scans die gedurende de nacht werden gemaakt, was te zien dat de rechterhelft van hun hersenen zoals gewoonlijk in slaap viel, maar dat de linkerhelft actiever bleef. Ook werd getest hoe de slapers reageerden op geluiden. Lage frequenties werden grotendeels genegeerd, maar bij hoge frequenties sprong de linkerhelft van het brein aan en was de kans op het ontwaken van de deelnemer aanzienlijk groter. Dit laat zien dat de hersenen alert waren op ongewone geluiden die een mogelijke bedreiging konden vormen.
Het half slapende brein van mensen op de eerste nacht in een vreemde omgeving is te vergelijken met de nachtrust van onder andere vogels en dolfijnen. De zeedieren zouden hun slaap afwisselen tussen de twee hersenhelften, zodat ze kunnen rusten én alert kunnen blijven op de dreiging van haaien.
Er wordt beweerd dat het syndroom net zo lang bestaat als er mensen op de aarde lopen. ‘Het first-night syndrome is gebaseerd op de evolutionaire reactie van de hersenen op nieuwe en potentieel onveilige omgevingen’, vertelde slaapexpert Kelly Murray aan Tom’s Guide. Oftewel: Neanderthalers kampten hoogstwaarschijnlijk ook met een slapeloze nacht in een nieuwe grot.
Er is helaas geen oplossing om aan het first-night syndrome te ontkomen. Maar er is wel geruststellend nieuws: volgens Current Biology is dit effect de tweede nacht verdwenen.